Op date met en in Iloilo

soooooo hallo allemaal dat is ontzettend lang geleden! ik dacht geef jullie even een welverdiende leespauze, haha. Het is er even niet van gekomen om te schrijven! Dit vanwege het gezellig, bijzondere en leuke bezoek van Jiska en marielle! en vervolgens moet er ook hard gewerkt en gesocialized worden haha.. Maar sommige dingen wil ik jullie toch niet onthouden en ga toch nog even terug in de tijd want ik had er al wel een soort van schets van.. en dat brengt ons terug naar 23 november 2017..

Allereerst worden we vandaag op het werk opgeschrikt door het nieuws dat er een aanslag in het dorp even verderop zou zijn geweest.. er gaan nu al verschillende verhalen de ronde en er zijn enkel wat nieuwsflarden.. aanslag, New Army People, onschuldige burgers, schietpartij, politie, 22 doden al.. het is maar moeilijk om hoogte te krijgen van wat er gebeurd is. Maar schrikken is het wel want het is vrij dichtbij, van enkele collega's is het hun woonplaats en het is ook de woonplaats van Kent, de vriend van Eva mijn huisgenoot. Er gaan onzekere uren voorbij waarin van alles gezegd wordt. Eva hoort in het ziekenhuis nota bene dat er al een aantal politie agenten "dead on arrival" zijn binnengebracht... WAT?? Wat vreselijk heftig, we zijn nog pas daar op het politiebureau geweest. er gaat een onzekere, zenuwslopende en vreselijke middag aan voorbij voordat we weten dat de mensen die we kennen veilig zijn en voordat we pas 's avonds het echte nieuws te horen krijgen. Er is een aanslag geweest, door de New Army People, die onlangs getypeerd zijn als terroristen. Ze hebben een bom geplaatst onder een politieauto en die is afgegaan. De drie inzittende politie agenten zijn gewond naar het ziekenhuis gebracht, maar leven nog. Geen doden.. Geen doden? hoe zit het met die onschuldige burgers, die schietpartij, die dead on arrival? Hoe zit het met die info vanuit het ziekenhuis? Die 22 doden? Het blijkt dus dat je niks moet geloven hier. Mensen nemen maar van alles aan of bedenken er van alles bij en dat gaat als een lopend vuurtje de ronde, waardoor het verhaal van geen kant meer klopt. Ze zijn we lovertuigd van de waarheid ervan en geloven er zelf echt in. Niemand die kritische vragen stelt of even het nieuws afwacht. Het lijkt wel dat spelletje waarbij je een verhaal in iemands oor vertelt en die moet het doorvertellen en so on, so on.. terwijl de laatste dan een heel ander verhaal vertelt als de eerste. Ongelooflijk wel dat het hier zo gaat en dat mensen dat dus ook maar voor waar aan nemen, zelfs op een plek als het ziekenhuis zeggen ze maar wat. Voor ons hier een goede les om niks te geloven voordat het op het nieuws bevestigd is. Neemt niet weg dat het alsnog een nare gebeurtenis is, maar wel veel minder heftig en bloedbad als je op de verhalen afgaat, gelukkig maar. The NPA, is afkomstig van de communistische Filipijnse partij en is steeds rebelser geworden om vervolgens steeds meer terroristische vormen aan te nemen. Ze schijnen zich schuil te houden in de bergen en dat kan goed in dat plaatsje Sibalom. Hier in San jose kan dat niet, want ze kunnen zich nergens schuilhouden.. dat scheelt weer.

Vandaag is de dag om weer af te reizen naar Iloilo, mijn visum verloopt weer dus die moet ik verlengen in de hoofdstad, 3 uur verderop. Omdat het toch best een hele reis is voor onze begrippen besluit ik s avonds uit het werk weg te gaan en daar te overnachten. Ik weet een hostel te vinden voor een paar euro, beter dan al die dure hostels die mijn collega's adviseren, dat lijkt nu een rip uit mijn lijf als ze een bedrag noemen dat bijna 15 procent is van mijn maandsalaris. Na een vreselijk koude (vanwege die verrekte airco weer) maar goede reis.. kom ik 3 uur later in het donker aan en weet mijn hostel snel te vinden dankzij wegwijssmsjes van mijn collega's, toch handig die inside info ;-).. Even inchecken en dan op pad.. ik heb namelijk een DATE. Een wat? ja een heuse date hahaha, al voelt het voor mij allesbehalve dat en heeft het ook alles behalve niets weg van een date in Nederland.. vandaar dat ik dit een verhaal wel waardig vind, het zegt veel over de fantastische Filipijnse cultuur. Even een stap terug in de tijd.. want hoe komen we er ineens zo aan ;-)

Na al die slapeloze nachten door mijn last aan de schouder paar weken terug heb ik voor de grap en uit verveling tinder geïnstalleerd..de vleesmarkt wie kent het niet. Maar in dit land vooral handig ook om wat te netwerken en ik was vooral reteniewsgierig haha.. Alleen al het feit dat je buitenlands bent zorgt hier voor egostrelend veel matches. Zo beland ik in een grappige, onschuldige conversatie met iemand uit iloilo. Waar ik dan al zo'n 2 weken mee bericht. Nou is dat niet heel spannend, maar vanavond hebben we dus afgesproken, want tja ik ben immers in Iloilo, daar waar hij woont. Ik ben benieuwd. Hij komt me ophalen van mijn hostel met de auto. Hij zit namelijk ergens een biertje te drinken met een vriend ;-). In de auto gniffelt deze 40jarige alsof hij stiekem naar de disco gaat op zijn 14e. Wat nerveus vraagt hij of ik ooit zoiets gedaan heb. Hij zegt ooit eerder afgesproken te hebben, maar toen bleek de vrouw een ladyboy te zijn haha. Hij vraagt me vervolgens of ik zijn vriend asjeblieft niet wil vertellen hoe we elkaar hebben leren kennen. Want niemand weet namelijk dat hij tinder heeft geïnstalleerd. Oeps, alsof je stiekem rookt en drinkt voor je ouders. Als ik vraag wat ik dan moet zeggen, zegt hij dat hij wel het woord zou doen. De beleefdheid en kinderlijke preutsheid spat er vanaf.. het heeft echt wel iets schattig... maar doet mij van binnen weer enorm gniffelen.. daarom heeft het vanuit mijn referentiekader weer helemaal niks van een date weg.. of nou ja..we kletsen wat, we eten en drinken wat.. Met zijn 3en, haha. Zijn vriend, de lachende boedha blijkt erg grappig en gezellig en lacht aan een stuk door. We zitten in een best hip restaurantje, binnen met de deuren dicht en de airco aan, zoals het in de luxere, moderne plekken hoort, zoals ik het juist het meest haat. Maar het scheelt dat er een lifeband is. En wat al helemaal hemels en goddelijk is, ze hebben salades, gewone normale westerse salades.. Dat is in San jose niet te krijgen namelijk. Gewoon groen blad heb ik al 2 mnd niet gehad, ik maak mijn sla met kool, kleine, harde gele tomaten en kleine rode uitjes. Hier hebben ze feta, romijnse salde en grote, vleestomaten..jeetje wat is dat ineens een verademing. Toch een gemis blijkt nu, maar voelt nu als een enorme luxe haha.

Het is verder best gezellig ook en er is weinig druk en spanning door deze giechelende, vriendschappelijke sfeer. Daten met een filipijn hahaha, kan van mijn bucketlist af. Het is fantastisch om mee te maken hoe dat hier gaat. Het is nog zo preuts allemaal, hier in de filipijnen bouwen ze dus heel traditioneel eerst een soort van vriendschap op, vervolgens wordt er verkering gevraagd en dan wordt er pas gezoend. Oh. The other way around dus. Het is echt hilarisch als ik over al dit soort dingen met collega's praat. Zoenen? Over straat handje handje lopen..? giechelend met de hand voor de mond wordt het gauw weggewuifd..nee joh lachen ze ..dat kan echt niet.. Geen sex voor het huwelijk, dus. Al verandert het wel wat..de teenagers nu doen dat bijv. wel al steeds meer.

Vriendschappelijk dus... het heeft ook wel een soort van mate van respect of zoiets..en het scheelt dat je met een gerust hart hier dus op "date" kan gaan al zou ik het dus veel meer een gezellige ontmoeting noemen of een afspraakje als twee giechelende pubers. Benieuwd wat de vriend er van denkt. Alles wordt ook ondanks herhaaldelijk protest voor me betaald, zo zijn ze dan ook hier. Ze laten me verder nog even alle highlights zien in de auto voordat ik keurig netjes voor de deur afgezet wordt.. Moet ik nu dan een hand geven of wat? Ik zwaai maar wat en bedank heel vriendelijk :-).

De volgende dag ga ik op sightseeing door iloilo, de hoofdstad van dit eiland. Het is eigenlijk voor het eerst sinds ik in de Filipijnen ben, dat ik een dagje alleen op pad ga a la "toerist" en sightseeing. Bepakt met mijn nog niet eerder opengeslagen lonely planet en water ga ik eerst op weg naar bureau van immigratie voor mijn visum. Daar breng ik zo'n 3 uur door..neem je tijd, maar dat zijn we inmiddels wel gewend. Ondertussen maakt iedereen wel een praatje met je..zo open, gastvrij en geïnteresseerd zijn ze allemaal wel hier..ik kan dat wel waarderen, die openheid..dat makkelijke contact maken, dat elkaar zien, opmerken en aandacht geven.. voelt fijner als de soms "ik doe net alsof ik je niet zie of druk ben met mijn eigen wereld mentaliteit in Nederland.

Ik bezoek kerken..aanschouw het leven op de vele pleinen..mensen die hangen en niks doen, basketballen, kinderen die in een speelrek hangen..ik koop kwekkwek (gekookt ei in een oranje krokant jasje) bij een straattentje, struin over een net nieuw aangelegd pad langs de rivier, word geïnterviewd door de plaatselijke televisiezender, verplaats me met de jeepny door de hele stad voor 11 cent (het leuke is, je springt er achter in en zit je te ver van de chauffeur vandaan, dan geef je gewoon je geld aan de persoon naast en zorgt dit doorgeefsysteem dat het bij de driver komt. Zo komt je wisselgeld ook weer een keertje via een of andere hand terug) je en raak in de jeepny in gesprek met een vriendelijke 81 jarige goed Engels sprekende prachtige dame die me meteen aan anderen voorstelt als haar new friend en een aai over mijn wangen geeft.. wat een bijzondere 5 minuten:-)! Ik word per motor door een zeer vriendelijke en behulpzame jongen van het VEGA restaurant (waar ik eindelijk na een hele dag zoeken naar vega eten, zowel mijn lunch als avondeten kan eten) naar het busstation gebracht omdat zij toch echt denken dat ik het anders niet ga halen. die onvoorwaardelijke vriendelijkheid, zonder ook maar iets terug te verwachten is ongelooflijk hier. Ze doen het ook voor elkaar, het is echt onderdeel van hun cultuur en omgang met elkaar. Het is hartverwarmend.

Toch fijn zo'n dag even met mezelf op pad! savonds slaap ik dan wel weer heerlijk in mijn eigen bedje, dat is dan ook wel echt weer heel fijn.. 'thuiskomen'.

Part 9: The boat of licenses is sinking

Het huis wordt steeds meer opgeknapt. Nu zijn ook de plafonds geschilderd en verbaast de schilder zich erover dat ik ook heel even de kwast pak om het hout in de keuken te schilderen en moet hij lachen als hij me bezig ziet. Het vocht krijgt zo steeds minder kans om overal in te gaan zitten.

De volgende dag heb ik een meeting in het gemeentehuis samen met een bestuurslid. Om 8:00 zou ik haar daar ontmoeten, dit wordt voor haar in Fillipino tijd, half 9. Goed we wachten wel even met mijn halve liter zwarte koffie die ik heb weten te scoren aan de overkant. We gaan naar binnen en komen in een grote vergaderzaal met plastic kuipstoeltjes in rijtjes opgesteld. Er is een beamer en een spreektafel. Dit is geen vergadering meer, maar meer een congres. Ik moet me dan ook inschrijven bij de lange tafel, krijg een programma boekje, een naamsticker en een pen. Het wordt geopend door een aantal gastsprekers. En voordat we echt beginnen hebben we eerst een gezamenlijk gebed en wordt het volkslied gespeeld. Al staand zingt iedereen plichtsgetrouw mee en bedenk ik me met mijn hand op het hart waar ik nu dan weer beland ben. Zo grappig om dit allemaal zo mee te maken.

De burgermeester komt ook even een woordje doen en ook hier is het gebruikelijk om even het ijs te breken met een grapje. Het is allemaal in het engels, zoals ik al eerder had vertelt bij officiële gelegenheden, maar dan wel afgewisseld met volzinnen in het Filipijns. Dus het is redelijk goed te volgen. De sfeer is ontspannen, gezellig zelfs, met grapjes en lol. Het heeft bijna iets informeels, terwijl de setting en aankleding juist zo formeel is. De aanwezigen zijn allemaal mensen die wel iets met de zorgsector te maken hebben. Op mijn programmaboekje staat: A consultive meeting & formation of the civil Society Organizations network for child protection in San Jose de Buenavista. Kijk dat wist ik niet van te voren, als ik hoor dat het goed is om te gaan, dan volg ik dat braaf op en zo zit ik dan ineens hier. Er is steeds veel applaus en veel waardering voor de dingen die gedaan worden. De volgende spreker is degene die de deelnemende organisaties gaat introduceren. Ineens hoor ik mijn naam en word ik gesommeerd op even te staan, oh ja sorry.. ken nog niet al die formele beleefdheden en zwaai wat ongemakkelijk om heen. Zo worden een aantal instanties voorgesteld aan elkaar. Het leuke is dat ik in het publiek de social worker uit het ziekenhuis herken en zwaai even naar haar.

Het volgende op het programma is ”getting-to-know-you.. ik ben zeer benieuwd. We krijgen allen 3 papiertjes en moeten daar het volgende opschrijven: 1: je naam, 2: je organisatie, 3: hoofdkenmerken van je organisatie. Vervolgens moeten we dit aan elkaar plakken met een plakbandje en hoor ik ineens iets over zoek iemand met matching haircolour…haircolour? Matching? Tja daar sta ik dan met mijn rode haar en hoofd tussen al die donkerbruine, maar vooral zwarte haren. Dat wordt een uitdaging haha, maar voor ik het in de gaten heb gaan we al verder en hoor ik hem zeggen: the boat is sinking, the boat is sinking. Ik zie een oudere vrouw met een deftig mantelpakje aan, een bigsmile, maar bloedserieus en een grote deftig, gekrulde jaren 80 bril op, bewegen alsof ze de vogeltjesdans aan het doen is. Ik kan mijn lach bijna niet meer inhouden en probeer serieus mee te doen, net als de rest. The boat is sinking en ze maakt wederom een zigzaggende beweging door de knieën, waarbij ze nu de man in pantalon naast haar met zich meekrijgt. Ik schaam me bijna dat ik zo moet lachen van binnen en mijn ogen niet meer van haar kan afhouden. Het is gewoon dat ze het ze zo oprecht bedoelen en niet doen om gek te doen of de clown uit te hangen, maar gewoon leuk en gezellig. Maling aan wat iedereen er ook van vindt. Ik kan me dit gewoon wederom niet voorstellen dat we dit zo doen in Nederland haha.. Maar hoe leuk is het juist en wat maakt het ook uit wat de rest vindt? Niemand vindt het ook gek, dat is het ook gewoon het merkwaardige, ze doen gewoon mee of lachen mee.

‘The boat is sinking”. En daar gaat ze weer.. Ho bij de les blijven, want er zijn gewoon serieuze opdrachten aan verbonden hihi. Die ik bijna door heb.. Mijn collega trekt me gelukkig bij zich want de opdracht was matching shirts. Dat je dan ook direct je briefjes uitwisselt met het nieuw gevormde groepje had ik nog niet in de gaten. Daar zijn dus die briefjes voor.. Ik vind zo nog een groepje met matching shoes en nog wat andere dingen en het is toch een leuke informele opwarmer om iedereen te leren kennen en informatie uit te wisselen. Netwerken! Altijd goed en belangrijk! De vrouw zal ik niet meer vergeten in ieder geval. We gaan ondertussen weer terug naar onze stoel waar inmiddels een fles cola en een snack is neergelegd. Ah jaa. Softdrinks en snacks daar stoppen ze zich hier vol mee.. De middag is gevuld met powerpointpresentaties over benodigde accreditaties en licensing en de procedures die je stichting nodig heeft om het werk uit te kunnen voeren voor de kinderen. Toch wel goed die regelementen allemaal en zeker goed om te weten. De lunch is volledig verzorgd en enorm uitgebreid buffet wat bestaat uit rijst en vlees, gelukkig zijn er bananen.

Over license gesproken.. mijn rijbewijs daar moet ik nog wat mee. Dus deze ochtend sta ik vroeg op om naar het LTO te gaan. Het is bij mij om de hoek blijkbaar en heb het ook wel snel gevonden. Het is een drukte van jewelste en er staat al een enorme rij buiten, tenmidden van allemaal hanggroep mensen. Tja waar moet je nu precies zijn met zoveel mensen en die rij en het is 8:00 sochtends. Het werkt hier ook bijna overal zo, wie het eerst komt wie het eerst maalt. Je sluit gewoon achter in de rij, dus daarom moet je er zo vroeg mogelijk zijn en dan kun je dus goed de hele dag wachten om hetgeen te regelen waar je voor komt. Ik probeer het eerste de beste tafeltje maar, waar twee mensen in uniform achter zitten, altijd goed. Ik leg mijn verhaal uit over het rijbewijs en het internationale. Al om me heen kijkend, ontdek ik dat LTO staat voor Land Traffic Office. Ik wist wel dat je hier je rijbewijs kon halen en verlengen.

Wat ik overigens nog niet wist is dat je je rijbewijs gewoon koopt. Zonder lessen, zonder examen gewoon voor enkel wat geld koop je een filipijns rijbewijs. Ongelooflijk toch. Het is wel zo dat ze onlangs hebben veranderd dat er wel iets van een examen gedaan moet worden, maar ach zeker te weten dat als je iets meer geld meebrengt dat dat ook echt niet nodig is. De man is ook overtuigd dat ik een Filipijns rijbewijs moet hebben en dat mijn vodje papier wederom niet geldig is hij laat het zien aan de andere man maar die schudt ook zijn hoofd. Maar ik hou vol en mag langs de hele rij naar binnen waar de airco uiteraard vol aan staat. Ik kom bij mevrouw 3, die me ook vol medelijden echt aankijkt dat het niet geldig is. Ze kijken ook niet eens echt, ze zien gewoon iets wat ze niet kennen en zeggen meteen nee. Ik heb dit al vaker meegemaakt, ook bijvoorbeeld toen ik op zoek was naar oplader van mijn telefoon. Ze zeggen dan gewoon nee, die hebben we niet bij het zien van mijn telefoon. Eerst geloofde ik het nog, maar toen dacht ik nou dat moet gewoon, ik sta hier nota bene in een telefoonwinkel met allerlei snoertjes en telefoons, dit is gewoon een android dus kom maar op en dan blijken ze toch wat te hebben. Ze kijken niet verder dan hun neus lang is en als ze iets tegenkomen wat zij niet kennen of niet eerder gezien hebben dan is het dus gewoon ook niet zo. No meme, we dont have. No meme, you can not use.

Maar inmiddels ben ik e rook langer dan vandaag en leg ik mevrouw 4 uit, die me aan een tafeltje zet en mijn verhaal aanhoort, wat het precies is. Ze bekijkt het aandachtig en zegt het niet eerder gezien te hebben, maar deze mevrouw, die de opperhoofd van dit kantoor lijkt te zijn vraagt tenminste wel verder en bekijkt het document wat aandachtiger. Nu moet ik ook wel die achterlijk ANWB kwalijk nemen dat ze een internationaal rijbewijs deels in het Nederlands geschreven hebben, das ook wel behoorlijk dom. Maar als ik deze mevrouw vertel wat er staat en dat Filipijnen ook tot het land behoort waar Nederland een verdrag mee heeft en waar dus het rijbewijs gewoon geldig is, dan gelooft ze me meteen op mijn woorden, Ze vraagt nog even waar de geldigheid staat en dan is ze al snel overtuigd. Ze zegt dat dit gewoon hartstikke geldig is, hehe bedankt.

Maar ja hoe overtuig ik nu die politie agenten, ik vertel dat al aantal politie agenten hebben gezegd dat het niet geldig is. Ach nee zegt deze mevrouw dat komt omdat ze het document niet kennen en niet eerder gezien hebben en dus zeggen ze gewoon nee. Maar ik moest ze gewoon even laten zien waar precies de Filipijnen beschreven staan en de geldigheidsdatum en dan is het wel goed. Jaja, oke. Maar ja, kan ze niet gewoon even wat op papier zetten zodat ik het ze niet uit hoef te leggen of als ze me niet geloven. Ze zweert echt dat het niet nodig is. Ik vraag nog wat te doen nu ik mijn officiële pas er niet is, maar inmiddels is ze zo overtuigd dat dit internationale gewoon geldig is. Hahaha, ze kennen ook gewoon echt de regels niet en zeggen maar wat. Uiteindelijk loop ik de deur uit met het telefoonnummer van deze mevrouw, opperhoofd van het officiële LTO, daar waar je je rijbewijs koopt. Mocht er nou iets zijn dan mag ik haar altijd bellen, ‘i will bet here for you’ hahaha is dat nou niet fantastisch. Meer heb ik niet nodig, hihi dus mocht de politie me aanhouden en me niet geloven, dan is dit mijn back-up. Meer heb je niet nodig, Fantastisch toch! De manier waarop ze dingen regelen, echt geweldig!

Die avond breng ik mijn ouders maar even op de hoogte van mijn ontbrekende rijbewijs. Mijn moeder stond nog iets bij dat ik had gezegd dat ik die niet nodig had en niet heb meegenomen omdat ik daar niks aan heb. Ik kan me er niks bij voorstellen en verklaar mijn moeder voor gek. Waarom zou ik een internationaal rijbewijs hebben en dan mijn officiële niet meenemen. Even later komt ze beneden en laat ze me triomfantelijk mijn rijbewijs zien.. he? Werkelijk wat heeft me bezield op de dag van vertrek. Ik was overtuigd dat ik hem mee had, dacht zelfs nog dat ik het hier al had gebruikt..maar nu snap ik al waarom ik totaal niet kon bedenken waar ik hem had… Gelukkig hij is terecht.. alleen is ie dus in Nederland en zit ik hier..10.600 kom verderop. Toch blij met mijn telefoonnummer ?

part 8: relaxation

Vandaag hebben we excursie! Eva en ik gaan vandaag naar Tibiao, een plaats zo’n 2 uur rijden verderop. Aangezien ze mij op het hart gedrukt hebben dat ik echt niet mag autorijden, want zelfs vanuit het bestuur wordt beweerd dat ik echt een Filipijns rijbewijs nodig heb, hebben we toch maar een chauffeur geregeld en worden we gereden. Ik neem me voor om gauw naar het LTO te gaan, dat is de instantie die over het rijbewijs enzo gaat. We komen aan in een klein dorpje tegen de berg aan, op het plein zijn er wat aan het basketballen en liggen er grote matten met rijst te drogen. Hier krijgen we een gids en wandelen we langs de rijstevelden, over bamboo bruggetjes, via smalle kleipaadjes door de prachtige natuur! Wat een rust en wat vredig. De zon schijnt, de omgeving telt wel 50 verschillende kleuren groen en je hoort verder niks anders dan vogeltjes fluiten en insecten snerpen. Dat is toch echt wel even een verademing zeg zo en nu pas besef je hoe overprikkeld je kan zijn van het leven in de stad met de vele harde geluiden, verkeer, geblaf, gehuil, muziek, karaokegezang en dat non-stop. Dit is dan wel even erg relaxed zeg en op en top genieten! De wandeling duurt zon half uur en dan komen we bij de watervallen waar we een frisse duik kunnen nemen en een hele fotosessie maken van de watervallen. We klimmen zelfs nog het laatste stukje voor level 2 vd waterval tegen de rotsen aan met gelukkig een touw om aan vast te houden en waag ik de sprong vanaf de rots 2 meter lager het water in. Altijd weer even een drempel over, maar toch maar weer gedaan hihi.

Daarna lopen we weer terug en hebben we lunch in een fantastisch aangekleed restaurantje met zijn gekleurde bloemetjesgordijnen. Het doet me denken aan een Amerikaans landhuis. Na de lunch mogen we heerlijk relaxen in een Kawa een soort van hottube stel ik me voor. Als we daar aankomen, blijkt het echter een grote wokpan te zijn op een stenen vuurplaats, gevuld met water, citroenbladeren, gember, citroengras en oranje bloemetjes. Het ziet er behoorlijk decadent en heerlijk uit! Het uitzicht is al helemaal prachtig, want er achterlangs loopt de rivier. Op moment dat je er in gaat zitten, komt de medewerker aan met een bos taken die in de brand staan en wordt het vuur onder de pan flink opgestookt, we worden dus letterlijk gekookt haha. Het wordt op een gegeven moment ook echt wel even te heet aan de billetjes hihu. We hebben ieder onze eigen pan en liggen zo even heerlijk te genieten van het warme bad en zijn frisse geuren. Afkoeling zoeken we tussendoor even in de koude rivier om vervolgens weer terug te stappen in het warme bad, heerlijk! Het feest wordt helemaal compleet met een biertje erbij, fantastisch, heerlijk ontspannen en genieten!

Volledig rozig en ontspannen zien we onderweg de ondergaande zon en komen we rond avondeten weer aan bij het centrum. Ik verhuis een buitentafel en een matras van het centrum naar het vrijwilligershuis. Nu de tuin zo opgeknapt is, creëren we nog mooi een zitje voor buiten. En met het matras hoop ik de ontspanning in mijn lijf na vandaag en de afgelopen massage voort te zetten, hopelijk gaat dat nu steeds beter! Het weekend koop ik nog wat meer kerstverlichting voor buiten, speel ik wat gitaar op het nieuwe gecreëerde plekje en gaan we met vrienden lifemusic luisteren in Bambussa. Zondag zet ik het ontspannen en relaxte leven voort om dan voor het eerst in zes weken te gaan snorkelen in mijn achtertuin. Het blijkt alleen ontzettend eb te zijn en dit legt de vele rotsen bloot. Ik loop over de vele rotsen naar het water, het duurt even voordat ik een plek heb gevonden om er in te kunnen, want je kan nu niet meer even makkelijk vanaf het strand het water in, vanaf de rotsen moet ik direct kunnen zwemmen. Het lukt en ik verbaas me over de kleuren van mijn achtertuin, helder, mooi en kleurrijk en dat zo dichtbij. Daar moet ik toch vaker gebruik van maken haha.

Daarna ga ik met de laptop naar het strandtentje, waar ze meteen verbaasd vragen of ik alleen ben en waar mijn gezelschap is. Ik mag gebruik maken van de elektriciteit en nestel met mijn laptop bij het raam, nou ja raam, het is natuurlijk allemaal open, zo fijn en ik kijk zo uit op zee. Wat een heerlijk plekje zeg. Alleen wordt ik binnen vijf minuten al helemaal lek geprikt door de muggen, arghhh. Op en neer naar huis dan maar en muggenspray halen, dat helpt en het lukt om daar toch te gaan zitten, maar net als ik goed en wel mijn blog wil schrijven, hoor ik achter me: miss, where are you from? En zo raak ik in contact met 2 studentes van 19 en 25, wissel ik van tafel en zingen we samen karaoke. Rond half zeven vragen ze of ik niet naar huis moet, want het is al donker en misschien kan ik het dan niet vinden. Ik neem dit niet eens serieus en zeg ach nee joh. Maar 10 minuten later komen de vragen weer wanneer ik ga, waar ik woon en hoe ik hier dan ben. Ik zeg dat ik de weg wel weet en dat het echt wel goed komt, ondanks dat ik met de scooter over het onverlichte en pikdonkere zandweg vol kuilen en keien terug moet. Na een kwartier blijken ze dus totaal niet gerustgesteld en zeggen ze het ook maar hardop, dat ze zich zorgen maken, of ik dan niet bang ben of ik echt wel oke ben? Ze adviseren me om echt al wel naar huis te gaan, want het is al laat (het is 19:00). Dat was ik zelf al van plan, want begin honger te krijgen, tot grote opluchting van de meiden.

Na het eten sluit ik het relaxte weekend af bij Jebbebee, mijn buurvrouw van 2 deuren verder, waar ik mijn eieren en biertjes koop. Ze hebben namelijk een kioskje aan huis. Heerlijk thuiskomen zo, gezellig even kletsen met je buren op de hoek van de straat. Ik vind het fantastisch dat buitenleven en zo bij elkaar aanwaaien, Het geeft me een enorm campinggevoel!

part 7: just like a local

~~De volgende dag beginnen we de dag goed en doet het hele team enthousiast mee aan mijn training zelfverdediging. Superleuk om te doen, wordt vervolgd. In de middag ga ik met mijn collega naar het politiebureau. Ik moet namelijk aangifte doen van vermissing van mijn rijbewijs die ik al 2 weken niet kan vinden. Laatst vroeg namelijk de politieman er toevallig naar, toen we ons gingen inschrijven, omdat we naar het nationaal park gingen. Hij zei namelijk dat ik beter met de motor had kunnen komen, waarop ik antwoordde dat dat zeker leuk was geweest maar dat ik die niet mag rijden haha. Dus toen vroeg ie naar mijn rijbewijs, dat ik dacht ohja die ligt thuis, waarop hij me lachend doch quasi streng toesprak dat ik verplicht ben die bij me te dragen. Oh dat wist ik niet, lach ik maar lief ?. Thuis dacht ik er wel gelijk aan om het direct in mijn portemonnee te stoppen. Ik kon hem echter nergens vinden, heel mijn kamer op zijn kop gehad. Het erge was dat ik niet eens kan herinneren wanneer ik hem voor het laatst had of wat er mee gebeurd kan zijn. De plek waar ie in mijn hoofd zou moeten zijn, daar was ie in ieder geval niet. Snap er niks van, ben ik nou echt zo afwezig geweest met mijn hoofd dat ik het niet eens gemerkt heb? Een dag later bedenk ik me wel dat ik ergens een keer mijn rijbewijs heb moeten laten zien toen iemand naar mijn id vroeg..maar waar, wanneer, hoe en bij wie echt geen idee meer. Dus veel meer dan een hersenspinsel is het niet.. Wel kan ik me dan uiteindelijk herinneren dat een keer in een winkel de inhoud van mijn portomonee op de grond viel.. zou het dan gebeurd zijn? Maar toen heb ik gewoon alles weer opgepakt, uiteraard geholpen door 2 mensen die kwamen toegesneld (en nee echt niet om met mijn geld er van door te gaan hihi). Ik snap er echt niks van, het zal dan wel toch gebeurd moeten zijn, ik heb hem in ieder geval niet. 

Op het politiebureau moeten we even wachten. Het bureau is direct bij binnenkomst en gewoon openbaar, dus je aangifte doe je dat dan ook gewoon hier in deze hal waar iedereen je kan horen en zien. Ik bewonder de muur waar twee grote displays hangen, soort van prijzenkast zeg maar. Daarin is wederom veel knip en plakwerk met daarop tips en trucs om inbraak en beroving te voorkomen. Daarnaast ook wat je kan doen als... Het blijft fantastisch te zien hoe ze hier alles met professioneel knip en plakwerk aangeven. Zo worden piepschuim platen veelvuldig gebruikt voor bijv. een organogram of om bijv. geprinte foto’s of letters op te plakken. Het piepschuim wordt soms ook uitgesneden om wat reliëf te krijgen. Vervolgens krijgt alles tevens een prachtig mooi en zorgvuldig uitgeknipt, gekleurd sierrandje van geprint papier. Officiële borden die bijv. de naam v/h bedrijf aangeven of de afdeling of een persoon, organogrammen, visies en missies, flowcharts worden allen op deze zelfde creatieve manier vormgegeven. Sommige zien er best zakelijk uit, andere hebben toch al gauw een wat kinderlijk karakter. Maar al met al is het vrolijk en ziet zelfs de saaiste organogram er nog gezellig uit! Ik ben aan de beurt en neem plaats op de plastic stoel die wederom weer zijwaarts naast het bureau staat. Ik moet even wat gegevens opschrijven en vervolgens gaat de politieagente aan de slag. 

Dat duurt natuurlijk even, zeker wel ruim een uur als het niet anderhalf is. Ondertussen zie ik mijn overbuurman ineens binnen komen, haha dat is toch zo grappig dat je nu steeds vaker een bekende tegenkomt in dit plaatsje. Hij hoort me alleen niet. Het rapport wordt tenminste wel in de computer geschreven, na een half uur krijg ik dat te zien en vraagt ze of ik nog iets wil toevoegen.. denk dat het ook prima was geweest als ik het überhaupt zelf had geschreven. Maar dan zijn we er nog niet.. want het duurt maar en duurt maar. Dan laat ze me nog een groot logboek zien, waarin ze alles ook nog handgeschreven heeft ingezet, de aangifte van mijn voorgangers staat er voor. Hoezo privacy haha.. De beste politieman die de hele tijd erbij staat en af en toe wat assisteert en wat interessevragen stelt, geeft me vervolgens gegrilde banaan op een stokje en koffie! En ook nog es zwarte koffie, zoals het hoort. Want eigenlijk verstaan zij hier onder koffie vooral koffie verkeerd, gemaakt met een zakje oploskoffie 3 in 1, melk met suiker en ietsiepietsie koffie. Nou wat een service! Aan deze man laat ik ook mijn internationaal rijbewijs zien, waar de ANWB me van heeft verzekerd dat het in de Filipijnen geldig is. Hier zijn ze echter overtuigd dat het niet zo is. Ondanks dat ik het ze laat zien, geeft deze politieman en mijn collega aan dat het absoluut niet geldig is en dat ik een Filipijns rijbewijs nodig heb. Zo overtuigend dat je ze bijna gaat geloven ook. 

Gezien ik nu mijn rijbewijs niet meer heb, wordt het ook wel lastig, want die internationale is natuurlijk alleen maar geldig met de officiële pas. De politieman bladert wat door het internationaal rijbewijs maar schudt zijn hoofd van links naar rechts alsof ik hem werkelijk een waardeloos document heb gegeven. Ah daar is mijn buurman nog een keer mijn collega heeft hem er even bij geroepen en hij komt me even gedag zeggen, dat kan allemaal tijdens je proces verbaal! Echt wel te grappig om hem te zien (voor de oplettende lezers, dat is mijn karaoke zingende nachtegaal haha) Uiteindelijk is het dan zover, we zijn klaar. Dat wachten is ook zo onderdeel geworden van je dag, dat het ook helemaal niet meer erg is, de tijd vliegt hoe dan ook voorbij ook hier. En het is toch warm dus ja veel reden om je er druk over te maken heb je dan ook echt niet. Tenminste ik merk dat ik er volledig relaxed onder blijf, misschien ook wel omdat iedereen dat is, ze kletsen ook gewoon ondertussen allemaal met elkaar ook al ken je elkaar totaal niet. 

Als ik weer terugkom op het centrum is het tijd voor mijn volgende ding wat echt gebeuren moet, namelijk massage! De gember heeft mijn schouder/ rugklachten helaas niet verholpen en ik slaap ‘s nachts pas met een beetje geluk tegen een uur of 4 als de vermoeidheid het wint van de pijn. Dat gaat natuurlijk echt wel opbreken. Overdag als ik gewoon bezig ben dan gaat het over het algemeen, maar zodra ik ga liggen dan is het hommeles. En ik heb ook al die tijd een doof, tintelend of geen gevoel in mijn arm, dus het wordt lekker afgekneld allemaal. Superfijn die collega’s want die weten natuurlijk allemaal de wegen en de plekken en zo zit ik vervolgens met de kok in de tricycle, die toch op weg gaat naar huis omdat haar werkdag er op zit. Zij kent een goede masseur. We komen aan bij de apotheek. Die apotheek zit op de hoek en de toonbank die je gewoon vanaf de stoep meteen bereikt is rondom helemaal open. Ik mag achter de toonbank plaats nemen op een klein plastic stoeltje tussen hele voorraden medicijnen, waarvan ik me afvraag of daar wel of geen recept voor nodig is. Ik zie namelijk allerlei medicijnen er tussen staan die wij echt uitsluitend op recept krijgen. Als er nou geen recept nodig is, kan ik mooi een stripje slaappillen gelijk meenemen hahaha. De vrouw die er werkt onthaalt me rete-enthousiast en vrolijk, zoals de meeste locals die je ontmoet eigenlijk. Ze zijn allemaal even vriendelijk, lief, blij en gastvrij als ze je zien. En ook allemaal zo vrolijk met veel grapjes, gelach, geouwehoer en geklets. Meteen gezellig en vertrouwd dus eigenlijk. De vrouw is dus een nicht van mijn collega en zo is de cirkel weer rond.

 Jojo de man die er werkt die kan mij wel even masseren tussen de bedrijven door. Want ondertussen is het ook nog es giga druk en kijkt iedere klant wel even over of door de toonbank naar mij.. en wordt er van alles uitgewisseld met elkaar door Ellaine, de vrouw en de klant. Hetgeen wat ik vooral hoor is guapa, want tja blank he, schoonheidskenmerk nummer 1 wat hun betreft en daar hebben ze hier van alles voor over. De man heeft vooral goede sterke handen en neemt alles grondig onder handen, armen, schouders, rug tot aan een goede hoofdmassage toe. Daarna ben ik zo lam als een hond en slaap bijna in de stoel. Hij is vooral erg trots op zijn gouden magische handen. Bij iedere knoop zegt ie oei, hmm.. maar dan na 5 minuten wrijven en kneden is hij helemaal blij ahhhh, before and now gone, magic fingers! De massage olie heeft hier ook een tijgerbalsem achtig effect.. dat is alleen al fijn. Ik denk dat hij wel een uur bezig is geweest met wat onderbrekingen van een klant die die even moest helpen tussendoor. Wederom niet veel haast om weg te gaan, heb me volledig aangepast aan het tempo van hier hihi. Het is al donker als ik wegga en probeer vanuit de tricycle de weg goed te onthouden, want zou nog wel een keer terug moeten aangezien dit echt niet met 1x gefikst is. 

In plaats van relax gaan slapen, ga ik nog even wat gitaarspelen met vrienden van een collega. Ik had namelijk mijn collega, die ook wat gitaar kan spelen gevraagd of hij niet iemand wist die me gitaarles kan geven. En mogelijk dat een van zijn vrienden dat wel wil en kan, jihaa dat zou fijn zijn. En tja een avondje gitaar muziek slaan we natuurlijk niet over, heerlijk zo samen zingen op gouden klassiekers buiten op zo’n warme avond met een biertje en een gitaartje erbij! En ze blijken ook nog eens enorm goed te zijn, dus dat is helemaal genieten. Mogelijk kan ik zo eind dec. Beginnen met de gitaarles 1x per week. Dat samenzijn met vrienden gaat ook bijzonder. Er is altijd wel een benjamin aanwezig die zich over het algemeen niet bemoeit met het gesprek maar die alles moet regelen en kopen. Hij krijgt geld toegestopt en loopt dan weer even naar de winkel voor wat rum, bier, sigaretten of ijsklontjes. De bestelling gaat hier niet in 1x natuurlijk, nee dat is dan voor een zakje ijs, dan voor een grote fles bier en 5 min. later weer voor een sigaret, die je hier per stuk kan kopen. Hij houdt wel alles in de gaten. Zo wordt mijn glas voordat ik het überhaupt doorheb steeds weer gevuld, Het bijzondere is ook dat de mannen hier gewoon in de tuin plassen. Dit heb ik dus vorige week ook mogen ervaren toen de vrienden van Kent op bezoek kwamen en ineens 1 voor 1 de tuin in gingen en toen werd mijn vermoeden al bevestigd dat ze dus gewoon buiten in de tuin plassen. Verbaasd vroeg ik toen al of hij nou werkelijk in de tuin tegen de buitenmuur van  mijn slaapkamer aan staat te plassen. Waarop ze direct heel schuldbewust en schaamtevol natuurlijk reageren, maar hier is dat heel normaal en is het vooral ook omdat ze vanuit uberbeleefdheid juist geen gebruik willen maken van het toilet.. dus.., dan doe je het maar buiten.  Haha zie je het voor je in Nl een tuinfeest waarbij de mannen dan om beurten de hoeken en planten vd tuin lichaamswater geven?

part 6: sharing together

~~7-11 Part 6: Another day at the office, het is fijn werken op de rooftop. Mijn collega’s vinden mij maar raar, word je dan niet slaperig in de warmte? Zij zitten toch het liefst dicht bij de waaier. Uiteindelijk zie ik toch wel erg veel meiden nog rondlopen, is er dan geen school? Er blijkt een sporttoernooi te zijn, dus daarom is er geen school. Oh, dan hebben ze dus veel vrije tijd en ik improviseer heel spontaan even een therapiesessie over persoonlijke ruimte. De meiden worden direct opgetrommeld en staan ook binnen no time klaar. Ze zijn zo ontzettend bereidwillig, leergierig en meewerkend, dat is wel even heel anders dan in Nederland. Als ik daarna voorstel om met Lucky te wandelen naar het strand, springen ze een gat in de lucht en zijn ze niet meer te houden zo enthousiast. Ongelooflijk hoe ontzettend blij je ze kan maken met een wandeling en zwemmen. Het kost niks aan geld, maar de reactie en hun plezier is werkelijk onbetaalbaar. Wat een dankbaar werk!

Het vrijwilligershuis, waar ik woon word steeds gezelliger en meer ingericht. Vandaag heb ik wat stekjes van het centrum overgeplant in andere potjes en thuis neergezet. Mijn collega ziet me bezig en reageert verbaasd en enthousiast: “wow, weet jij hoe je dat moet doen?” Ja hoor, dat is toch niet zo moeilijk denk ik nog bij mezelf. Maar je moet het wel net even weten. Ik merk het vaak, de verbazing als ik iets doet wat mogelijk voor Philippinos buiten de kaders valt. Maar de local’s staan echt verbaasd als je zelf je in de weer gaat met een kwast (want daar zijn schilders voor?), plantjes stekken (want daar zijn tuinmannen voor?), inparkeren van de auto (want daar zijn mannen voor?), buiten het recept om koken (want daar zijn koks voor?). Als ik de auto heb volgeladen met plantjes, vragen ze wel 3x of ik niet echt hulp nodig heb en dan blijkt er toch een man opgetrommeld te zijn om mij te helpen sjouwen. Die bedank ik vriendelijk, het lukt echt wel alleen. Ik denk ook dat het ze echt niet geleerd wordt. Dingen waar je in eerste instantie hulp bij nodig hebt, wordt ook allemaal voor je gedaan en van je overgenomen. Het wordt (wat ik zo zie) niet aan je geleerd zodat je het daarna zelf kan. Het lijkt ook niet zo in de cultuur te zitten, dat ze het dan zelf gaan proberen. Het bevestigt alleen maar mijn eerdere gevoel van rijkdom aan kennis en vaardigheden.

Door de cultuur en welvaart in Nederland kunnen wij onszelf zo gigantisch ontwikkelen en zelfstandig maken. Ze staan ook te klapperen met hun oren als ze horen dat ik naast alle psychiatrische en psychologische kennis ook weet hoe te mediteren, yoga-en, zelfverdediging, mindfulness en autobanden verwisselen. Ze willen het allemaal wel graag leren. Ik voel me erg dankbaar dat ik nu iets kan met die kennis en kunde. Waar het een jaar geleden op slot voelde en egoïstisch om de kennis voor mezelf te houden, voel ik het nu weer volop stromen. En zo komt mijn droom van 3 jaar geleden in vervulling: kennis delen voor een appel en een ei. Ik ben slechts het instrument, het doorgeefluik. Het doet me denken aan een stilstaande plas: vruchtbaar, vol leven, vol energie, maar dit kostbare water kan geen kant op en omliggende velden vallen droog en dor. Als een soort van oase dus in een kurkdroge woestijn waar niks kan groeien door gebrek aan water. Daar waar water is, zie je begroeiing, planten, bomen en bloemen. Het bloeit en groeit. Nooit is me dat zo zichtbaar geworden dan in de kashbahs van Marokko. Daar kan je precies zien waar de rivier loopt, aan de groene strook die door het roodbruine zand en rotsachtige gebied kronkelt. Bijzonder hoe sterk dat afsteekt van elkaar. Ik ben van mening dat kennis net zo kostbaar is als water en hetzelfde effect kan hebben op de omgeving als water heeft op de droge grond. Staat het stil dan bereikt het daar waar het water stil staat. Stroomt de kennis dan kan het veel bereiken en veel in bloei komen te staan. Kennis zie ik ook wel als een van de belangrijke strijdmiddelen tegen armoede.

Het stroomt weer en de toevoer staat ook niet stil moet ik zeggen, want wat leer ik tegelijk ook weer veel. Over de vriendelijkheid, het altijd klaar staan voor elkaar, het samen zijn, de onvoorwaardelijkheid, maar ook over de keerzijde van de zelfstandigheid en onafhankelijkheid. Het zelf ploeteren met deze warmte of iemand vragen die dat graag doet omdat het zijn werk is, hulp accepteren en gezellig samen doen versus efficiëntie. Ik laat mijn collega zien hoe het moet en enthousiast helpt ze mee, want ze is maar al te blij dat er nog iemand iets geeft om de plantjes, samen ploeteren en zweten we. Want heet blijft het, 24 uur lang dezelfde temperatuur (30 graden).. dus het maakt ook niet uit wanneer je het doet. Meiden komen ook nieuwsgierig kijken en helpen. En terwijl ik net de behulpzame man vriendelijk heb bedankt met wegrijden van het centrum met een volle auto, staat vervolgens de overbuurman ineens onverwachts in mijn tuin tijdens het uitladen van de plantjes, met 2 plantjes in zijn hand. Onvoorstelbaar die behulpzaamheid. Overal en ongevraagd, het is echt hartverwarmend en geeft een sterk gevoel van samenhorigheid.

Part 5: Under permanent guardianship

Maandag 30 oktober, Vandaag moet een collega naar het ziekenhuis de afspraak is om 9, maar om 9:45 tref ik haar nog op het werk aan. Je hebt toch een afspraak om 9:00? Het blijkt dat ze uitstelt omdat ze zenuwachtig is. Maar hoe zit het dan met die afspraak? Of is er niet echt een afspraak, want het meeste gaat hier op de bonnefooi zoals ik al een aantal keer heb ervaren. Ik blijf alleen achter op het centrum, wat een rust ineens sinds lange tijd. Geen collega’s en de meiden zijn allemaal met vakantie. Ik installeer me heerlijk boven op de rooftop aan een tafeltje buiten. Wat super fijn en wat een fantastische werkplek! Weg uit dat kantoor, weg van de waaiers, maar heerlijk buiten met frisse zeewind en met uitzicht op zee. Bijzonder toch! Wat een rust nu ook om even achter elkaar te werken, zonder enige afleiding. Ik wandel ook nog even samen met Lucky een stukje over het strand, waarbij de kinderen uit de buurt meteen roepen en meelopen. Dan blijkt dat de koelkast eindelijk wordt gebracht thuis, yeaah! 2 weken after dato, is het dan zover! We kunnen weer eten inslaan en verkoeling zoeken in de koelkast. Maar goed eerst gauw naar huis om te zien of het ook echt gebeurd en dat de tricycle met onze koelkast niet ineens onderweg is verdwaald of ergens anders afgeleverd wordt. Je weet het maar nooit hier namelijk haha! Met de scooter is het een paar minuutjes naar huis. Er is onderweg altijd van alles te zien. Zo rij langs huisjes, het politiebureau, wat shopjes en het basketbalveld. Langs groepjes mensen die voor hun huis niks doen, honden die langs de weg liggen of rondlopen, haal ik tricycles in die af en aan rijden en mensen oppikken (en zomaar dus ineens omkeren, dus extra opletten haha), zie ik altijd wel basketbalteams het tegen elkaar opnemen (nummer 1 sport hier) soms met publiek en soms zonder, zie ik hoe iemand di voor zijn huis wat stokjes vlees op de BBQ grilt voor de verkoop, steekt er een loslo en kijk ik verbaasd om naar een man die met een geweer iets uit de boom probeert te schieten. Het is allemaal mogelijk hier.. De koelkast is er echt en helemaal weer gemaakt en werkend, hoe fijn eindelijk weer!

Na het avondeten word ik opgehaald door mijn collega’s. We gaan naar de avondwake van de nicht van mijn collega. De rouwperiode gaat hier iets anders. De overledene ligt wel 2 tot 3 weken opgebaard, vaak thuis. In plaats van 1 wake, is dat elke dag/avond. De gehele familie komt al die weken samen elke dag bij elkaar, daar waar het lichaam is. In dit geval ligt de overledene in het huis van haar vader. We komen aan en lopen via een smal kleipaadje naar het huis. We lopen langs het huis op, waar het wemelt van de kinderen, die rondrennen of aan tafel zitten te kaarten. We lopen langs een geprinte canvas poster met daarop de foto van de overledene, een psalmtekst uit de bijbel en datum van overlijden. We lopen verder en komen op een soort van binnentuin, waar 3 huizen rondom op aangesloten zijn. Daar woont allemaal familie bij elkaar. We volgen met zijn allen onze collega, langs alle mensen op. Ik heb echt geen idee wat te zeggen tegen iedereen en zeg maar good afternoon net als de rest, het wordt echter door de rest zo vrolijk uitgesproken dat ik niet het idee heb dat ik hier op een condoleance ben. De felgekleurde kleding geeft het ook een gezellig geheel. Geen grafstemming of droevige gezichten. Er staan 2 tafels op de binnentuin. Daar zitten de volwassenen allemaal aan, aan de ene tafel zitten ze gezellig te kaarten en andere tafel zijn ze mayong aan het spelen. We komen dan aan bij het huisje van de vader, een gedeelte is helemaal ingericht waar de overledene ligt opgebaard. Voor dit huis staat een standaard met daarop wederom de foto, gegevens van overlijden en wanneer de begrafenis zal zijn en er ligt een condoleanceboek, dit ziet er vrij herkenbaar uit. Dat maakt dat ik gelukkig weet wat te doen. Maar mijn collega voor me blijkt al geschreven te hebben voor mij. Ik loop naar binnen en sta vol verbazing en wat onwennig naar de gehele aankleding te krijgen. Mijn eerste indruk en gedachten is: jee het lijkt wel net sneeuwwitje. Een aantal dingen komen redelijk overeen, een kist op verhoging en bloemboeketten op een standaard ernaast. Het gaat echter om de algehele kitscherige en glimmende aankleding. De kist staat over de lange zijde tegen de muur aan en is wit met gouden ornamenten, de deksel van de kist staat open tegen de muur aan. De kist is van binnen geheel bekleed met witte, glanzende stof en dan niet strak gespannen, maar met lusjes en roesjes losjes gedrapeerd. Vervolgens is er een hele overkapping over de kist gemaakt. De kist staat dus eigenlijk in een soort van huisje. Die gehele overkapping is ook helemaal met witte, glanzende stof bekleed. Waarvan de randen van de stof zijn geborduurd met glimmend zilverdraad in een bloemetjespatroon. Aan beiden kanten staat een grote staande lamp, een glimmend zilverkleurige standaard met gouden randen en bovenin een glazen kelken in de vorm van een bloem. De overledene ligt er prachtig bij, gave huid, mooi opgemaakt met rood gestifte lippen, een beige mantelpak met borduursel en witte handschoentjes. Zo jong, zo knap en zo vredig. In de deksel staat een bord met de tekst ‘going home’. Het lichaam wordt echter afgedekt met een bolvormige glazen plaat, wat mij denk ik het gevoel van sneeuwwitje geeft. Het is toch een bizarre gewaarwording en bijzonder om hier te zijn op zo'n intiem en verdrietige gelegenheid.

We gaan er weer uit en gaan zitten en verschillende mensen reiken ons flesjes water aan, verpakte muffins op een schaal en schaaltjes met snoepjes. Er hangt een hele gemoedelijke, gezellige sfeer eigenlijk. Mijn collega vertelt dat ze het geaccepteerd hebben. Ze wijst de ouders aan en de kinderen van de overledene. Iedereen is er. En ze brengen dus eigenlijk na het overlijden veel tijd met elkaar door. Familie, kennissen, iedereen mag komen en gaan en hun condoleance overbrengen. Ik zie geen zichtbaar verdriet, maar ervaar eerder een gezellig en samenhorige sfeer, waar ik best van onder de indruk van ben. Er worden spelletjes gespeeld, er wordt gelachen, gegeten, gesnoept, gekletst en af en toe gaan ze even bij de overledene kijken en dat 2 weken lang. Mijn collega stelt ons voor aan de ouders, die even vrolijk en vriendelijk worden begroet. Wat zeg je dan? Is het niet gebruikelijk om toch iets van gecondoleerd te zeggen? Ik hoor het de andere niet echt doen, maar mogelijk gebeurt dat in hun eigen taal. Ik zie wel dat mijn andere collega, de vader geld toestopt. Het zou best wat kosten idd zo’n opbaring 2 weken lang en de begrafenis. Dus dat is dan wel gebruikelijk bedenk ik me, om wat geld toe te stoppen. Het geheel wordt wel geregeld door een uitvaartmaatschappij, de naam staat namelijk op alle canvasdoeken, maar ik denk niet dat ze hier echt een verzekering hebben maar dat het meer door de familie gedragen wordt. We ontmoeten ook de man van de overledene waar mijn andere collega direct even mee netwerkt omdat hij best iets zou kunnen betekenen voor de excursies voor onze vrijwilligers, altijd handig! Na een ruim half uur gaan we weer. Het is dus ook gebruikelijk om als collega’s of kennissen of wat dan ook even je gezicht te laten zien op zo’n wake. We zeggen gedag en lopen nog even langs de man van de overledene, waar we nog even terugkomen op dat het goed is om contact te hebben over het een en ander. We zeggen hem gedag en net als ik wil gaan lopen, maakt mijn collega ineens de opmerking tegen mij al lachend en wijzend naar de man: ‘hij is nu single..” Met plaatsvervangende schaamte en met een mond die openvalt van verbazing en vol tanden, waarbij ik wel door de grond wil zakken, zie ik dat de man die opmerking gauw en lachend wegwuift. Wat voelt dat voor mij vreselijk ongepast! Daar sta ik dan voorgesteld als single, aan de man op de condoleance van zijn vrouw die 2 meter verderop opgebaard ligt. De rest kan er wel om lachen. Met een vriendelijke hoofdknik zeg ik beleefd gedag, draai me om en loop gegeneerd weg. Onderweg betrap ik mezelf erop dat ik ook nog durf te denken dat de man er niet eens verkeerd uitzag.. werkelijk gedachtes zijn soms ook niet te sturen, ongepast, schaamteloos en streng spreek ik mezelf toe.

De volgende dag besluit ik om mijn kamer toch maar helemaal groen te verven, en pak ook de slaapkamer van Eva mee en een muur in de keuken. Het is de laatste paar dagen eindelijk droog, wat een verademing zeg. Hopelijk dat het huis nu ook echt goed kan drogen, want het vocht zit flink in de muren gezogen. Helaas duurt dat niet lang, want net als Eva en ik onze koelkast willen gaan vullen in de supermarkt gaat het weer stortregenen, maar gelukkig zitten we in de tricycle droog. In de supermarkt zijn de medewerkers allemaal geschminkt voor de Halloween. Dat mag dus hier gewoon in de winkels haha. We lachen ons verder rot om de inefficiënte werkzaamheden bij de kassa. De kassières staan hier overigens achter de kassa, het scannen gaat echter op zijn allertraagst. Als je geluk hebt, dan staat er een jongen direct naast die alles in liefst zo veel mogelijk plastic zakken verpakt (waar dan eerst een kartonnetje onderop gelegd wordt als stevige bodem). Zij kijken ook hun ogen uit naar ons, die gekke blanke buitenlanders die zelf hun boodschappen maar inpakken in hun zelf meegenomen katoenen tassen, alle door hen aangeboden plastic tassen wegwuivend. We kunnen alsnog niet voorkomen dat een medewerker zijn geniale oplossing laat zien aan zijn collega: hij steekt de heksenbezem door de onderkant van een plastic zak, zodat je die gemakkelijk met de handvaten kan dragen. De grote dingen die we niet in een plastic tas willen, moeten alsnog wel gemerkt worden met alsnog een plastic opgerold tasje wat dan met de naam vd winkel voorop op het artikel geplakt wordt. Dus alsnog gaan we met veel teveel plastic de deur uit.

‘S avonds wordt Eva opgehaald door haar vriend met al zijn zussen en broer. De zussen maken zich direct zorgen om mij, vind ik het niet eng om alleen thuis te blijven? Ben je dan niet bang? Iedereen blijft zich daar toch over verbazen. Eerste wat ze denken hier..

Ook de volgende ochtend ga ik nog flink met de verfroller te keer voor de tweede laag, Nu is de groene verf dan na een hele dag en deze ochtend echt helemaal op! ’s Middag ga ik weer even op weg naar het winkelcentrum. Ik word namelijk knettergek van dat beltegoed. Dat verloopt namelijk na 3 dagen, dus dat schiet voor geen meter op. Het blijkt dat een abonnement niet kan op mijn simkaart, dus dat wordt een ander nummer en ander simkaart, maar halleluja wat is dit makkelijk. Nu kan ik gewoon onbeperkt sms’en en gewoon bellen zonder dat ik eerst beltegoed hoef te halen of halverwege de verbinding verbreekt omdat het beltegoed op is. Verder koop ik nog de laatste kleine dingen voor thuis, wat nu echt gezellig en volledig ingericht wordt. Net als ik wil gaan, stortregent het, dan nog maar even noodgedwongen in deze geairconditioneerde megacentrum vertoeven. Het wordt een kledingwinkel in, want zoveel kleding heb ik namelijk niet bij me en heb al wel tekort aan shirtjes.. Ze hebben hier vooral veel van die goedkoop uitziende tshirts met opdruk. Alsof ik in de wibra loop. Maar scoor met name winterkleding haha, een lange spijkerbroek en shirt met lange mouwen, echt zo supernodig hier met die tropische temperaturen ;). De verkoper in de winkel is maar lastig serieus te nemen met zijn bebloede wang en rood uitgelopen oog en scheve mond. Het is dat hij om de haverklap Meme zegt en steeds met een broek aan komt hobbelen.

Het is vandaag een speciale dag, namelijk Allsaints day. En dat vieren ze met een traditie die ik wel erg bijzonder en mooi vind eigenlijk. Wat ze dus doen met de hele familie is picknicken op het kerkhof. Ze bezoeken hun overleden familieleden op het en nemen dan veel eten mee. Hier zien de kerkhoven er zeer bijzonder uit. Het is net een dorp van allemaal kleine huisjes. Het zijn een soort van tombes van steen gelegen in een soort van stenen huisje, mini tempeltjes bijna en afgesloten met een hek. Doordat de kist dus boven de grond ligt in een tombe, heb je dus direct mooi een lange stenen tafel waaraan ze dus gaan eten. Mocht je denken dat het een droevige bedoeling isdan zit je er helemaal naast. Het is een drukte van jewelste, in een stoet van mensen die langs allerlei bloemenkraampjes gaat, loop je dus naar je overleden familielid en met veel geklets, humor en gezelligheid worden de overledenen geëerd en herdacht. Dat is nou toch een mooie traditie?!

Tijdens het avondeten hoor ik een hoop kabaal vanuit de straat, ik denk dat er ergens een feestje is. Dus ik besluit na het eten even te kijken en dat doe ik in mijn net gekochte broek en trui. Het is namelijk niet bloedheet, hoewel je nog steeds prima in een korte broek en hemd kan rondlopen. Het is natuurlijk Halloween vandaag en de buurt is uitgelopen naar het buurtcentrum. Onderweg wordt ik door hanggroep jongeren en volwassenen direct aangesproken: hello where you going, looking for something? Blank en alleen over straat, dat is hun wereldvreemd natuurlijk dus ik moet wel hopeloos verloren zijn haha. Uit een stellage van geluidsboxen van 3 x 3 midden op straat klinkt snoeihard despacito.. Er is hier nog geen maximum gesteld aan het aantal toegestane decibel.. zelfs mijn oren die niet altijd opperbest en scherp staan afgesteld, vinden dit echt te hard..auuu. Op het overkapte binnenplaatsje wemelt het van verklede kinderen, ienieminie heksjes, dracula’s en spoken. Ik aanschouw een moeder die naarstig haar volledig in wcpapier gewikkelde mummie met plakband bij elkaar probeert te houden. Hier komt de term ladyboy ook wel iets meer naar voren, de volwassenen zijn namelijk over het algemeen niet verkleed, maar er lopen wel veel jongens erg vrouwelijk rond in hotpaints, strakke topjes en hip gestyled kapsel. Niemand kijkt er gek van op. Dan komt er een jonge vrouw naar me toe en vraagt of ik met hun wil dansen. Dat is toch superlief dat ze me uitnodigen, ze zien me natuurlijk hier zo alleen staan, wat voor hun zo ongebruikelijk is. Hoe lief is het dan dat ze je erbij vragen en erbij betrekken, ondanks dat ze je niet kennen?! We lopen naar 2 andere vrouwen en stellen elkaar voor. Het blijken allemaal buren, eentje is van het shopje waar ik zo af en toe mijn biertjes haal en de ander blijkt mijn overbuurvrouw. Wat toevallig (nou ja niet heel erg te weten dat het een straatfeest is), ik wilde al een deze dagen een keer gaan kennismaken met de overkant, dus bij deze haha. Door de muziek is geen gesprek te voeren, dus we lachen maar lief naar elkaar en dansen wat. Dan gaan we even de straat op om wat et drinken. Ze vragen me steeds wat ik wil, dance? Drink? Rest? Als ik vraag wat zij willen dan giechelen ze wat. Ik krijg wat drinken uit een soort van slushpuppy bak, voor de gelegenheid staan er wat tafels buiten op straat met eten en drinken. Eten en drinken doe je dan ook buiten de dansvloer, het is niet dat je daar dan met je biertje gaat staan dansen. Drinken doe je buiten op straat. De ene bak is donkerbruin en de ander mintgroen. Ik krijg de donkerbruine, mierzoete ijsthee maar wel koud. De vrouwen drinken hier eigenlijk niet echt alcohol, het komt wel voor. Maar deze dames houden het ook bij deze sap. Vanaf het moment dat ik gevraagd ben om hun te vergezellen, lijk ik ook wel direct onder hun hoede en verantwoordelijkheid te vallen. Ze laten me geen seconde alleen, als een van de 3 even weg moet dan wordt met de andere 2 direct afgesproken om mij in de gaten te houden. Vervolgens moet er 1 naar de wc en om mij niet alleen te laten nemen ze mij maar mee naar hun huis, 5 minuten lopen verderop. Ze willen alleen maar weten wat ik wil en houden ontzettend veel rekening met me. Even later wil ik dan ook de mintgroene sap natuurlijk even proberen, de smaak komt em bekend voor maar moeilijk te omschrijven, misschien komt zoete grenadine met melk het dichtst in de buurt. Dan gaan we weer naar de dansvloer. De kinderen nemen steeds meer af en de volwassenen steeds meer toe. De dansvloer is vol, daar houden ze wel van! En dan vooral in een\ kringetje dansen en als je dan geluk hebt dan mag je in het midden even een dansje doen onder hoop gejoel en gejuich. Iedereen wil natuurlijk ook met je dansen en ze dansen ook allemaal ubersexy, shaken met de billen en laag bij de grond, doen ze hier ook graag, jong oud het maakt niet uit. De enorm populaire little shark komt ook nog voorbij een fantastisch aanstekelijk kinderliedje wat eigenlijk vooral populair is bij de volwassenen. Je zou er eens op moeten googlen om het te zien met bijbehorend dansje, geweldig! Inmiddels is het clubje aangevuld met neven, nichten, broers en aanhangels. Ze moeten allemaal toch wat lachen als ze horen dat ik 36 en single ben, hier heb je dan op zijn minst al wel 3 kinderen in de puberleeftijd. Maar uberhaupt op deze leeftijd single zijn, dan moet er wel wat mis zijn. Alhoewel ze dat laatste allemaal meteen ontkrachten. Maar ze begrijpen er gewoon niks van dat je geen man hebt. Ik krijg een demonstratie van de waterdans, een soort uberflexibele slangedans, waarbij wordt gewezen naar mij zo van doe maar even, ehhh ja tuurlijk. Ook willen ze me steeds in het midden hebben wat ik steevast weiger. De andere doen dit maar al te graag, 3 sec onder luid applaus. Net als ik denk dat het elf uur is, blijkt het al half 1, jeetje wat vliegt die tijd. Er is nog maar klein clubje over en 1 neef is niet bij mij weg te slaan, want leeftijdverschil van 15 jaar joh waar hebben we het over??. Nu de club wel uitgebreid is met mannen, kom ik ook aan mijn biertje toe, beter dan die chemische zoete meuk haha. De dansvloer wordt nu wel iets leger.. dan ineens verandert de muziekstijl en zeggen mijn nieuwe vrienden ineens sweet dance! Sweet dance? Ja, mijn overbuurvrouw laat het wel even zien met haar man, ze pakt hem bij de schouders en hij pakt haar bij de heup, let wel met een armlengte ruimte ertussen, hahahahaha van binnen kom ik niet meer bij, schuifelen??? Really? Are you kidding me hahaha. Tuurlijk vraagt de neef of ik ook wil sweet dansen, ehh nou moet dat? Maar ik lijk niet veel kans te hebben om nee te zeggen met alle aanmoedigingen van de ander en mijn overbuurvrouw die mijn hand wel even pakt en op zijn schouder legt. Ik weet niet waar ik kijken moet en probeer ieder oogcontact te vermijden, ik moet nog oppassen dat ik het niet uitproest van het lachen. Haha daar sta ik dan op de dansvloer te schuifelen, zoals wij dat in de jaren 90 deden toen je 13 of 14 was… op een gegeven moment hou ik het niet meer uit en voel ik me zo vreselijk ongemakkelijk dat ik de neef vriendelijk bedank en de dans voortijdig afbreek. Het is ook wel mooi geweest en tijd om naar huis te gaan. Uiteraard loopt mijn overbuurvrouw met me mee naar huis (die was dus denk ik net zo lang gebleven of naar huis gegaan als ik had gewild) om te zorgen dat ik weer veilig thuis kom.

De dag erna ga ik met mijn huisgenoot Eva mee naar haar stageplek het ziekenhuis. Wat een belevenis en wat bijzonder om hier rond te lopen en dingen te zien die je anders echt nooit zal zien, tenzij je dus onverhoopt zelf een keer in het ziekenhuis belandt en hetgeen aanschouwt als een cliënt. We lopen door de ingang die ik inmiddels al ken, gaan een trap naar boven en passeren een deur die alleen voor werknemers is bedoeld. We lopen door een gang, langs kamers waar de deuren wagenwijd van openstaan vol met papieren dossiers: ontelbare dossiers, honderden denk ik wel. Stellingkasten vol, maar ook de grond staat vol met dossiers. Die bij ons of allang vernietigd zijn of gedigitaliseerd. We passeren nog wat kamers, waar soms wat kerstversiering hangt. We komen bij het kamertje van de hoofdnurse. Onder de directeur zijn 2 hoofdnurses hoofdelijk verantwoordelijk. Zij zijn dus ook verantwoordelijk voor onze vrijwilligers of studenten. We worden vriendelijk onthaald en na even wat gepraat te hebben, gaat de hoofdnurse even overleggen, waarna ik gelijk de telefoon in mijn handen gedrukt krijg. Het gaat om iets wat de stichting moet regelen en aangezien ik net ben voorgesteld als de assistent manager, wordt dat direct bij mij neergelegd. Wat een vertrouwen, prima, we pakken het op! Daarna krijg ik een rondleiding van Eva over alle afdelingen, we komen op de eerste hulp, waar iedereen eigenlijk in eerste instantie binnenkomt. De kamers en hulpmiddelen zien er vooral sterk verouderd uit voor Nederlandse begrippen. Maar het voldoet lijkt. Wel bijzonder dat het allemaal zo toegankelijk is en we gewoon daar zo rond kunnen lopen. Ondanks dat Eva er werkt, ze heeft nu tenslotte ook geen uniform aan. We lopen over een afdeling waar met name de gangen drukbevolkt zijn omdat de patiënten in hun bed op de gang liggen. Er zijn wel aparte kamers, maar daar kom je alleen als je wat meer geld hebt, dan kun je dus wat meer privacy krijgen. Heb je dat niet dan kom je dus gewoon in een polonaise van bedden in de gang terecht. Soms voldoet een veldbedje ook. De gang staat ook bomvol grote, groene zuurstoftanks van wel 1,5 meter hoog. Het geeft het geheel helemaal een bijzondere sfeer. Het heeft ook wel iets weg van een legerbasis met raketten, maar dan anders. Het is in ieder geval een drukte van jewelste. We lopen over de kraamafdeling, over de gehele lengte van de gang staan hier ook bedden met pasgeboren baby;s. De een nog kleiner dan de ander, met een superfijn gezicht en pikzwarte haren, superschattig.

In dit ziekenhuis is het zo dat de familie de verzorging van de cliënt doet, dus er ligt niet 1 persoon in het bed, maar in de meeste gevallen liggen er wel 3, 1 patiënt opgerold in een hoekje en dan nog 2 familieleden die ook een dutje doen in het bed. Dus het is daarom vooral een drukte van jewelste en een kleurrijke bedoeling van al die overvolle bedden. Daarna gaan we naar de verloskamer. Hier is het de vraag of we wel verder kunnen, omdat we nu echt meer in een behandelkamer komen. De afdelingen zijn voor iedereen natuurlijk vrij makkelijk om te komen, maar hier is dat wel even anders. Eva wordt al gauw herkend en nadat ze weten waar ik van ben, vragen ze of ik de rest ook wil zien. Als we onze slippers even omruilen voor buitenslippers en een schortje voordoen is het goed en zo staan we in de verloskamer (waar nu gelukkig geen patiënt bezig is), waar de baby’s dus allemaal ter wereld komen. Hoe bijzonder om dit te zien. Al krijg ik bij het zien van de retro bruin lederen bedden met hun ijzeren voetsteunen aan beide kanten in de mintgroene kamer met zijn roestige voetenbankjes toch een soort van associatie met een horrorkamer of heb ik nu teveel escaperooms gespeeld hahaha. Toch kan ik deze kamer niet los zien van de martelkamer van Hannibal Lecter..zou wel aan mijn referentiekader liggen. In ieder geval erg bijzonder om te mogen zien en ervaren. De staff ligt in een andere kamer wat te relaxen op bed tussen de bedrijven door. We lopen er zo langzaam weer uit, langs nog een soort van apotheek, wat slechts een klein luikje heeft van 30 cm waar je dan je bestelling kan afhalen of waar de verpleegsters ook hun medicijnen halen. En langs de operatie afdeling, waar je dan wel door 2 klapdeuren moet en waar pas echt de geur van ziekenhuis je tegemoet komt, de geur van alcohol en ontsmettingsmiddelen en de enige plek met airco. Via een zijuitgang lopen we naar buiten. Buiten staan echter ook nog wat bedden. Die zijn voor mensen die helemaal geen geld hebben, maar toch dicht bij hun opgenomen familielid willen zijn. Wat een bijzondere ervaring om zo het ziekenhuis van dichtbij te zien, net alsof je de jaren 60 binnenstapt.

De volgende dag wordt ons geduld op de proef gesteld. Ook al ben je zelf diegene die de dingen uitvoert, hier in de Filipijnen moet je gewoon 2x zoveel meer tijd uittrekken om iets voor elkaar te krijgen. Zo hadden Eva en ik bedacht dat we eerst even een brief voor haar voor het ziekenhuis konden printen, ondertekenen, af konden leveren en dan als excursie naar het nationaal park een half uur verderop konden gaan. We hadden dan ruim berekend dat we wel om 11 uur in het park zouden kunnen zijn. Opstaan neemt hier ook al iets meer tijd in beslag dan gebruikelijk. Ondanks dat ik in mijn hoofd echt wel overtuigd ben dat ik de gewone Nederlandse snelheid hanteer, de tijd op de klok,die vooruit lijkt te rennen, laat me toch steeds opnieuw de werkelijkheid zien. De dagelijkse warmte heeft toch een soort van verlammend effect misschien. Gelukkig ben je daar hier dan ook geen enkele uitzondering in als je wat later bent, het is eerder gek als je te vroeg bent. Afin, op zich gaan we nog steeds redelijk op tijd op weg. Op kantoor aangekomen blijk ik mijn laptop vergeten te zijn vanwege datzelfde verlammende effect misschien. We proberen een oude laptop daar, maar daar doen een aantal letters niet van, wat we proberen op te lossen met heel slim bedacht copy and paste van de ontbrekende letters die we dan op internet vinden. Helaas gaat het toch niet werken.. maar steeds zijn we erg vindingrijk met oplossingen. Uiteindelijk een uur later is het gelukt! Het was sneller geweest om even op en neer naar huis te gaan.. maar ja als je alles van te voren weet haha. We gaan op weg naar het ziekenhuis om de brief af te geven. We worden wederom vriendelijk onthaalt, Eva wordt nog even in de armen geknepen met bijbehorende tekst ‘healthy’, healthy. En ze wordt natuurlijk meteen zeer sexy bevonden in haar vrije tijdskleding die bestaat uit een korte broek. Zo reageert bijna elke Filippijn bij het zien van een korte broek. Ze laat vervolgens de afdeling zien waar Eva volgende week stage mag lopen: de operatiekamer. Daar lopen we zo de afdeling op, ontmoeten het team daar en het een en ander wordt uitgelegd. Dan is het eindelijk tijd om te gaan.. inmiddels is het geen 10:00, maar half 12.. oh well Philippino style ?.

Met de scooter rijden we de stad uit op weg naar Sibalom. Het is zo’n verademing steeds om die stad uit te rijden, langs die groene open velden te rijden en de bergen te zien in de verte. Prachtige natuur en Zo’n rust ineens ook. Nu we toch samen zijn kunnen we ook eindelijk de toerist uithangen en gewoon stoppen wanneer we willen om foto’s te maken. We hebben via de vriend van Eva begrepen dat we eerst naar het politiebureau moeten om ons te melden alvorens we naar het nationaal park gaan. Dat doen we dus maar braaf, als we daar binnen stappen, komen de 5 politiemensen in de veren.. we worden natuurlijk direct met ze op de foto gezet en we laten onze naam achter in een soort van logboek. Ze willen ook natuurlijk meteen weten waar we vandaan komen, waar we werken etc. De politieman vraagt direct of ik niet kan helpen met een cliënt die rondloopt en zijn eigen poep opeet, de politie weet zich geen raad meer met deze persoon die dus schijnbaar op straat rondzwerft. Ja hoor, kom maar door hahahaha. De politieman die verder toch niet veel te doen lijkt te hebben in zijn 48-urig durende shift, begeleidt ons vervolgens naar het toeristenbureau in het gemeentehuis. Daar aangekomen zijn ze er niet zo happig op om met ons mee te gaan. Het blijkt na veel grapjes en geklets later dat het veel te laat is om te gaan.. het kan wel maandag. Maandag? Vandaag is vrijdag, we willen juist nu iets doen, maandag moeten we gewoon werken haha. daarnaast is het hier dus helaas zo dat alles onder begeleiding van een gids moet. Je kan niet gewoon even naar het park rijden, wat rondlopen op eigen houtje en weer terug. Volgens hen komen we er dan nooit meer uit,. Vandaar ook dat je je moet registreren bij de politie, in geval dat je gemist wordt dan weten ze waar ze moeten zoeken haha. Hoe graag ik ook alles op de bonnefooi en op eigen houtje doe, hier komen we ondanks dat ik toch echt geprobeerd heb om het zelf te doen, daar niet onderuit. Zelf doen? Alsof je om een brood vraagt bij de slager.

Als je het hebt over cultuurverschillen dan is dat wel denk ik een van de grootste, dat alles hier begeleid is en dat wij in NL gewend zijn heel veel zelf te doen en op ons eigen kunnen te vertrouwen. Ze nemen het niet eens van je aan, lachen wat schaapachtig of blijven volhouden dat het echt niet kan, als je vraagt of je het echt niet alleen af zou kunnen. Is de weg zo moeilijk? Is het verplicht als zijnde strikte regels van het park, omdat het bijvoorbeeld beschermd is? Het antwoord blijft vaag, we zullen hoe dan ook verdwalen.. Hier wil de politie daar nu niet verantwoordelijk voor zijn nu we geregistreerd zijn, oké dat snap ik. Maar als je hen moet geloven dan is het ook echt onmogelijk om het alleen te doen, maar inmiddels na ruim een maand, heb ik echt al wel ervaren dat wat zij als voor onmogelijk houden, voor ons prima te doen is alleen. Maar als ik dat tegen hun vertel dan is het net of ik ze probeer te overtuigen dat een sinaasappel paars is, de wereld toch plat blijkt te zijn of alsof ik Chinees tegen ze praat. Ze zeggen ja, kijken je ongeloofwaardig en met veel medelijden bijna aan. Je ziet ze denken: die spoort niet helemaal of jeetje jij bent zwakbegaafd wij moeten extra goed voor je zorgen.. vaak zeggen ze dan meteen iets tegen hun collega in hun eigen taal alsof ze even overleggen wat kunnen we nu het beste doen, vervolgens zeggen ze ja en doen ze nee. Of ze zeggen nee en lachen lief en geven geen antwoord meer op vragen. Het is ook zo’n andere mindset, zo’n ander referentiekader dat ik het ook volledig begrijp dat ze zo reageren, zoveel toeristen zijn ze hier namelijk ook echt niet gewend. Het is alleen even ontdekken hoe die mindset precies is van ze en dat geeft juist de hilarische situaties en leuke anekdotes. We proberen nog of er dan niet andere activiteiten zijn die we kunnen doen. Veel verder dan de strawberry farm komen ze niet, en het is niet eens het seizoen van de aardbei.. We willen juist nu iets doen en zijn er helemaal klaar voor. Ze kijken wat naar elkaar en het valt steeds stil. We maken er maar steeds een grapje van en hebben ondertussen wel de grootste schik. Uiteindelijk beslissen we zelf maar dat we een pottenbakker gaan bezoeken die we op een poster zien staan. Zo ver weg moet het niet zijn tenslotte. We gaan eerst lunch scoren bij een plaatselijke snackbar. Het enige wat we zo snel kunnen vinden. Ze verkopen slappe, vet bedropen frietjes, met oranjekleurige, zoete mayo en gefrituurde dingen van vis en vlees, maar ze kunnen wel iets van een kaassnack maken. We nemen een lekkere smoothie erbij: mierzoet, gemaakt van felgekleurd poeder, wat dan mango en aardbei moet voorstellen met wat gemalen ijs. Oh, wat mis ik de overheerlijke verse fruitshakes, gewoon puur natuur.

We eten de vette lunch op bij de vriend van Eva, die in dit dorp werkt bij de plaatselijke radiozender. Daar willen de collega’s natuurlijk van alles weten en vooral Eva leren kennen. De airco staat hier ook volop te blazen. Omdat het stortregent moeten we even wachten. Vanwege die airco, die meteen op je spieren en adem slaat, wil ik liever buiten wachten en wat rondlopen. Maar als ze achter de reden van mijn vertrek komen, wordt direct de airco uitgezet, ondanks herhaaldelijk aangeven dat dat echt niet hoeft. Nu zitten 6 andere mensen zonder airco alleen maar omdat ik er niet tegen kan.. dat voelt toch steeds vreselijk ongemakkelijk en schaamtevol. Uiteindelijk is het droog en kunnen we weer op weg. Superleuk om zo samen op pad te zijn en het dus ook samen uit te zoeken. Het is superfijn om zo close bij de locals te leven, die alles voor je regelen, wat echt ontzettend handig is. Maar het zelf doen geeft juist soms verrassende wendingen en grappige belevenissen. We gaan op weg en weten de weg best aardig te vinden, alleen de juiste locatie nog niet. We vragen het even aan iemand. Wat blijkt: hij heeft zelf een pottenbakkerij. We mogen met hem mee. Tof! We komen in zijn huis, een klein houten huisje, de ruimte is multifunctioneel. Het dient zowel als slaapkamer, woonkamer als werkplaats. Hij laat wat werk zien, potjes, ovens en vazen. Het karakteristieke gezicht op het oventje is zijn persoonlijke handtekening op zijn werk. We mogen zelf ook even aan de slag, superleuk! Eva blijkt een verborgen talent te hebben en draait binnen no time een schaaltje in elkaar! De draaitafel moet je daarbij wel handmatig ronddraaien. Vervolgens krijgen we nog even een rondleiding bij de buren, want iedereen is hier natuurlijk pottenbakker. Dan lopen we even naar de rivier, het stuk grond waar we langs lopen is dus eigendom van hem en is al generatieslang in de familie. Hier halen ze dus hun klein vandaan, bij de rivier halen ze at steentjes. Het gaat natuurlijk om de juiste mix daarvan. Speciaal recept. Dan mogen we vervolgens nog even schuilen voor de regen. Ik vraag het telefoonnummer van de man, want hoe leuk is het om dit te kunnen toevoegen aan de lijst van excursies voor toekomstige vrijwilligers! De beste man wil er helemaal niks voor hebben en zegt dat het een kadootje is voor ons.. echt superlief. We stoppen hem toch wat geld toe.. wat hij niet wil aannemen maar wat we aan zijn kinderen moeten geven. Hij geeft aan dat hij ook nog een leuke avontuurlijke wandeling voor ons wilt gidsen, leuk we are in! See you next time!

Zaterdagochtend komen bij ons huis vroeg in de ochtend een tuinman en loodgieter om onze grot in de jungle te helpen omtoveren tot een begaanbaar huis. Wat een verademing! als een ware, avonturier, a la Buck uit de film Iceage baant hij zich gewapend met een zwaard, een weg door de jungle. De loodgieter weet ondertussen wat lekkages op te lossen en zo hopen we het vocht en schimmelprobleem een beetje op te kunnen lossen. Ik vraag mijn collega ondertussen of ze niet een masseur weet, een fysio, in ieder geval iemand die echt verstand heeft van spieren. Ik heb namelijk dankzij mijn fanatieke gesport al 2 weken erg last van mijn schouder, wat me al nachtenlang uit mijn slaap houdt en het gevoel in mijn arm wegneemt. Ondanks wat eigen gekneed, oefeningetjes kom ik er zelf niet vanaf en voel aan alles dat het nodig gekraakt moet worden. Mijn collega blijkt wat te weten en daar kunnen we zo heen als ik klaar ben. Klaar voor massage? Eh jaa, let’s go! We rijden wat door de straatjes, ik parkeer mijn scooter en kom aan bij een overdekt steegje met allerlei shopjes. Mijn collega stopt bij een oud vrouwtje die op een smal houten bankje zit. Ik denk dat ze de weg vraagt. Maar dan geeft dit oude, magere vrouwtje mij iets in mijn handen, het blijkt een stukje verse gember te zijn en ze gebaart met dat ik het in mijn hand moet klemmen. Oké, braaf als ik ben volg ik alle orders op. Ze gebaart me te gaan zitten, waarbij ik me twijfelachtig bedenk dat dit dan de masseuse moet zijn? Gaat zij dan met die magere armpjes en knokkelige smalle vingers mijn rugprobleem oplossen? Ze pakt mijn hoofd vast en plots voel ik iets op nattigs op mijn hoofdhuid druppelen en blijkt ze van alles in mijn haren te strijken. Een soort van vloeistof. Ik kijk verbaasd naar mijn collega, die lief naar me lacht. Als ik vraag wat het is, dan blijkt het aloë Vera te zijn terwijl ze me ondertussen door mijn haren wrijft. Dat voelt helemaal niet verkeerd eigenlijk. Ze draait mijn hoofd wat alvorens ze mijn ruggengraat wat langsloopt en op wat knooppunten drukt. Ze zit wel op de goede plekken, draait wat met mijn armen, schudt wat heen en weer en drukt weer wat her en der. Ze pakt nog een flesje vloeistof van het houten tafeltje naast haar en smeert mijn armen daarmee in, behendig weet ze ook de gebieden onder mijn kleding rijkelijk in te smeren met de bruine vloeistof waarvan ik me afvraag of mijn shirt niet helemaal als een bruine, gore lap eindigt. De vloeistof heeft direct een verkoelend en tintelend effect, het zal wel iets van menthol zijn. Via mijn collega laat ze weten dat ik 2 dagen niet mag douchen. Ehhh, wat? 2 dagen met dit weer niet douchen? Wat doe je me aan? Ze blijkt klaar te zijn, ik open mijn hand en wil de gember teruggeven. Ze pakt het aan, krabt wat schil weg en tekent daar vervolgens mee op mijn hoofd en mijn gezicht. Op mijn hoofd blijft ze nog even hangen en vraag ik me af of ik het goed hoor als ik briesende geluiden opvang. De geluiden matchen met de beweging van het tekenen, dus het zal toch wel echt zo zijn dat dit vrouwtje daar schuldig aan is. Ze pakt de palm van mijn hand, zet vervolgens daar met de gember een kruis op, zo ook op de ander, op mijn buik en op mijn voeten. Het ritueel is klaar. De gember moet ik 3 dagen bij mij dragen…Verbaasd en met een grote grijns stap ik verlost van geesten en negatieve energie, met een verkoeld lichaam en een stukje gember op zak weer op de scooter, haha wat een belevenis...

S avonds ga ik naar een Barangay feestje in een ander dorp met Eva en haar vriend Kent en 2 collega's van Eva. Zoals al eerder vertelt noemen ze de wijken hier Barangays, ieder Barangay blijkt 1x per jaar zijn eigen Barangayfeest te hebben, aan elke wijk is dus schijnbaar een soort van heilige gekoppeld, die op dit feest dan wordt geëerd. Dus het hele jaar door zijn er wel ergens Barangayfeestjes! Vol twijfel gooi ik mijn eigen glazen in en stap toch onder de douche, ik moet gewoon echt dringend mijn haren wassen zo kan ik toch niet uit hahaha. Het Barangayfeest is in de buurt van de basisschool, in de straat hangen overal vlaggetjes en het lijkt wel een soort van festival, op het grasveld, onder de blote hemel met veel gezellige lichtjes is het druk en met name op de dansvloer! Alle pubers zijn bij elkaar gekomen om de laatste dancemoves te laten zien onder veel gelach en gejoel. Na wat dansen en aangestaard worden door de locals lijkt het mij toch wel tijd voor een biertje. Dat kan even verderop, buiten de dansvloer waar niet zo veel mensen zijn. Toch wil de club dat dan bij iemand thuis doen, paar meter verderop. Het blijkt even lastig uitzoeken waarom dat precies is, want dat kunnen we toch hier krijgen en dan weer verder dansen? Maar dat is gevaarlijk, want bij de tent waar je het kan krijgen hangen de dronken mensen rond. Ik begrijp er niks van, we zijn toch met een hele club en het is hier toch erg druk, de dansvloer is namelijk 20 meter verderop? Maar vooral voor ons toeristen is het niet veilig want misschien gaan ze dan wel ons op de schouder tikken of aan ons hangen? Ik wil toch het fijne ervan weten en blijf maar doorvragen, wat is dan het verschil met de dansvloer? Uiteindelijk noemen ze dan dat het mogelijk op een gevecht uit kan draaien vooral met Kent omdat hij met 2 blanke is en we niet uit deze buurt komen en in al die plaatsjes is het heel erg zo dan je hartstikke veilig bent als je er vandaan komt want dan kent iedereen je, maar als buitenstaander dan is het net als een Ajaxied in het Feyenoordvak. Oké, zeg dat dan meteen dan gaan we wel naar huis van die collega om daar een biertje te drinken. Thuis aangekomen blijkt dat we nog wel hadden kunnen dansen, ik voel me verbouwereerd en schaamtevol als ik het eindelijk wat begin te begrijpen. We hadden dus te midden van de dansvloer waar iedereen is en in principe niet gedronken wordt prima kunnen zijn, maar niet dus 10 meter verderop waar alleen de dronken mannen zich ophouden. Alleen maar omdat ik een biertje wilde drinken zijn we dus nu met de hele club thuis en niet meer op het feest. Dus zij missen nu hun feestje vanwege mij, ik voel me er echt vreselijk lullig om. Als ik dat natuurlijk had geweten dan had ik dat helemaal niet gewild en liever met zijn allen blijven dansen, wat maakt mij dat hele biertje uit.. Nu willen ze ook niet meer terug en verzekeren ze me dat het echt niet erg is.. ik weet niet meer wat ik nu moet geloven. We kletsen nog wat voor het huis en drinken het biertje met op de achtergrond de muziek van het feest.

De volgende dag ga ik dan eindelijk een duik nemen in mijn achtertuin, de zee! Ik ben zo druk dat ik daar niet eens eerder de tijd voor heb genomen haha. Als ik het strand oploop dan word ik uitbundig begroet vanuit de verte door een stel mannen bij een vissersboot. Voor hun is het natuurlijk zo ongewoon om zo alleen rond te lopen, zij doen immers alles samen. Alleen en dan ook nog een buitenlander dat vraagt natuurlijk om vreselijk ongemakkelijke aandacht.. al helemaal als ik dan heel even de warmte van de zon mijn huid laat binnendringen, waarbij het hete zand als een warm, helend bad aanvoelt voor mijn pijnlijke spieren. Want wie is er nu zo idioot om je bloot te stellen aan de zon en daar alleen maar donkerder van te worden. Daar begrijpen ze hier helemaal niks van. Lang hou ik het ook niet vol.. maar het warme water van de zee, de zon, de palmbomen geeft me toch heel even een vrij, vakantiegevoel. Heerlijk zo’n achtertuin ? Later op de dag besluit ik nog even terug te gaan, ik heb namelijk zelfs nog niet een x de ondergaande zon bewonderd terwijl ik dat zo ontzettend mooi altijd vind en dat is gewoon hier bij mij om de hoek.. in diezelfde achtertuin. Maar ook nu word ik direct aangesproken door locals die op het strand zijn of ik iets zoek, of ze kunnen helpen of wat er is. Want ja nogmaals alleen het strand oplopen als blanke, dan moet je wel verdwaald zijn.. grr kan ik dan nergens gewoon heeeeel even niet aangesproken worden, gewoon heel even alleen zijn zonder dat ze naar me toe komen? Heel even wat tijd en rust voor mezelf hoe lief en behulpzaam de locals ook echt zijn.. gewoon heel even zonder begeleiding, mag dat asjeblieft?

part 4: Police escort and teambuilding!

~Maandagochtend 23-10

Vandaag is dan eindelijk de dag dat de koelkast opgehaald zou worden.. tenminste afgaande van de laatste berichten en aangezien het steeds vooruitgeschoven wordt zou het mij benieuwen. Toch heb ik goede hoop dat het vandaag wel gaat gebeuren.. maar ondertussen is het al 9:30. Ondertussen vermaak ik me met het aanvegen van de bladeren in de tuin, ook hier lijkt het wel herfst. Maar dan krijg ik toch een bericht dat ze onderweg zijn. Daar komt mijn collega dan aan 10 minuten later met een tricycle. De koelkast wordt door beide mannen uit het huis getild en vervolgens achterop de tricycle met een provisorisch geknoopt touwtje vastgebonden, waarom ook niet. Dat ziet er hilarisch uit, die koelkast steekt er ver boven uit en is dus gestald op de achterkant van het ‘passagiersbakje’, daar waar je normaal je voeten neerzet. Toch bijzonder dat het geheel niet vanwege de zwaartekracht achterover dondert..Daaaag koelkast tot over……?Ik moet vandaag ook drinkwater halen, want die is op. We halen ons drinkwater namelijk uit een grote jerrycan, van wel zo’n 25 liter denk ik. De jerrycan heeft een mooi tapkraantje aan de onderkant. Maar waar halen we water? Eva vertelt me dat ik de tricycledriver het volgende moet zeggen: “Esprutingkle waters”. Ik stap in de tricycle maar krijg het woord niet goed uit mijn strot, dus de driver snapt er niks van. Gelukkig gaat hij al snel op weg bij het zien van mijn jerrycan, ik blijf toch zweren bij visuele ondersteuning! Ik kom aan bij een winkelpand: Esprutingkle water: refill station..yes! Ik loop naar binnen en zet mijn jerrycan op de balie. Daarachter hebben ze een aantal grote tanks staan en wat slangetjes her en der. De jerrycan wordt helemaal schoongespoten en dus opnieuw gevuld. De grote dop bovenop en het tapkraantje worden professioneel geseald. Ik betaal 1 euro 60 waarna de man me met een hoofdknik wenkt mee te lopen, de man sjouwt de jerrycan voor me naar de kant van de weg, houdt een tricycle aan en zet hem erin. Wederom superservice van de zaak.. en wat denk je zelfs de tricycle driver die me thuis afzet, stapt van zijn brommer af en zet de jerrycan voor me binnen de poort. Superlief! Aangezien ik niet samenwoon met een sterke vent, loop ik de laatste 10 meter alsnog zelf om de jerrycan op zijn plek te zetten en dat redden we natuurlijk prima in tegenstelling tot wat de mannen hier dus blijkbaar denken ;)

Ook vandaag ga ik aan het eind van de werkdag met hond Lucky even werken aan onze relatie. Ik vraag aan de meiden die in de tuin wat hangen of er iemand zin heeft om mee te gaan en tot mijn grote verrassing staan ze allen dolenthousiast op en loop ik met hond en 11 meiden vervolgens de deur uit. Ongelooflijk hoe blij en enthousiast ze kunnen worden van zoiets simpels als even de deur uitlopen en het strand over lopen. De meiden zijn ook ontzettend behulpzaam en ook naar elkaar, zo vangen de oudere meiden automatisch de jongere kinderen op. Ze houden de kleintjes nauwlettend in de gaten, zorgen dat ze veilig over de rotsen kunnen klauteren, houden hun hand vast en zorgen dat er niemand achter blijft. Op het strand worden er direct spelletjes gedaan als soort van tikkertje en daarna een spel waarbij een slipper wordt gegooid en afhankelijk van hoe de slipper valt moet je of wegrennen of als een standbeeld stil blijven staan. Ze vinden het maar al te leuk dat ik dan ook mee doe.. Een slipper, dat heeft altijd iemand wel bij zich hier, dus mooi zo’n spel wat altijd kan. Hoe simpel leuk kan zijn en hoe leuk simpel kan zijn.

Daarna ga ik alleen naar de sportschool, want bij mijn collega komt er wederom iets tussen. Eenmaal binnen en zwoegend op de apparaten, begint het ineens te stortregenen. Blij dat ik nu hier droog ben en extra motivatie om nog even te blijven. De werknemer loopt ondertussen met oude verfblikken rond, verbaasd vraag ik me af wat hij daar nu ineens mee gaat doen en wat hij dan precies gaat verven. Dan zie ik wat zijn bedoeling is, het zijn lege verfblikken en als een ware kenner en ervaringsdeskundige zet hij de verfblikken resoluut en vastberaden op bepaalde plekken in de zaal op de grond. En een paar sec later weet ik ook waarom..het begint namelijk al snel her en der te lekken. En gezien zijn routine in zijn handelen, is dit niet de eerste keer. Op sommige plekken helpt een verfemmertje echter niet meer en worden de plassen water maar wat verspreid met een dweil. Als ik dan na een uur merk dat het wat droger is en ik weer op mijn scooter wil stappen, zie ik dat zich rondom mijn scooter een grote diepe plas gevormd heeft. Hij staat er echt zo precies midden in.. dat was niet toen ik aankwam ;-) Ehm tja.. er zit niks anders op denk ik dan maar, zoveel water valt er dus in zo’n korte tijd. Met natte voeten stap ik 10 minuten later mijn huis binnen.. De koelkast blijkt gemaakt te kunnen worden, voor zo’n 45 euro en zal vrijdag klaar zijn, het zal mij benieuwen. Dinsda

Vandaag gaan we wederom naar de hoofdstad Iloilo. Dit keer omdat we 6 meiden thuis gaan afzetten voor hun semestrial brake. We vertrekken om 6 uur. Filipijnse tijd om 6:30 weg, wat nog steeds erg vroeg is.. We moeten 3 uur rijden, de meiden keten er wat van af, maar het duurt niet lang of ze vallen in slaap en/of worden om beurten ziek en geven over. Het lijkt voor hun de normaalste zaak. Ze pakken een plastic zakje, kotsen erin om toerbeurt en gaan weer door. Het schijnt erbij te horen, maar ik vind het toch wel er sneu. Mijn collega zegt dat het niet uitmaakt of ze nou voorin zitten of reispillen krijgen, ze geven over. Ik ben nog steeds erg moe en val dan ook snel in slaap in de auto, mij ondertussen wel afvragend of luizen via de schouders ook over kunnen lopen. We komen aan in Iloilo. 3 meiden zetten we af bij hun vader/ oom (2 zijn zussen, een is een nichtje). De moeder is er plots van door te zijn gegaan en is ergens anders een nieuw gezin gestart. Een verhaal wat ik overigens niet voor de eerste keer hoor, maar wat hier zeker veel vaker schijnt voor te komen. Verhalen waarbij de moeder van de een op de andere dag ineens zonder iets te zeggen vertrekt en ook nooit meer wat laat horen. Ongelooflijk hoe je zo ineens een ander leven in kan stappen en je kinderen daarin achter kan laten. We komen aan bij een soort van opslagcontainer, een bouwvakkerskeet, wat een verlaten politiepost blijkt te zijn, deze vader heeft daar met kinderen hun intrek in genomen. Soort van anti kraak dus volgens Nederlandse begrippen of juist kraak. Binnen is een slaapkamer en de keuken is buiten op de tegels. Nou moet je geen keukenblok voorstellen met een kraantje, maar tegels en beton met een pan op de grond en ergens een soort van schuursponsje. Het is dat me gezegd wordt dat dat de keuken is, als je me had gezegd dat het een doorgaand paadje was bij een verlaten huis, dan had ik het ook geloofd. Achter een zeil aan datzelfde paadje van 2 bij 1, is dan wel zowaar een echte wc pot. De zoon zit met wat vrienden naast hun keet te chillen op een houten bankje onder een zeil wat als afdakje dient, de plek waar vader en zoon s avonds zullen slapen. De meiden worden vrolijk onthaald en de vader wordt even opgehaald van zijn werk die superblij en enthousiast zijn 2 meiden onthaald. Mooi moment en bijzonder om de meiden in hun eigen leefomgeving te zien om zo de achtergrond nog beter te kunnen plaatsen en begrijpen. We zeggen de meiden gedag en gaan weer op pad.

Dit keer moet ik naar de ambassade om mijn visum te laten verlengen, die is bij aankomst namelijk voor een maand afgegeven en dien ik elke maand opnieuw te verlengen in de hoofdstad dus, zo’n 3 uur verderop wat dus steeds een hele dag in beslag zal nemen. Want daar aangekomen is het natuurlijk niet binnen 10 minuten geregeld. Je meldt je, dan krijg je een nummertje, moet je een formulier invullen, word je naar binnen geroepen, om de gegevens door te nemen om vervolgens weer plaats te nemen in de wachtkamer..om te wachten.. en te wachten. Dan komt er iemand anders weer dat ik 8 euro moet betalen, maar de rest vh bedrag komt nog.. ondertussen word ik door alle criminele zoekmachines gehaald om een uur later een schriftelijke bevestiging te krijgen dat ik niet gezocht wordt en na het betalen van nog eens 40 euro krijg ik mijn paspoort terug. Ondertussen hebben de 3 andere meiden al die tijd in de auto gewacht. Het is inmiddels dan ook lunchtijd en we moeten nog een aardig eind rijden om naar hun woonplaats te gaan, dus eerst maar lunchen in het winkelcentrum bij een soort van lopend buffet, afhaalrestaurant. Daar ben ik superblij te zien dat ze ook een warmhoudbak vol groenten hebben die ik de afgelopen weken nog niet heb gehad: champignons en broccoli, yes! Champignons of wat dan ook voor paddenstoelen heb ik hier nog nergens kunnen vinden in de winkels. Broccoli wel, maar dan in een verschrompelde, lichtgroen/bruinige versie alsof “honey, i shrunk the broccoli’ vers op de plank ligt om uitgebracht te worden. Dus het zien van deze fel groen gekleurde broccoli, te midden van die mushrooms doet mijn hart sneller kloppen! Mijn keus is snel gemaakt (het is echter ook de enige keus) en ik wijs die groentenbak aan. Bij het opscheppen daarvan valt me ineens de slijmerige substantie op wat van de lepel glijdt. Als ik vervolgens het schoteltje met mijn groentjes onder ogen krijg, zie ik dat het geheel zwemt in een glibberige, doorzichtige, puddingachtige substantie. Alsof ze groentengelatine hebben gemaakt.. en nee slimy is hier niks bij.. dat was slakkenslijm wat van de groenten afdroop. Dit is een badje van gelei, ‘flour” zegt mijn collega terwijl mijn gulzige enthousiasme omslaat naar een slot in mijn keel waar hooguit nog het woord ieeehh uit voortkomt. Groenten in een maizenapapje…jammiee. Oh wat mis ik nu op dit moment gewoon normaal eten, hoe kun je zoiets simpels zo verpesten bedenk ik me al prikkend in de groentjes wachtend op de substantie die ik zo goed als kan er vanaf probeer te laten glijden.

Het eten is sowieso echt even zoeken en het heeft wat weg van het chinese groenvoer, bladeren en takjes van ondefinieerbare planten en struiken wat wij in NL niet kennen en alleen maar dat wat hier groeit. Die struiken vind ik echt prima te eten, het is alleen even uitvinden hoe je het klaar maakt en wat precies eetbaar is van zo’n bosje takken, maar daar kom ik gauw genoeg achter ?. Ik kook of wok gewoon alles en als de takjes te hard zijn tja dan laat ik die volgende keer achterwege. Wat je daarnaast veel ziet is witte kool, aubergine, pompoen, komkommer, tomaat, kousenband, wortel, ui en knoflook. Maar allemaal in klein formaat.. Daarnaast eten ze ook veel jackfruit en de bloem van de bananenplant, die roodkleurige amandelvormige vrucht. Dus het is even experimenteren nog!Het is nog zo’n 2 uur rijden naar het volgende plaatsje waar ik wederom mijn ogen niet bij open kan houden, de meiden trouwens ook niet. We komen nu meer op het platteland uit, in een klein dorpje, waar de rust en weinige verkeer direct opvalt. Vredig en relaxed als je net vanuit zo’n drukke stad komt. Dit is een deels beton, deels houten huis. Redelijk groot in vergelijking met de politiekeet. Het ziet er schoon uit en de tante begroet ons erg vriendelijk en gastvrij. Ze vertelt dat het huis niet af is, maar dat ze sparen om het verder af te maken. Het is een ruimte, waarbij een doek het slaapgedeelte afschermt. Veel staat er niet, maar alles is in principe aanwezig. Tante is de kostwinner in huis die daar verder woont met oma van in de 80. Ze sprokkelt hout in het bos, wat ze vervolgens verkoopt om aan geld te komen. Oma reageert even enthousiast en komt speciaal voor mij uit de veren, ondanks dat ze slecht kan zien is ze erg nieuwsgierig naar deze vreemdeling in haar huis. Een warm onthaal, ook voor de meiden die we hier met een gerust hart achterlaten. Bijzonder om te zien waar ze vandaan komen, hoe ze wonen en leven. En ook 2 totaal verschillende huizen, de kleine keet midden in de stad tot aan dit landelijke houten huis.

We mogen weer 2 uur terug rijden naar de hoofdstad. In het winkelcentrum koop ik van het donatiegeld wat ik van vele vrienden en familie heb gekregen een gitaar en een keyboard voor op de groep om eventuele muzikale talenten aan te boren en muziektherapie /zangles te kunnen geven. Het voelt walgelijk om daar ineens een Filipijns maandsalaris in een klap uit te geven. Alsof ik zo’n onbedachtzame, onaangepaste, rijke, blanke toerist ben die met zo’n wuivende hand, waar dan zo’n glimmend, veel te groot horloge aan bungelt, nonchalant aanwijst wat ik wil hebben om vervolgens uit mijn dikke stapel briefgeld de flappen trek die ik nodig heb. Alsof ik een paar appels en een ei op de markt koop. De gedachte dat het niet mijn geld is en het doel waarvoor ik het koop vermindert iets het schaamrood op mijn wangen. Met een roze gitaar (Dan weten we zeker dat ie in het meidenhuis blijft en niet geconfisqueerd wordt door de mannen, haha) en een grote doos onder de arm loop ik snel naar de auto. Het is nog weer een 3 uur rijden naar huis waar we half 9 ‘savonds aankomen. Interessant dagje maar supergaar van 10 uur rijden in de auto, ondanks de vele hazenslaapjes. Als ik moe maar voldaan mijn kamerdeur opendoen, blijk ik een nieuwe kamergenoot te hebben en sta ik oog in oog met een donkerbruine spin van zeker wel 15 cm doorsnede op mijn pas geverfde groene muur die hij dus blijkbaar ook erg kan waarderen. Hij schrikt van mij (snap ik, zo angstaanjagend als ik ben) en kruipt mega snel weg en verschuilt zich achter de balk. Alsof ik je daar niet kan zien ;-) , ik noem hem Joep.

Woensdag Joep is in de ochtend alweer vertrokken, vraag me af waar ie naar toe is gegaan. Ik pak mijn spullen en mijn tas om naar het werk te gaan, ik wil de sleutel pakken van de scooter en zie een heel spoor kleine rode mieren over mijn tas lopen. He? Waar komen die nou weer vandaan? Ik doe mijn rits open van het voorvakje en zie dat de kleur van mijn tas volledig veranderd is in rood/ bruin en het krioelt van duizenden mieren. Er is geen stuk stof van de tas meer te zien. Wat doen ze daar en waar komen ze ineens met zoveel vandaan? Echt ongelooflijk! Wat blijkt, er zaten nog wat snoepjes in mijn tas van gisteren. Een staafje van kokos wat goed ingepakt zat zo opgerold in plastic en peanutcandy’s, die ook allemaal verpakt zijn. Maar voor deze mieren reden genoeg om bezit te nemen van mijn gehele tas. De rest van de dag vind ik overal diezelfde mieren, heb er nog wat mee genomen naar mijn werk ook, want al werkend word ik helemaal kriegel en gek van dat gekriebel en van dat geloop over mijn handen en laptop..

argh mieren.. zij zijn net als de muggen flink vertegenwoordigd en komen in allerlei soorten en maten, rood, bruin, zwart, ienieminie, dik, klein, dun, megagroot. Zodra er maar een pieterpeuterig zoet kruimeltje of op de grond ligt, heeft het opperhoofd zijn hulptroepen binnen no-time ingeschakeld om op te ruimen en zitten er rijen dik rondom het te verorberen object. Superlief natuurlijk dat ze alles meteen willen meenemen en schoonmaken en dat kan ik best waarderen, maar sommige dingen hoeven gewoon nog niet opgeruimd te worden of eet ik liever zelf op.. Daarnaast freerunnen ze op, over, onder en door alles heen op weg naar hun target. Dus ook over het keukenblok, tafels, de wasbak, mijn eten en mijn snijplank als dat toevallig in hun looproute ligt. Dat vraagt dus continue focus of ik er niet per ongeluk 1 wegspoel, verpletter of dat er onverhoopt en ongewenst extra eiwitten aan mijn maaltijd worden toegevoegd. De geweldloze oorlog voeren we nog steeds. Maar net als je denkt dat je door een strategische zet de slag gewonnen hebt, slaan ze de volgende dag op een onverwacht moment net zo hard terug. Een onbegonnen strijd, al zwaaiend met het witte vlaggetje heb ik ze maar geaccepteerd en wonen we tegenwoordig zo goed als het kan samen, ik noem ze de rode duivels.

Het duurt wel even daardoor voordat ik aan kom op het werk. Ze hebben nog wel ontbijt bewaard, wat word ik toch goed verzorgd zeg! Ik krijg knalpaarse balletjes, soort van opgeblazen poffertjes. Het blijkt gestoomd rijst deeg te zijn en heeft iets weg van baopaobrood. Maar waarom die kleur? Nou gewoon.. omdat we dat altijd zo doen en niemand hier zich afvraagt waarom eigenlijk en ook niet afwijkt van het originele recept al decennia lang.Het is weer woensdag, StaffMeeting! De social worker vanuit het ziekenhuis is er weer om inhoudelijke presentaties te geven. Ze gaat beginnen en zegt: first let’s sing! Ze heeft een karaoke youtube versie van on top of the world en al mijn collega’s beginnen direct luid te zingen, fantastisch toch! Ik moet me wel even heel sterk verbijten om niet vreselijk in de lach te schieten als ik me ondertussen voorstel dat we dit op mijn werk in Nederland doen, hahahaha ik zie het al helemaal voor me om de vergadering te beginnen met een liedje, mijn collega’s zullen me voor gek verklaren hihi. Snel focussen op het lied, de tekst en volle borst meezingen om aan die gedachten weer te ontsnappen voordat ik er in blijf, on top of the world. Toch een leuke opwarmer en leuk begin, iedereen doet ook gewoon mee en niemand vindt het gek.. misschien toch maar invoeren bij een KID op het werk, hihi ? Daarna gaat het over de wet CELAW die vrouwen en meiden beschermt voor mishandeling en misbruik binnen een relatie, wat houdt deze wet in, wanneer kun je aanklacht indienen en bij wie. We sluiten ook af met een liedje, waar iedereen wederom enthousiast op reageert en al gauw op de gevoelige tonen van Simon & Garfunkel zich in troebel zangwater bevindt.

In de middag maken we het plan voor het kamperen, wat gaan we eten en hebben we nodig aan boodschappen en wat gaan we doen aan activiteiten. Ik zal een gedeelte van het programma vorm gaan geven en wat teambuildingsopdrachten bedenken. Tussendoor wordt het achterlicht van mijn brommer gemaakt, dat is toch fijn! S avonds kook ik zelf weer een keer sinds best lange tijd, bedacht ik me toen ik de eerste hap nam. Wat een verademing, zelfde groenten but totally different taste. Dit smaakt meer naar mijn eten haha, same, same but different! En nu weet ik ook zelf wat ik er in gestopt heb. Op het werk houden ze echt super, super veel rekening met me en dat is heel lief en bijzonder. Ik krijg steeds mijn eigen bakje met eten en alleen maar groenten, maar laatste wist ik bijv. zeker dat ik vlees proefde, het groentesap zag er ook vet van vlees uit, alsof ze vleesbouillon had gebruikt. Ze bleven echter volhouden dat er echt geen vlees in zat, ze had alleen een zakje seasoning kruiden er in gedaan.. ah ja.. die ken ik ja die zijn hier allemaal met vleessmaak en ja hoor op het zakje staat als ingrediënt kip. De arme kok schaamt zich diep, aahhh dat hoeft toch echt niet. Ze doet al zo enorm haar best, kan ze toch ook niet weten voor hun is dat namelijk zo normaal hier en hebben geen idee wat er allemaal in die kruiden en sausjes zit.

Vandaag, donderdag gaan we dan alsnog op pad om wat huisbezoeken te doen, wat vorige week vanwege de storm afgeblazen werd. De cliënten worden dan zonder enige aankondiging thuis bezocht om te kijken of ze het goed hebben, goed verzorgd worden, daadwerkelijk naar school gaan en of ze veilig zijn. Dit gaan we doen met de Social Worker die ook steeds bij ons de trainingen verzorgd. We zouden om 9:00 opgehaald worden op het centrum, maar dan blijkt dat we toch naar het ziekenhuis moeten komen waar haar kantoor is. Daar aangekomen moeten we even wachten op de politieagent die met ons meegaat voor onze veiligheid. Oké dat had ik even niet begrepen, onder begeleiding zelfs van de politie. Dit ‘even wachten’ voor de 7-eleven duurt echter anderhalf uur.. we praten over van alles zoals de uiterlijke verzorging van de vrouwen. Die is hier namelijk erg belangrijk en daar hebben de vrouwen dan ook veel voor over. Ze gebruiken hier echter geen mascara, de wenkbrauwen zijn vooral belangrijk en worden dik aangezet met potlood en de meeste vrouwen gebruiken daarnaast lipstick. Samen met mijn make-up zouden we dus 1 geheel vormen, want hetgeen waar zij te laks voor zijn is het enige wat ik gebruik (in Nl dan, want hier ben ik te laks voor überhaupt iets van make-up zoals altijd op reis haha), we hebben het ook over dat kinderen hier erg beschermd worden opgevoed, dat is een beetje de cultuur. Dat had ik al wel een beetje in de gaten, gezien het feit dat ze niks alleen doen, nergens alleen naar toe gaan of niet alleen in een huis durven slapen. We hebben het ook over het weer en ze vinden het maar raar dat ik geen ventilator gebruik thuis of met slapen. Dan komt eindelijk de politieagente ons met de auto ophalen, in burgerkleding. Ze heeft haar kinderen bij zich, want het is vakantie dus tja waar moet je die anders laten?

We gaan op weg naar sibalom en stoppen eerst bij het gemeentehuis om mij daar kennis te laten maken met de Social Worker van de gemeente. Iedere gemeente heeft namelijk een Social Worker waar je naar toe kan gaan als je problemen hebt. De sociale Worker kan ook ingeschakeld worden als er vermoedens zijn van misbruik of mishandeling van een kind. En diegene kan het kind vervolgens doorverwijzen naar bijvoorbeeld let's care. Zo hebben wij 2 meiden in het centrum die zijn doorverwezen door deze mevrouw die toevallig ook Susan heet. We lopen het kantoor binnen, Susan heeft als opperhoofd een eigen kamertje binnen dat kantoor. We mogen binnenkomen en ik word voorgesteld. We gaan zitten en er wordt wat info over en weer uitgewisseld. De vrouw kijkt ondertussen niet op of om, ze is namelijk erg druk met knippen. Ik volg het proces aandachtig en begin te zien wat ze aan het doen is. Van blaadjes uit een oud magazine knipt ze bloemetjes en gezien de hoeveelheid restanten van haar knipwerk naast haar is ze daar al even mee bezig. Ze is namelijk druk met het versieren van de kerstboom die op haar bureau staat. Zo'n wit harige nepboom..die dus aangekleed wordt met kleurrijke papieren bloemetjes. Het kost me veel moeite om serieus te blijven kijken, als ze vertelt dat niemand zo’n mooi exclusief versierde boom als haar heeft, die elk jaar weer anders is. Nee, zeg ik met mijn meest zakelijkste gezicht het is idd prachtig en zeer creatief. Het is echt een te lachwekkend tafereel.. deze vrouw die de opper Social Worker is.. die er zo modieus en netjes uitziet met haar haren sjiek gestyled, hoge hakken, gouden sieraden en rood gestifte lippen, die hier dan op haar kantoor bloedserieus op kleuterniveau bloemetjes knipt voor haar kerstboom. Het zal wel niet druk zijn wat betreft werk, bedenk ik maar en kerst is natuurlijk een belangrijke periode.

Ik begin ook steeds meer de trend te ontdekken van kantoortjes. Bij de dames ligt sowieso altijd een voorraad schoenen onder het bureau zodat ze steeds kunnen wisselen van de ene sandaal naar de andere sandaal. Je zal maar een dag de verkeerde sandalen bij je hebben.. dat kan dus niet. De schoenen-en tassentik is hier ook een veel gezien fenomeen. Het bureau is vaak van donker kleurige hout en met een zorgvuldig uitgeknipt papiertje wordt de naam soms met functie erbij aangegeven van degene die erachter zit. Bij de luxere versies vind je een gedrukt naambordje van steen of hout met van die gouden letters. Felgekleurde gordijntjes, in dit geval roze met bloemetjespatroon en vaak met roesjes. Vaak hangt er een professioneel knutselwerk van papier van de organisatiestructuur of de flowchart. Ze zijn ook fan van allerlei filosofische teksten altijd in het engels waar de kamer mee behangen is: zoals hier hangt een a4tje met if i get angry it's because of your behaviour so don't blame me but blame yourself (eh..oké? )..daarnaast hangt een poster van een landelijke villa met een rode auto..typisch zo'n plaatje van zo'n 80er jaren legpuzzel, met van die neppe kleuren. Knip en plakwerk daar zijn ze hier wel fan van, ook in officiële gebouwen wordt veel met een geprint blaadje aangegeven, opgeleukt met een gekleurd, zorgvuldig uitgeknipt sierrandje of bloemetjes of uitgeknipte letters geplakt op een blaadje die dan de afdeling weergeeft. Het is een beetje zoals in Nederland de meeste basisscholen versierd zijn.

Ik krijg verder nog een rondleiding door het gemeentehuis en ontmoet de ouders van mijn collega die hier werken. Dan gaan we op weg naar het volgende plaatsje San Remigio. Daar gaan we uiteraard ook naar de Social Worker van deze plaats en naar het politiebureau.. vervolgens gaan we op zoek naar het eerste adres van een cliënt. Ze moeten het steeds vragen, omdat ze hier alleen een beetje de richting weten en daar moet je het dan maar weer vragen. We stoppen ergens in de onbewoonde wereld langs de weg.. waar verder niks te zien is dan wat mensen die er staan. Het blijkt dat we een stijl, rotsachtig paadje naar beneden moeten om bij het huis aan te komen. Een klein huisje van hout waar ze met zijn zevenen wonen aan de rivier. Mooie omgeving en primitief huis, maar er is eten, een dak boven het hoofd en het valt me op dat de deur gemaakt van bamboo zelfs schuifbaar is door een ingenieus bedacht systeem.. een richel gemaakt in een bamboopaal. Deze client die we bezoeker is van de Social Worker, niet van Let’s care. Ze stelt wat vragen aan de ouders over haar client volgens een risico inventarisatielijst. Het blijkt goed te gaan en ze is veilig omdat haar verkrachter ver weg is. Dan gaan we op weg naar de volgende.. zij woont in een stenen huis in een dorpje aan de rand van rijstvelden. Ook met haar gaat het erg goed en ze ziet er happy uit. De volgende waar we naar toe gaan is een meisje van let's care. Maar we stoppen eerst weer bij het politiebureau. Naast onze politieagente in burgerkleding waar we al hele dag mee op pad zijn, stapt er nog een politieagente in uniform en bewapend in. Ze slingert nog wat gordels met nog een groot geweer en wat pistolen achteloos in de auto...my god waar gaan we heen dat ze zo zwaar bewapend is? We rijden steeds hoger de bergen in. Tegen de berg aan vinden we het houten huis van de familie van "ons" meisje. Bijzonder om haar thuis te ontmoeten en haar ouders en zusjes te zien. Het huis is wederom primitief maar schoon en heeft alles wat het nodig heeft, een eettafel en een keuken.. waar op dit moment een kookpotje op het gestookte houtvuur staat. Ook hier worden vragen gesteld en blijkt het goed te gaan. De verkrachter zit achter tralies, dat is mooi. Als de Social Worker geweest is, moet ik ook even naar de wc, ik vraag haar waar het is en ze geeft aan dat er niet een echte wc is. Ik wuif haar zorgen weg.. dat zijn we wel gewend! Ik loop het hoekje in vd keuken en tref daar niks aan. Behalve dan de dikke kleigrond en een hoek is er niks. Ik had op zijn minst nog een soort van gat verwacht. Al denkend waar degene voor me haar plasje heeft neergelegd waar ik natuurlijk niet in wil staan, zoek ik een plaatsje. Veel keus is er niet want het hoekje is een vierkante meter groot en is dus eigenlijk onderdeel vd keuken. Gehurkt uitkijkend op het kookpotje hoop ik dat het maar niet teveel klettert, ik zie ook geen emmer water om het ook maar ietwat weg te spoelen. Waarom gaan ze dan niet gewoon achter het huis zitten vraag ik me af, das dan toch net zo makkelijk, veel frisser en meer privacy? Er worden nog even de nodige familiefoto’s gemaakt alvorens we met de auto weer op pad gaan, onderweg stoppen we nog voor wat foto’s te maken (en nee, dat is niet alleen voor mij hahaha).

Selfies daar houden ze hier namelijk enorm van, tig foto’s maken ze continue in allerlei posities. Op facebook wordt dit dan direct gepost en dan vooral een stuk of 10 precies dezelfde foto’s, ehhh why? Omdat die net een seconde later is gemaakt? Soms lukt het niet eens om 1 verschil te zien, kies gewoon 1 foto van hetzelfde.. maar ja hoor wie het zegt: keuzes maken en fotos haha, ik lijk toch eigenlijk wel net zo’n aziaat al is het alleen al vanwege mijn lengte, mijn bouw, dezelfde flexibiliteit in het lijf en de brede neus.

De volgende dag is het dan zover: Teambuilding yeaaah!! We hebben afgesproken om om 9:00 te vertrekken en ik zal thuis opgehaald worden. Inmiddels ben ik al aan de Fillipijnse standaarden gewend en haast mij totaal niet. Om 9:45 zijn ze er dan! Bepakt en bezakt zit de stemming er al goed in. De felgekleurde nekkussentjes in de vorm van een dier zijn goed vertegenwoordigd. We moeten nog even terug naar het centrum, want ze zijn de rijst vergeten. Ah ja, tuurlijk. Daar aangekomen blijkt de auto echter een lekke band te hebben, das balen. We stappen uit en de mannen gaan dat even fixen. Wij lopen ondertussen naar het plaza, ontmoeten we ondertussen de barangaychief (iedere plaats is hier opgedeeld in barangays, soort van wijken en iedere wijk heeft dus weer zijn eigen captains), Wel goed om mee kennis te maken, want daar werken we natuurlijk veel mee samen en die kunnen we goed gebruiken. We drinken koffie en ik ga even op pad naar de apotheek, Ik word namelijk knettergek van die jeuk van die vele muggenbulten, dus hopelijk hebben ze daar iets voor. het is druk en ik pak een kartonnetje met een nummertje van de standaard wat op de toonbank staat, er is hier namelijk een systeem.. ik koop voor 50 cent een zakje crème wat ook helpt tegen luier uitslag en acne. Om kwart over 12 is de auto gefikst en kunnen we gaan! Ingepakt met een sjaal en dikke spijkerblouse heb ik het nog steeds koud van die vreselijke airco in de auto en ben ik werkelijk een vreemde eend in de bijt tussen de bloot geklede filipino’s die er juist van houden, haha wat een gek contrast zeg. We lunchen nu maar onderweg, gezien de tijd. Na weer even rijden, komen we aan bij een gebouw en stappen we uit, maar wat gaan we doen? Veel wordt namelijk even in het Filipijns besproken, dus krijg bij lange na niet alles mee. Maar ik moet uitstappen in ieder geval, want we blijken op het gemeentehuis te zijn van het plaatsje Valdorama en we gaan op bezoek bij de burgermeester! We moeten nog even wachten alvorens we aan de beurt zijn en de met sigarettenrook gevulde koelcel van de burgermeester binnenlopen. Het is wederom een vrouw, ik bedenk me dat ik nog vrij weinig mannen in hun functie heb ontmoet. De meeste disciplines waar ik aan voorgesteld ben zijn vrouwen.. de social workers, psychiater, artsen, politieagenten, allemaal vrouw toch goed te zien! De burgermeester mag natuurlijk wel gewoon binnen op haar kantoor roken. Het is een ontzettend vriendelijke, hartelijke vrouw. We bezoeken haar om haar te bedanken dat ze de meiden van het huis laatst gratis heeft laten vertoeven op de camping, zelfde waar wij nu heen gaan. Ze vraagt hoe het met de meiden gaat, is erg geïnteresseerd en vertelt wat hun gemeente zoal doet voor de inwoners. Zo hebben ze bijv. onlangs een voorziening gestart waar kinderen 2x per dag goed eten kunnen krijgen. Goed om te horen en deze vrouw lijkt het hart op de goede plek te hebben zitten en zich hard te maken voor welzijn van de mensen.

We komen aan in een klein dorpje, daar parkeren we de auto, laden alles uit en worden verder met motoren gebracht, tenminste niet iedereen. Want ik ga lekker lopen en neem wat spullen mee in de hand en op de rug, waarop iedereen mij voor gek verklaart.. wat ik inmiddels snap want zij sjouwen of lopen geen meter teveel. 3 collega’s willen wel graag lopen ook. Het is een mooie wandeling van een klein half uurtje door het platteland met zijn rijstvelden, kleine houten hutjes, watervalletjes tegen de bergen aan. Onze kokkin, Nanai die ook loopt heeft het er maar moeilijk mee en stopt steeds om uit te hijgen, al aanmoedigend trekken we haar de wandeling door. De camping ligt helemaal verscholen in het bos en heeft wat huisjes die je kan huren en wat campingplekken. Ik zet gelijk het koepeltentje op samen met Chena mijn collega, de 2 mannen komen gauw al helpen, die ik lachend wegstuur want dat kunnen wij vrouwen zelf wel ?. Ik ga samen met een collega in de tent, de rest slaapt in zo’n huisje, omdat de een zwanger is en de ander astmatisch en de overige gewoon omdat er maar 1 tent blijkt te zijn. Daarna gaan we nog even zwemmen, het is rond 17:00 dus de middagactiviteiten zijn al komen te vervallen. Een lange trap tegen de berg op leidt ons naar het zwembad. Er zijn wat bbq plaatsen en een uitkijkpunt waar je uitkijkt op het zwembad die dus supertof halverwege het riviertje is gemaakt. De waterval van bovenaf, vult halverwege het zwembad, waarbij het vervolgens weer aan de andere kant het zwembad uitloopt en het water zijn weg vervolgd naar beneden. Erg mooi gemaakt, dit betekent wel dat het water koud is. De Filipino’s zijn erg preuts wat betreft hun lichaam. Je zult dan ook geen bikini’s of badpakken zien. Zij zwemmen in datgene wat ze op dat moment aanhebben of kleden zich om in een korte broek met tshirt. Dus tja, wat doe ik dan tussen al die Filipino’s, ik ben dan ook vooral benieuwd naar hun reden en cultuur overtuigingen, maar verder dan dat ze dat niet doen, durven of ongemakkelijk bij voelen kom ik niet. Ik wil ook weten hoe ze dan denken over vrouwen die dat wel doen? Afin, we zijn nu toch alleen met collega’s dus stap in bikini het koude water in. Het wordt al gauw donker, ondanks de buitenverlichting blijven we niet lang in het zwembad en zal het eten ook wel bijna klaar zijn.

Ik heb mijn gitaar meegenomen dus tot aan het eten fijn even wat spelen al vergezeld door wat collega’s. Ik moet wel even mijn repertoire aanvullen, want alles wat ik heb kennen ze niet. Zij zijn hier vooral van de klassieke lovesongs als: “father and son’ en ‘nothing at all’. Tijdens het eten gooi ik er toch nog even wat teambuildingsactiviteiten in, een vragenlijst om elkaar beter te leren kennen. Ik dacht dat de Filipino’s alles het liefst spreekwoordelijk mooi verpakken en allesbehalve direct en open zijn, maar een aantal simpele vragen leveren rake, diepgaande gesprekken op wat heel veel moois oplevert en de nodige tranen laat vloeien. Daarna gaan we nog even de karaoke aanzwengelen, ze hebben hier een soort van jukebox waar je een muntje in gooit en dan een liedje kan zingen. Ondertussen vraag ik oprecht geïnteresseerd de vrouwen naar hun toiletgebruiken, ik weet al lange dat ze in veel landen namelijk geen papier maar water gebruiken. Dat begon al met de Indiase mensen en hun kraantje naast de wc, die dan ook uitsluitend met rechts eten, een hand geven of iets pakken, want met de linkerhand maken ze dus hun billen school. Hier ben ik nou al een aantal keer weer zo’n wc zonder wcpapier binnengestapt en vergeet dat steeds mee te nemen, dus tja wat doe je dan. Ik probeer dan wel wat met de emmer water naast me.. maar dat wordt een en al waterballet waarbij het vervolgens net lijkt of je de wc nooit op tijd hebt kunnen halen. Ik vraag het me dan echt oprecht af hoe ze dat doen. Lachen, gieren, brullen geblazen natuurlijk want wat een gekke vraag. Ik leg uit dat ik het echt niet weet, niet ken en nooit geleerd heb. Verbaasd kijkt een me aan, gebruik jij dan echt alleen maar papier, daar krijg je toch irritaties of ontstekingen van? Dan wordt het mysterie rondom hun waterritueel me na al die jaren dan eindelijk uitgelegd. Met het waterschepbakje pak je dus wat water, je giet dit water vanaf je onderrug langs je billen naar beneden, met je andere hand maak je vervolgens opwaartse kietelbewegingen waarbij je dus het water als een soort van douchekop tegen de onderkant verspreidt en laat opspatten.. De vraag wat je dan doet als je gepoept hebt, heb ik nog niet durven stellen alhoewel ik het antwoord wel denk te weten, maar dat ga ik nog uitzoeken.

De een na de ander haakt tijdens het karaoke onaangekondigd af, want de helft blijkt gewoon ziek te zijn, supersneu. 2 zijn verkouden en hebben koorts en een blijkt de rest van de avond en nacht hebben te overgeven en diarree te hebben gehad.. niet wetend dat de rest mij als last one standing enkel vergezeld vanuit sociaal oogpunt en niet omdat ze zelf nog zo graag op willen blijven. Halverwege de avond wordt er nog even geadviseerd dat ik bij de drie meiden op hun kamer slaap, want 1tje is ziek. Ik denk bij mezelf he, ja waarom moet ik daar dan tussen gaan liggen, snap er niks van. De dubbele boodschap blijkt dat ze mij niet alleen in de tent willen laten slapen want zoals ik al eerder zei, dat zijn zij dus totaal niet gewend om alleen te slapen en schijten dan 7 kleuren. Maar ondanks dat ik aangeef dat het mij echt niet uitmaakt en wel gewend ben om alleen te slapen, blijkt achteraf dat die zieke collega zich dus toch aangepast heeft aan mij en gewacht te hebben tot ik ga slapen. (ondanks dat ik wel paar keer gevraagd heb, ben je ziek? Gaat het goed? Moet je niet gaan slapen? No, i’m oké.. Daar kom je dan pas achteraf achter omdat ze dan dus niet aangeven. Gelukkig kruipt mijn zieke collega uiteindelijk toch nog bij de andere twee in hun twijfelaarsbed voor een goede nachtrust en stap ik alleen de tent in. Wat een rust hier trouwens zeg s nachts..

Half 10 schrik ik wakker, oeps.. dat had ik niet verwacht en dacht zelf wel eerder wakker te zijn zoals al de hele week. Mijn collega’s hebben me laten liggen en waren zelf ook nog maar net wakker, wat ik begrijp als je ziek bent. Ze hebben nog wel wat ontbijt, gegrilde aubergines met ei, jammie.. en ze hebben ook nog speciaal een vleesloze salade gemaakt voor mij, wat lief. Ondertussen vraag ik Nanai hoe het gaat. Ze geeft aan dat ze erg last van haar voet heeft, van de wandeling van gisteren. Het blijkt namelijk dat het wel 5 jaar geleden is dat ze zover heeft gelopen? Werkelijk, shocking zeg..maar ja ergens snap ik het meteen want ze stappen hun deur uit in hun tricycle naar hun volgende bestemming, dus meer dan wat stappen in de winkel lopen ze hier niet. Met het kleine clubje wat niet ziek is, gaan we op trekking. We lopen het pad bij het zwembad naar boven, onderweg vindt ik een knalrode bloem wat op een roos gemaakt van kaars lijkt. Ze noemen het de beienkorfbloem, ja daar heeft het ook wel wat van weg. Dan gaat mijn mannelijke collega van het pad af en klimt omhoog tegen de berg aan, ehm waar ga je heen? Totdat het echt onbegaanbaar is en we niet verder meer kunnen. Ik pluk wat bloemetjes voor de achterblijvers, de zieke en dan gaan we maar weer terug de berg af. Ik denk nog steeds waarom lopen we het pad niet verder gewoon af? Als antwoord krijg ik dat ze niet weten waar het heen gaat, vast naar een andere barangay.. vreemd..20 minuten later zijn we weer op de camping. Nog even zwemmen, lunchen en de boel weer afbreken en inpakken.

Ik probeer nog voor elkaar te krijgen dat de airco niet aangaat in de auto, helemaal als dat nu alleen maar de vele bacillen doet circuleren. Het eerste half uur is het gelukt om met open ramen te rijden, maar zonder dat ik het doorheb zijn ze stiekem toch weer overgegaan op de airco haha. De terugreis brengen de meesten slapend door, wel jammer dat de helft ziek is. Rond 16:00 zijn we dan weer terug. Bij terugkomst bedenk ik om het strand eens te gaan bezoeken, want die heb ik nog steeds niet gezien (behalve dan de haven /strand achter het centrum). Het is ook eindelijk een paar dagen droog, zo fijn dan!! Ik had van Eva ooit begrepen dat het strand te bereiken is via de kroeg. Ik rij daar heen op de scooter en manoeuvreer al handig door het verkeer. Ik kom een beetje in de achterbuurt terecht en vind wel strand, maar vraag me af of dit het nu wel is, want mijn nicht had het toentertijd toch echt over een strandtent. Ik sla onderweg voor een euro wat groenten en fruit in bij een shopje, (ieder huis heeft hier zowat wel een shopje aan de voorkant). Ik moet terug naar de kroeg en daar maar weer verder vragen, daar wijzen ze me de weg en als ik die route in mijn hoofd rij dan kom ik onderhand weer thuis uit, he? Ik snap het niet.. ik weet wel dat achter mijn huis ook een strand is, maar geen strandtentjes. Waar dan? Ik ga maar rijden zoals ze aangeven en zal het wel weer vragen. Ik sla een zijstraatje in en hoor ineens: hee suzanne! Ze spreken mijn naam hier trouwens uit als ‘suzeen’. Ik draai me om en wie zie ik daar nou zitten chillen met haar homies uit de buurt achterop een geparkeerde tricycle? Het is onze nannai! Nou, dat is toch grappig om hier in die drukte, die vele mensen, zomaar een bekende tegen te komen haha. Ze kan me mooi vervolgens de weg wijzen naar het strand, maar verder dan ‘richting de markt’ reikt haar engels niet. Nu weet ik wel welke hoofdweg ik moet nemen, op die weg aangekomen, rij ik langs een restaurant genaamd KOTS, haha grappig ? heerlijk eten daar verwacht ik zo…

bij de markt aangekomen is het natuurlijk nog zoeken naar de weg naar het strand, dus we rijden wat rond, vragen het en belanden uiteindelijk een smal zandpaadje, waarvan ik me wederom afvraag of dit echt naar het juist strand gaat, maar de richting is wel goed. Mijn scooterrijvaardigheden worden inmiddels flink getest op dit mulle zand waar mijn banden net zo op wegglijden als bij aquaplaning. Maar het gaat goed en de weg gaat over in kuilen en keien, waar ik wederom mijn skills mag uitbreiden. Ik zie de zee in de verte en kom aan bij een t-splitsing, ik weet dat links mijn huis uiteindelijk ligt, dus die kant maar op. Ik loop voor het gevoel maar even het strand op tussen de houten hutjes die er onbewoond uitzien. Er zijn wel mensen die zwemmen in hun kleding, maar geen strandtentjes. Ik volg de weg die helemaal langs de kust kronkelt en kom bij een groot beach complex aan, yes een soort van terras en strandtent, zij hebben echter geen wisselgeld dus kan mijn biertje niet drinken, dan maar verder. Ondertussen begint het al te schemeren, de weg is hier tenminste wel goed geplaveid.. totdat die ineens ophoudt zonder enige aankondiging en als ik het niet op tijd gezien had dan was de weg net een soort van schans, zo abrupt stopt het, om vervolgens over te gaan in een zandweg wat een stuk lager ligt. Dan kom ik aan bij een echt strandtentje, jaaaa en wat superleuk ziet dit er uit ook zeg, ook helemaal gemaakt van bamboo, gezellige lampjes, 2 verdiepingen en heel hip eigenlijk. We vieren dit moment met een biertje en geniet nog net van de ondergaande zon. In het donker weet ik op gevoel de weg terug te vinden die komt idd direct uit bij mijn huis, ahhh die weg had ik dus moeten nemen hihi.

Als ik aankom thuis, blijkt mijn overbuurman weer aan het zingen te zijn. Het wordt dus hoog tijd voor een kennismaking. Zijn houten huis heeft aan de voorkant helemaal rondom een houten hekwerk een soort van raam zonder glas wat je hier veel ziet. Iedereen kan je dus vanaf de straat wel zien zitten. Ik ga staan kijken en er komt direct al een andere buurman van even verderop naast me staan, hij vraagt of ik wil zingen, dat wil ik wel dus ik word uitgenodigd binnen en stel mezelf voor. Een oudere man zit er ook nog en is stomdronken. Een kind wordt gesommeerd om bier voor mij te kopen aan de overkant, 3 stappen verder. De dikke klapper wordt aan me gegeven en ik neem plaats op de houten bank/slash bed. Iets meer dan een koelkast en tv staat er in deze ruimte van 2 bij 2 niet. Ik zing wat liedjes, klets wat met het kind die redelijk wat basis engels kan en met de buurman van verderop die europa wel kent omdat hij bootman is geweest, het meest gehoorde beroep hier van de mannen, daar zijn dus al die mannen haha helft vh jaar op zee ?. Ondertussen hangt er nog een andere man nieuwsgierig aan het raam te kijken, dat is allemaal prima hier. De dronken oude man staat op en graait wat papiertjes van de kleigrond en wordt vervolgens volledig gegrepen door de zwaartekracht en kukelt voorover op de grond. Hij wordt overeind geholpen, maar valt weer en al vallend en struikelend wordt hij de deur uit geholpen door de bootman, de buurman kijkt niet op of onder en het valt me ook op dat iedereen ten aller tijde altijd maar even vriendelijk blijft lachen en praten, ik heb echt nog geen boosheid, stemverheffing meegemaakt, wat een vriendelijkheid en verdraagzaamheid. Vanavond op tijd naar bed en proberen te slapen. Nu het weer droog is, merk ik wat de regen ook voor effect had op de hanen en honden. Je kan zeggen wat je wil over die regen, maar toen was het snachts veel stiller valt me nu pas op, nu de geluiden in alle hevigheid weer net zo terug zijn. De hanen dienen hier echt niet alleen als wekker, of tenminste dan zou dat betekenen dat hier ieder kwartier van de nacht iemand op moet staan. Als een soort van tamtam volgt de ene haan de andere op. Het lijkt wel zo’n ouderwetse klassen telefoonboom die in werking wordt gesteld als er een les uitgevallen is. Ook het geluid van de vele brommers die door de straat rijden, galmen mijn kamer binnen, heel veel zit er ook niet tussen mijn kamer en de weg en 2 muren van mijn kamer zijn helemaal raam, maar een raam hier is een soort van luxaflex maar dan van glas, die kun je net zo open draaien en dichtdoen als luxaflex, maar dat houdt natuurlijk geen enkel geluid tegen en het lijkt dus net of je gewoon buiten slaapt.

De volgende dag is het weer tijd voor een schoonmaak. Wat blijkt namelijk als ik mijn net opgeknapte en vorige week nog schoongemaakte kamer door struin, overal zit wederom een dikke laag schimmel op (in verschillende vormen en maten). Mijn pas volledige schoongemaakte bamboobed vertoont alweer vele wit gestippelde plekken, allemaal champignonnetjes in de dop, wittige schimmelplekken in mijn schone kleding en een harig groen laagje bedekt mijn slippers, mijn riem en al mijn sieraden. Echt ongelooflijk.. ietwat geshockeerd bedenk ik me waar Eva en ik in leven, dit kan nooit gezond zijn voor ons. Ik had gehoopt met de grote schoonmaak en het verven dat de schimmel weg zou blijven, maar met die continue regenval en bewolking blijft de luchtvochtigheid zo hoog en is er ook iets met dit huis. Het vocht lijkt namelijk zo in het huis getrokken te zijn dat het net lijkt alsof we in een grot verscholen in de jungle wonen. Als je de muren voelt, die zijn namelijk net zo klam en nat als in een grot. Ik snap die vele muggen nu ook wel. Ik geef het direct door aan mijn collega, wordt vervolgd…Mijn beltegoed is op, dus ik moet ‘load’ halen. Ik loop even verderop naar zo’n huisshopje. In de straat zitten om de paar meter wel van dit soort shopjes die veelal drinken, sigaretten en verpakte snacks als snoep, koek verkopen. Het zijn allemaal gewoon woonhuisjes waar zo’n shopje bijna steevast bijhoort. Zo heeft ons huis ook aan de beide kanten van ons hek zo’n huisje en Eva en ik hebben al gekscherend bedacht om daar te gaan zitten om pannenkoeken te verkopen haha. Ieder shopje/huisje heeft hier als ‘raam’ een ijzeren hekwerk en daar zit dan een klein gaatje in van 30 cm hoog waar je dan door kan geven wat je wilt hebben en kan betalen. zelfs ik moet daarvoor bukken. Als je je beltegoed op wilt waarderen dan krijg je geen kaartje, je geeft gewoon door hoeveel je wilt hebben, ik doe nu steeds zo’n 30 cent. Je geeft je telefoonnummer door, dat wordt op hun mobiel doorgegeven en dan krijg je een sms dat je tegoed is opgewaardeerd. Dit tegoed is echter 3 dagen geldig. Het duurt even voordat ik me bedenk dat het dus pas handig is om je beltegoed op te waarderen als je ook echt iemand moet bellen, want je kan het overal kopen. Wel irritant, want zo heb je dus steeds geen beltegoed eigenlijk en kan je niet spontaan even bellen.

Nu ik het strand weet had ik bedacht om mijn blog te gaan schrijven en op zoek te gaan naar nog een andere strandtent die nog verder rijden is. Eva wil ook wel mee, dus we gaan weer op pad, dit keer meteen de goede weg op. Het is inderdaad even rijden over het zandpad/ geasfalteerde weg en keien, maar we vinden het, yes! We lopen het complex op, waar zelfs ook een zwembad is. Er staan wat strandhutjes die je blijkt te kunnen huren voor 16 euro, wow dat is wel erg duur maar je kan er ook wel makkelijk met een groep van 20 zitten, zoals een basketbal team doet die vieren dat ze eerste geworden zijn met hun gewonnen geldbedrag. Enkele teamleden komen ons direct te hulp en leggen uit hoe het werkt. Lunchen kunnen we hier echter niet helaas en er blijkt ook niks in de buurt te zijn, hmmm das ook shit. De 2 mannen bieden meteen aan wel even eten te gaan halen en nemen de bestelling al op.. maar ja dan moeten zij helemaal terug naar de stad rijden, de kassière bij wie je de bedjes verhuurt verzekert ons nog dat ze dat echt heel graag doen, geen probleem is en dat ze daar ook niks voor hoeven hebben.. eh tja nou als jullie het zo leuk vinden, graag dan! En een half uurtje later komt blijkt onze bestelling zowaar goed doorgekomen zelfs het groenvoer van mij is gelukt haha. We hebben een ronde stenen tafel met parasol gehuurd voor 2 euro waar we heerlijk onze lunch verorberen met uitzicht op zee en in gezelschap van een half basketbalteam die alles willen weten natuurlijk. Van een blog schrijven komt het natuurlijk niet van haha. Rond 18:00 moeten we in bambussa zijn en die nog onbekende weg vanuit het strand gezien, weten we gewoon te vinden en we worden al steeds meer wegwijs in de stad! We hebben nog namelijk een etentje met het team, gezellig!! Wij zijn wat vroeg en lopen vast naar binnen. We lopen naar boven en zien daar een grote tafel: ‘reserved” – let’s care foundation, yes hier moeten we zijn en nemen vast plaats. Een half uur later komen de collega’s, die bleken buiten op mij gewacht te hebben, oeps sorry different culture haha. We hebben veel lol en dus ook gehandjeklap want dat hoort erbij. Het is een gezellige avond. Uiteraard ga ik als een van de laatste naar huis, waarbij de chauffeur die ons naar de camping heeft gereden, mij wel even thuis zou blijven. Hij kijkt zeer verbaasd als ik zeg dat ik gewoon op de scooter ben, ik kom er niet onderuit dat hij me als zijnde onder politie-escort thuis aflevert.

part 3: culture dive

daar zijn we weer.. eerst blog/ eerste week bestond voornamelijk uit wennen, jetlag en kennismaken, 2e week/2e blog uit schoonmaken, settlen en buurt verkennen, dit 3e blog van de derde week is al een behoorlijke duik in de Filipijnse cultuur die ik steeds meer begin te ontdekken.. Enjoy!

maandag 16 oktober Gisteren heb ik de uitleg gekregen dat het vandaag ‘strike day’ zal zijn, een ‘holiday’, een dag waarop er geen verkeer zal rijden.. een soort van autoloze zondag, best verwarrend al die tegenstrijdigheden: Ik maak er maar van dat het dan een vrije dag is, omdat het openbaar vervoer staakt. Maar, wanneer was dit bekend? Want de hele week maken we plannen voor vandaag, we hebben namelijk veel te bespreken met het team, dus dat zouden we vandaag gaan. Maar ik begrijp nu dat mijn collega’s niet gaan werken, omdat het dus holiday is, alles dicht zit, niks rijdt en dat ik dus ook niet hoef te komen, want dat heeft geen zin. Thuis is genoeg werk nog te doen. De andere helft van de badkamer is nog het enige wat ik wil doen en dan is alles wel goed en grondig schoongemaakt.. daarna al met Eva besproken om een schoonmaakster te nemen die het voor ons wil onderhouden, aangezien we beiden werken en druk zijn en het ook wel een groot huis is.. de laatste 2 weken heb ik al veel vrije tijd gestoken in het grondig schoonmaken en opknappen en inrichten.. en er zijn nog wat dingen die ik wil verven, zoals de onbewerkte houten meubels waar nu het vocht zo enorm intrekt dat het schimmel er op staat en de walm zelfs na schoonmaken nog blijft hangen. Ook ben ik de oorlog aangegaan met het leger van de rode mier. Dit gaat natuurlijk niet met dodelijk geweld, maar met strategisch denken, geweldloze communicatie en verrassingseffecten. Na enige tijd observeren ontdek ik hun vaste looppatroon en het target waar ze op uit zijn. Ik zit het leger dwars door het target te verplaatsen. Dit schept direct chaos en onrust en het goed georganiseerde looppad ontaard ineens in een krioelend plein. Het target zat in de prullenbak die ik buiten heb gezet en waarvan ik de inhoud inmiddels heb weggegooid in de schuur. Maar een select clubje; de verkenners blijven op een hoek van de prullenbak zitten en ik kan maar niet ontdekken waarom.. er zijn geen etensresten, geen kleverige achtergebleven substanties, maar ze scholen wel samen en gooien hun pootjes willekeurig in de lucht (denken ze nou dat ze gewonnen hebben?). Ik had eigenlijk verwacht dat wanneer het target weg zou zijn, er een nieuwe strategie bepaalt zou worden en het korps zich zou verplaatsen.. echter blijft dit korps nog de komende paar uur op diezelfde plek zitten en lijkt niet van plan om uit zichzelf hun bezette prullenbak te verlaten, terwijl het peleton zich inmiddels uit de keuken heeft teruggetrokken. Dit vergt toch nog enige overpeinzingen tot aan de volgende zet.

Omdat de koelkast kapot is (en vandaag niet gemaakt kan worden vanwege de staking) en dus op kamertemperatuur inmiddels is, breng ik de etenswaren even naar de koelkast op het center. Daar komen de meiden aangesneld om enthousiast gedag te zeggen. Ze vragen meteen of ik mee wil eten en laten ondertussen zien dat ze een nieuw thank you-song aan het leren zijn. Ik trek wat groenten uit de koelkast om wat eten voor mezelf te fabriceren, wel 8 meiden staan rondom het keukenblok en bekijken aandachtig wat ik doe, allen even nieuwsgierig en behulpzaam. De een komt met een snijplank aangesneld, de ander pakt een pan, weer een ander pelt de knoflook, en iemand pakt ook nog een zakje waar ik mijn groen afval in kwijt kan. Ze vinden het ook rete interessant hoe ik het allemaal doe en wat ik ga maken. Als het klaar is, dan is mijn plekje aan tafel ook al meteen gereserveerd en zoals al eerder genoemd is dit nu bij de meiden aan tafel. Dit geeft mogelijkheid tot een praatje, al is het soms met wat vertaling van de groepsleiding. We hebben het over wat ze later willen worden. Dan blijkt tot mijn grote verbazing mijn collega manager er wel gewoon te zijn. Ik snap er niks meer van, maar goed. Het is de 15e geweest en dat betekent Payday! Ze krijgen hier 2x per maand hun salaris uitgekeerd, handje contantje en ik dus ook. Daar was ik even niet op voorbereid, wat grappig. Ik sta op de lijst er bij en moet een handtekening zetten alvorens ik het geld in mijn hand gedrukt krijg. Ze hebben hier niks aaneen bankrekening, omdat natuurlijk heel veel ook gewoon contant betaald wordt. En geld van je rekening halen bij de bank, kost je uren tijd, vanwege de drukte en is dus een enorm gedoe. Als ik naar huis ga, staat er nog een verrassing te wachten, mijn scooter is klaar van reparatie en mag ik meenemen en gebruiken. Mijn collega legt uit hoe die werkt, het is een schakelscooter dus dat is ff wennen, niet dat ik überhaupt veel scooterervaring heb hahah. Ik merk op dat het achterlicht het niet doet en geef dat aan. Ik krijg als reactie dat het remlicht het wel doet dus dat is toch prima? Ehhh wat hebben jullie precilaten maken? Ze legt uit dat ze de hoes van het zadel nog eens wil vervangen, want dit is nu gescheurd? Dat maakt mij dan echt weer helemaal niks uit… heb liever dat je het achterlicht maakt.. afin, door het donker trappen we maar flink veel op de rem om toch ietwat zichtbaar voor mijn achterliggers veilig thuis te komen.

Dinsdag 16 Vandaag staken ze ook, dus kan de koelkast nog niet gemaakt worden. Op het werk aangekomen staat het ontbijt al klaar, dat bestaat dit keer uit koude kleffe rijst wat opgerold zit in een bananenblad, gegarneerd met suiker.. niet weg te krijgen zo’n kleffe hap in de ochtend en ultrazoet natuurlijk, wel op smaak gebracht met kokos dat is dan wel weer lekker. Misschien is dit als middagsnack een beter idee bedenk ik me, terwijl ik me ondertussen verontschuldig bij de altijd vriendelijke en goedlachse nannai dat ik het niet op krijg. Productief dagje werken vandaag. Savonds eet ik ook nog mee, want dat is wel net zo handig en makkelijk ?. Al natafelend introduceer ik het spel Commando pinkelen, maar ja… hoe vertaal je nu kant, plat, hol en bol even zo snel… ehhh.. de kinderen denken direct mee en zijn al gelijk enthousiast. We maken er het volgende van: apple, bowl, side en flat en pinkelen laat ik gewoon zo. Ze hebben het principe al snel door en hebben de grootste schik. Bij thuiskomst ga ik met Eva nog even naar Bambussa de bar met lifemusic. We bestellen een cocktail en dat betekent hier een toren met 3 liter cocktail erin, okeee en dat in de kleur die je maar wilt! ik zeg daar komen we de avond wel mee door... mar na 2 van die mierzoete, kleverige toellie stap ik toch maar over op het bier. Het is dinsdagavond maar ondanks dat is het goed druk met filipino’s. Sowieso zijn Eva en ik denk ik wel de enige toeristen überhaupt in dit plaatsje, dus ook in de bar en dat geeft steeds veel bekijks en vriendelijke begroeting en knikje en een lach. Maar andersom trekken zij ook veel bekijks van ons en kunnen we mooi hun mode en gebruiken observeren hihi. Er zijn ook echt veel hippe vrouwen, maar ook echt veel stoere vrouwen, veel met een pet op. Een groep vrouwen, stuk of zes die met elkaar op pad zijn en allen aan een fles bier zitten Ook een vrouw met een soort zelfde tuttellapje als de verfman in haar mond. Dit snap ik dan niet, dat je een geruit keukenhanddoekje meeneemt, die voor de helft achteloos over je ene schouder gooit en op een punt daarvan de hele avond sabbelt. Met praten wordt er een gezicht a la popeye getrokken of wordt het lapje voor de gelegenheid als zijnde een speen even eruit gehaald. Er is lifemusic, dus dat is natuurlijk altijd leuk en je kan dus gewoon op een servetje geschreven je verzoeknummers indienen. Of je zingt gewoon even mee, in ieder geval veel interactie met het publiek.gezellige avond!

Vandaag is de manager er niet, wat betekent dat ik onverwachts ben aangesteld als voorzitter van de vergadering. Met de vastgestelde agenda loopt het echter allemaal wel vanzelf en is er best sprake van een zelfsturend team ?. Alle patiënten worden doorgenomen en de aankomende vakantieperiode ook. Over een week is er namelijk vakantie van 2 weken en proberen ze alle kinderen onder te brengen bij hun familie als dat kan en veilig is of anders bij een pleeggezin. Er zijn allerlei plannen en ideeën om die twee weken door te brengen als de kinderen er niet zijn. Zo heb ik de afgelopen weken al iets gehoord over naar de bar gaan, kamperen, paperworks, trainingen etc. Dus tijd om een plan te maken! Wat en wanneer gaan we wat doen, want het vooral concreet maken en plannen, daar zijn de Filipino’s niet heel erg van. Dus belangrijk agendapunt haha., Het team wil heel graag gaan kamperen, de campingplaats wordt gratis aangeboden door een vriend van mijn collega, maar de reis er naar toe en het eten enzo is voor velen te duur, waardoor ze dus allemaal twijfelen. Aangezien het een zeer nieuw team is en er de laatste tijd een hoop wisselingen en vervelende ervaringen zijn geweest, heb ik aangeboden om er een teambuildingsuitje van te maken en dit te betalen vanuit de donatie pot vanuit Nederland. Dus voor degene die gedoneerd hebben op mijn afscheidsfeest of op andere manier (totaalbedrag 325 euro) is dus een klein gedeelte besteedt en geïnvesteerd in het team: om elkaar beter te leren kennen, meer te kunnen vertrouwen, een open en veilige werkcultuur te creëren en om vaardigheden te leren om uiteindelijk de meiden beter te kunnen helpen!

Na de lunch, sta ik wat te kletsen met de meiden. Ze dragen hun schooluniform, dus ik vraag of ze nu naar school moeten en bedenk spontaan om ze even te brengen. Dat vinden ze natuurlijk helemaal te gek en ik leer meteen de school kennen, het is 5 minuten lopen. Onderweg spelen we het spel rennen- stop (iemand geeft opdracht en de rest voert het uit) en dat natuurlijk in het Kinaraya-a met mijn vorige week geleerde woorden wat toevallig rennen- stop-lopen en springen waren. Grappig te zien hoe de kinderen die spelletjes allemaal zo snel oppikken en ook spontaan meedoen. Geen enkele enthousiasmeringstechnieken zijn hier nodig haha. Op school krijg ik een rondleiding langs alle 8 klassen en wordt me verteld wie van de meiden in die klas zit. De ene klas nog kleurrijker dan de andere en dan bedoel ik ook echt kleurrijk. De ene klas is volledig roze en dan ook werkelijk alles, de muren zijn roze, de tafels zijn roze, de stoelen en de kasten zijn roze. De andere ruimte is dan bijvoorbeeld groen en wederom is dan ook echt alles groen.. Alsof ze gewoon een verfbom in 1 kleur hebben laten afgaan in de klas of dat het groene verf heeft geregend of dat er een orkaanuitbarsting is geweest die de hele ruimte heeft bedekt met gele lava. ik denk dat die kids s avonds nog steeds groen en geel zien ?. De docenten begroeten me vriendelijk en al lopend tussen de ouders die net als ik het schoolplein verlaten, voelt het net heel even alsof ik mijn grote gezin heb afgeleverd. Als ik terugloop naar het centrum kom ik mijn collega tegen, ze moet naar allerlei instanties. Ik bied aan om met de scooter te gaan dan hoeft ze niet steeds tricycle in en uit en kan ik mooi wat instanties leren kennen.

Zo gaan we allereerst naar het government department, naar de social worker die daar werkt voor haar goedkeuring of een paar van onze meiden naar huis kunnen en mogen (oftewel of het veilig genoeg is thuis). Ook op dit kantoor zijn de welbekende bureaus met naam van degene die erachter zit er op geplakt en de plastic stapelstoel ervoor die altijd zijwaarts is geplaatst bij dit soort instanties (als ze bezocht of geconsulteerd kunnen worden door het volk). Dus als je naar het bureau mag komen en je wil oogcontact maken en je zit er lang, dan moet je dus rekening houden met een stijve nek die je niet meer recht krijgt. Want vaak staat er ook een ventilator vol in je gezicht te blazen. Die Filipino’s zitten het liefst namelijk in de airco of vol in de ventilator, want pfff wat is het warm volgens hun (en dan kom ik uit Nederland?) Ieder kantoor of instantie waar ik heen ga, stap ik direct -10 graden de kou in. In de auto of busjes staat de airco vol aan, waardoor ik nu al geleerd heb om altijd een sjaal en een vest mee te nemen. Want airco daar hou ik echt niet van ook de ventilator gebruik ik eigenlijk praktisch nooit, met slapen niet en op kantoor ook niet. En overal waar ik kom, restaurantjes, barretjes, waar dan ook word ik gesommeerd te gaan zitten al is het maar voor die ene minuut die je er maar bent en gaan alle ventilatoren vol aan, bij wijze van service. Eerst dacht ik nog dat doen ze voor mij, omdat ze denken dat ik het warm heb als buitlander. Maar ze blijken zelf ook niet van die warmte te houden en ik maar denken altijd dat mensen uit warme landen daar veel beter tegen konden?! Maar, Misschien dat ik mezelf daarom wel zo rot krab vanwege al die muggenbulten. Muggen houden namelijk van een lekkere warme, zweterige huid, waar dan het liefst geen wind op gericht staat zodat ze goed kunnen landen op je huid zonder weggeblazen te worden door een voor hun ongetwijfeld als orkaan aanvoelende wervelwind afkomstig vanuit de ventilator. En wat zijn er hier veel van…muggen! je hoort of ziet ze niet en het maakt niet uit waar je bent en of het dag of nacht is. Ze weten je continue te vinden, grote muggen, kleine muggen, ze komen in verschillende soorten en aantallen en veroorzaken de meest uiteenlopende bulten, groot, klein, dik, dun, kort of lang jeukend of met a-ritmische intervallen, sommige irriterende bulten, andere snel wegtrekkend of getekend voor het leven. En die filipino’s lijken nergens last van te hebben en wijzen hoofdschuddend en geshockeerd naar mijn vele rode bulten op mijn voeten en kuiten. ‘they like Foreigner blood hahaha”.. ja.. haha en ik maar krabben grrr.

We gaan op weg naar het ziekenhuis, naar de social worker, dezelfde die bij ons op woensdag de presentaties verzorgd. Zij print een formulier uit en ze belooft me morgen mee te nemen naar een huisbezoek van een cliënt. Vervolgens moeten we naar een dokter, ergens. We lopen het ziekenhuis uit, steken de straat over, vragen het bij een shopje en blijken een paar deuren verder te moeten zijn. Bij aankomst blijkt de dokter te zijn lunchen, vertelt haar soort van assistente. Een patiënt met een dikke, opgezwollen voet zit ook te wachten op de dokter. Net als je denkt dat we dan iets anders gaan doen, heb je het mis. We gaan wachten. Hoe lang vraag ik nog? Maar tja, das natuurlijk een nutteloze vraag, want dat weet niemand: eventjes, ze is zo terug of weet ik niet. In Nederland zouden we dit duur betaalde tijd vinden en volledig inefficiënt, twee mankrachten die wachten op een dokter die voor nog onbepaalde tijd terug komt. En als we dan al moeten wachten in Nederland, dan zouden we onze tijd direct nuttig besteden met een werktelefoontje of mailtjes beantwoorden of in het ergste geval doe je vast je boodschappen voor vanavond, altijd bezig in ieder geval. Maar wij gaan zitten.. zitten en wachten. Ik kan mijn ogen amper openhouden, want ik ben nog steeds erg moe, dat ondanks de 3 repen chocola die ik net heb weten te scoren in dat shopje en direct achter elkaar naar binnen heb gewerkt. Alsof ik na een week zonder eten, mijn allereerste bord rijst onder mijn neus heb. Ik hoopte daarmee mijn enorm sterk groeiende en intens snakkende behoefte aan chocola opgebouwd in de laatste 2 weken te stillen.. Was de vermoeidheid eerst van de jetlag, daarna van het onregelmatige slaapritme, dan is het nu wel van alle eerste indrukken, vele informatie en het hele dagen Engels praten. Ik ben natuurlijk ook in 1 klap zowel verhuisd als begonnen op een nieuwe baan en dat allemaal ook nog eens in een nieuw cultureel jasje in een andere taal. Ik val dan zelfs al zittend, zo tijdens het wachten in slaap. Mijn tijd dus toch nog op zijn Nederlands ‘nuttig’ besteed ? hihi. De dokter is er weer, yes en binnen een paar tellen staan we weer buiten, want we hadden alleen maar haar handtekening nodig. Ik begrijp er echt geen snars van. Wat is dit voor een dokter, dat wij een handtekening voor een soort van aanvraag voor een van onze meiden moeten hebben, terwijl iemand met een dikke ontstoken voet haar ook bezoekt?

Vervolgens gaan we weer terug naar het ziekenhuis aan de overkant, maar nu naar een andere afdeling waar dan dat formulier weer ingeleverd wordt. Het schijnt voor een van de meiden te zijn, een soort van medische onkostenvergoeding. Wat omslachtig om dat voor elkaar te krijgen: 3 verschillende mensen op verschillende plekken (en dat zonder geplande afspraak natuurlijk, je gaat gewoon op de bonnefooi en soms heb je geluk maar meestal wacht je gewoon even of een tijdje). We zijn 2 uur kwijt aan iets wat wij online in 10 minuten geregeld hebben.

Bij terugkomst bedenk ik me om te gaan wandelen met de hond. De hond heet Lucky en woont op het centrum, een lieve, vrolijke witte, langharige kruising met bruine hoofd van in ieder geval iets van een labrador en hij is eigenlijk ook getraumatiseerd lijkt. Dat wil zeggen hij is argwanend, afwachtend, waakzaam en kijkt de kat uit de boom. Iedereen die de poort binnenkomt krijgt direct een grommende, snauwende en hard blaffende waarschuwing. Zo ook bij mij, maar als ik eenmaal binnen ben dan kruipt hij echter de meeste tijd angstig weg in een hoekje of durft niet langs me heen te lopen. Hij komt dan bijvoorbeeld nietsvermoedend naar kantoor om daar te gaan liggen, ziet dan ineens mij zitten en draait als een angsthaas weer om, het kantoor uit… Maar bijna iedere onbekende man wordt direct gebeten. Zo is de elektricien die onze WIFI weer aan de praat heeft gekregen gegrepen en de vader van een van de meiden is er ook niet onbeschadigd van afgekomen. Hij beschermt onze meiden dus supergoed hihi en heeft dondersgoed in de gaten dat het een home for girls is, dus mannen wegwezen ?. Maar Lucky en ik moeten nog even ‘bonden”, ik pas de angstbehandeling toe en probeer stapje voor stapje vertrouwen te winnen. Zo had ik van de week al overheerlijke hondensnack gekocht van Pedigree, van die kauwstaven. Denk je dat mister Diva er ook maar vanuit zijn veren voor komt? Hij komt kijken omdat ik zo enthousiast mijn best doe, hij ruikt eraan maar laat het verder onaangetast liggen. Hmmm, nou daar sta ik dan met mijn superdeluxe snack die oh zo goed is voor honden. Maar ergens snap ik het wel. Ik wil ook geen voorgepakt en gefabriceerd eten. Lucky krijgt natuurlijk dagelijks de restjes van de pot: veel vlees en vis en rijst. Tja wat moet je dan met zo’n geurloos, plastic uitziende nepstaaf? Volgende keer dus een echt bot meenemen. Maar wandelen vindt Lucky ook erg fijn en ik ook, dus hopelijk komt dat ons contact ten goede. De 3 jongste meiden die zich toch vervelen, neem ik mee waarop ze direct erg enthousiast reageren. Het centrum ligt aan het strand, dus we lopen de achterdeur uit en staan direct op het zand, heerlijk! Bij terugkomst maken de meiden tekeningen in het zand. Ze tekenen allemaal hetzelfde en ook op dezelfde duidelijk aangeleerde manier. Een vrouw met lang haar en rok. En dat moet ik dan natuurlijk voorstellen ? Als we terug zijn op het centrum kleed ik me om, om weer te gaan sporten met mijn collega. De meiden zien dat en roepen enthousiast going to gym! Dus ik maak van het wachten op mijn collega even gebruik om met de meiden ter plekke buikspieroefeningen te doen en op te drukken. Ze houden beiden nog geen 2x vol, dus zelfs ook de buikspieren niet ondanks hun volledige inzet.

We gaan met de tricycle want het regent nog steeds erg hard. Elke dag stortregen, waarbij de straten direct blank staan en de dakgoten overstromen. Alles is ook zo klam en vochtig daardoor. Na de gym ga ik met de tricycle terug naar huis om mijn slaapspullen te pakken. Ik ga weer op weg terug naar het centrum in de stromende regen, wat even niet erg is zo na het sporten, omdat de temperatuur wel gewoon warm blijft. Ik probeer een tricycle te pakken te krijgen, maar er rijden er nu niet zo veel meer, dus als een bezopen katje kom ik in het donker aan op een afgesloten centrum. De meiden gaan hier namelijk uiterlijk als laatste al wel rond 21:00 slapen, hun dag begint namelijk doordeweeks altijd om 5 uur. Ze reageren helemaal geshockeerd dat ik zo nat ben, you dont have umbrella? You came walking? Daar snappen ze niks van, want hier pakken ze bij ieder drupje meteen hun paraplu tevoorschijn.. Ik heb toch nog steeds mijn sportoutfit aan dus het maakt mij niet zoveel uit, maar dat vinden ze maar gek blijkbaar. Ik blijf vanavond op het centrum slapen omdat de groepsleidster alleen is vanavond en het wel prettig is als er altijd nog iemand ter back-up is. Er zijn daar nog wat een persoons slaapkamers op de bovenste verdieping voor staf, dus heb wel mijn eigen kamer en gelukkig hoef ik niet om 5 uur op ?.

De volgende dag zou ik met de social worker op huisbezoek gaan, maar vanwege het slechte weer gaat dat niet door. Dan kunnen we alsnog naar iloilo, ons oorspronkelijke plan, de hoofdstad van dit eiland om wat dingen te regelen. Mijn collega moet daar namelijk wat dingen regelen om de licentie te behouden, ik heb gevraagd of ik mee kon omdat ik dan een gitaar kan kopen. Het is wat onduidelijk hoe we dan gaan en of het nog wel zin heeft. Om te voorkomen dat dingen weer vooruitgeschoven worden en uitgesteld worden en die licentie mij erg belangrijk lijkt, probeer ik proactief te denken en een oplossing te bedenken om toch te gaan. Ik vraag of we dan niet met de auto kunnen gaan, als het met OV zo omslachtig lang duurt. We hebben toch een auto of is dat geen optie? Ik krijg terug dat dat zeker een optie is, of is dat dan veel duurder? Dat valt wel mee, dus Ik betaal dan zelf wel mijn deel aan de benzine. Andere collega wilde ook, ik dacht om ook dingen te regelen. Vervolgens gaan we dus op pad. Mijn andere collega stapt ook in en zo vertrekken we ineens met 5 personen op weg naar Iloilo. Ik vraag nog waarom de andere collega meekomt, en er wordt iets gezegd van “for help, he knows the way”. Ik neem al gauw genoegen met het antwoord. De man van mijn collega rijdt. Ik ga er van uit dat het allemaal wel goed is, doordacht is en vraag verder niet door. We stoppen om te kijken en er worden wat snoepjes ingeslagen, dat is goed voor evt. misselijkheid, het lijkt wel een schoolreisje. Het is eigenlijk maar 1 hoofdweg al slingerend door de bergen met zijn vele bergdorpjes die ons naar Iloilo voert. Onderweg zijn er vele wegopbrekingen, waarbij dan ineens een helft van de weg open ligt zonder enige vooraankondiging en zowel het doorgaand verkeer als het tegemoetkomend verkeer over eenzelfde weghelft moeten. In Nederland zou dit 100 meter van te voren aangegeven worden en de situatie zou geregeld worden met bijv. een stoplicht waarbij dan de ene kant mag rijden dan de andere kant. Hier hanteren ze hetzelfde principe maar staat er in plaats van een stoplicht een mannetje bij de ene kant die een groot wit bord met daarop in groene letters GO geplakt op een houten paal omdraait naar STOP in juist ja rode letters, als zijnde een luchtverkeersregelaar. Zijn collega aan de andere kant moet dan wel, op het goede moment natuurlijk, hetzelfde doen en dan ook nog zorgen dat er steeds een verschillend bord aan beide kanten staat. Ik vraag me af hoe ze dit met elkaar communiceren als ze elkaar niet kunnen zien.

Onderweg komen we ook veel loslopend vee tegen als geiten en koeien of honden. Het meeste vee staat wel vastgebonden aan een boom en hebben met een beetje geluk een loopruimte van 2 vierkante meter. De meeste honden hebben trouwens gelukkig over het algemeen wel een eigenaar en een plek waar hij of zij eten krijgt, net als de katten overigens. Wederom zo weer een kans om wat van het landschap te zien. Bergachtig en groen landschap met rijstvelden, veel planten en (palm)bomen, kleurrijke tricycles, houten bamboohuisjes of hutjes gemaakt van palmbladen, vele reclameborden, ontelbare shopjes met veelal verpakte snacks: koek, snoep en drinken, Electriciteitskabels, soms gebruikt als waslijn, maar ook overvolle tricycles en jeepny’s. Die laatste is ook een bijzonder vervoermiddel wat ik nog niet eerder heb gezien. Het doet hier dienst als openbaar vervoer, een soort van bus, maar het ziet eruit als een ouderwetse, Amerikaanse, truck. Zo’n vrachtwagen met van die vele chromen pijpen, grote grill en beschilderd met de meest artistieke tekeningen van artiesten, acteurs of mickey mouse. Maar de laadbak is dan de helft in lengte kleiner en heeft rondom allemaal open ramen. De zitplaatsen zitten rondom en bovenop het dak is ook nog plaats voor 10,15 of wel 20 man. De open achteringang biedt ook nog wel ruimte voor 2,4 of 6 staanplaatsen, al vasthoudend aan het raam of de deurpost.

Onderweg kletsen we over de cultuur en krijg ik wederom les in de taal. De taal is enerzijds erg moeilijk en niks van te maken en anderzijds weer bijzonder grappig. Want het is namelijk een mengelmoes van eigen taal met Engels en Spaans! Dus het is zo grappig om ineens Spaanse en engelse woorden te horen in een volledige volzin in eigen taal. Alsof een Griek bijvoorbeeld ineens een aantal Nederlandse of Franse woorden in zijn verhaal gebruikt en Soms kan ik dus best begrijpen waar het ongeveer over gaat. Gek is het niet, want de Filipijnen zijn zowel een tijd in handen van de spanjaarden geweest als van de amerikanen. Veel plaatsnamen zijn ook spaans. Woorden als o.a.: glas, goedkoop, schoenen, school, studenten, maar, de dagen van de week zijn dan ineens in het spaans. Mijn spaans komt hier dus goed van pas! Begroeting zijn over het algemeen in het Engels, ook de locals onder elkaar en dat wordt dan veelal ook op de mogelijk welbekende Amerikaanse overenthousiaste en overdreven toon gebracht: “Goodmorning”, met een brede lach, lange ooooo en overslaande stem op MO, “Good afternoon’ met een zeurderige naklank op de noooon en verhoogde AF. Maar de overdrevenheid waarop ze ‘excuse me’ met een allerhoogst, beknepen kinderstemmetje zeggen geeft mij eerder een vreselijke neppe bijsmaak, een soort van woordmisbruik om onder vele situaties uit te komen, zelfs in situaties waarbij ik het eerder storend vindt dan beleefd. Als je bijv met een clubje van 4 toevallig samen zit en je bent in gesprek met nummer 1, dan zegt nummer 2 ineens vanuit het niks ‘excuse me’ om vervolgens de ruimte te verlaten waardoor het gesprek juist onderbroken wordt, terwijl ik anders het vertrek mogelijk niet eens had opgemerkt. Maar zo heb ik dus misschien wel op mijn beurt, vanuit mijn cultuur de ruimte in hun ogen erg onbeleefd verlaten. Maar ze zeggen het ook als er een stilte valt en je beiden weet dat je uitgepraat bent en de ander er weer vandoor gaat of als ze iets willen vragen of komen storen (nogmaals excuus me zeggen is vele malen storender dan gewoon het kantoor binnen komen en zonder wat te zeggen pakken je ding doen). Je zal mij daarnaast ook niet iedere x te pas en te onpas excuse me horen zeggen als ik er even langs wil, al helemaal niet op die toon ineens. Zij gaan staan en zeggen dan ‘excuse me’ en iedereen staat meteen op. Op zich in die context wel duidelijk, maar ik zou toch meer geneigd zijn de vraag te stellen of je er even langs mag. De hele dag door hoor ik het echt wel 10 of 15 keer…ze zeggen het zo vaak, om zoveel verschillende redenen, dat ik mezelf werkelijk even heb afgevraagd of ik nou zo’n onbeleefde hark ben, geen manieren meer heb en/ of ik hier nog wat van kan leren en in moet aanpassen. Maar deze bepaalde manier van etiquette geeft me eerder het gevoel rond te lopen op zo’n 18e eeuws romantisch bal met sierlijke, kanten jurken, lange rokken met zo’n hoog achterwerk deftig langs elkaar heen schuifelend op glazen muiltjes met hoog opgestoken, gekrulde witte haren en met in de handen een maskertje of bril op een stokje. Een hoop poeha en veel gebakken lucht. Duidelijk een restant van de Amerikaanse, overdreven, theatrale cultuur die een wrang sausje geeft over deze goedlachse, lieve en vriendelijke Filipino’s. Alsof je je overheerlijke Mexicaanse wrap dipt in de fritessaus van de Macdonalds.

3 uur later zijn we in Iloilo aangekomen en hangen er gigantisch grote borden onder de loopbruggen met daarop: non-smoking city of borden die gaan over No drugs. Het verkeer is hier druk en chaos, maar ze hebben hier wel stoplichten. In San Jose geen. We stoppen bij het Crisis Intervention Unit, een crisisgroep, wauw interessant! Natuurlijk wil ik mee naar binnen en kennismaken! Er blijkt dus een team te werken die ‘s avonds de straten en barren van Iloilo afstruint op zoek naar kinderen. Na 22:00 mogen er bij de wet geen kinderen meer buiten op straat zijn en zijn de ouders of verzorgers dus strafbaar. Mocht dit wel het geval zijn, dan krijgen ze allereerst een officiële waarschuwing, mocht het daarna nog een keer gebeuren dan worden de kinderen meegenomen naar het crisiscentrum. Bij aankomst is de deur wel open, maar staan er wel bordjes met verboden toegang voor onbevoegden en zitten er wel genoeg man buiten, wij kunnen echter gewoon zo naar binnen. Boven wachten we op de social worker, die de docent van mijn collega blijkt te zijn. Ook hier geven we door aan de social worker dat 3 van de meiden terug naar huis gaanvoor de vakantie, zodat ze extra oogje in het zeil kunnen houden. Daarna gaan we naar het winkelcentrum. Het blijkt dat mijn andere collega mee is om mij te ondersteunen in mijn zoektocht naar een gitaar. Werkelijk? Skipt hij daar een dag werken voor? Waarom is me dat niet eerder gezegd, ik heb het ook allemaal maar voor lief genomen en verder niet doorgevraagd, ik dacht zal wel goed zijn. Jeetje 5 man op pad, dat is toch wel heel inefficiënt? We hadden anders allemaal een dag kunnen werken, in Nederland zou dit never niet toegestaan worden. Oke, volgende keer dus niet maar zomaar van uit gaan, maar goed doorvragen en concreet krijgen. De keerzijde is wel dat dit veel leuker en gezelliger, makkelijker en flexibeler aanvoelt en juist maakt dat ik dit zoveel meer waardeer dan het eeuwige geren, druk, druk en gestress in Nederland. En aan de andere kant werken we hier ook wel weer veel extra en over. Mijn collega wordt te pas en te onpas gebeld en komt vaak terug op zijn vrije dagen. Mijn andere collega is nu ook onderhand elke dag op het centrum omdat ze die dingen voor de licentie moet regelen. We drinken een kop koffie en hebben het over de verschillen tussen Nederland en Filipijnen, ik vertel dat dit in Nederland zo met 5 op pad gaan echt niet mogelijk is, tijd is geld en met zo min mogelijk mankracht zo veel mogelijk opbrengst alsjeblieft. Maar die efficiëntie betekent dus ook vaak dingen alleen doen en snel, snel, snel dus minder relaxed en gezellig.

In het tweede winkelcentrum slaag ik dan eindelijk voor mijn gitaar, ondanks dat mijn collega alle 5 ervoor al had goedgekeurd. Mijn gitaar wordt wel meteen direct door hem gedragen, zo gaat dat hier. De cultuur is nog heel erg dat de man alles draagt (de man van mijn collega loopt steeds met haar schoudertas rond) het lukt me vaak om er weerstand tegen te bieden, maar nu is mijn gitaar er al vandoor voordat ik betaald heb, dus ik laat het er dan maar bij. Het regent pijpenstelen zoals elke dag, dus wanneer ik terugkom van de wc blijken de mannen gesommeerd te zijn door de vrouwen om de auto te gaan halen en staan zij droog 1 meter van het winkelcentrum te wachten. Op de terugweg in de auto hebben we veel lol. Het is zo grappig dat humor gewoon universeel is en dat we daar elkaar meteen in begrijpen. De nodige woorden leer ik daar ook in wat ook al tot de nodige hilariteit zorgt. Mijn collega vertelt allerlei kampvuur verhalen, zoals het verhaal dat God de mens gemaakt heeft middels koken en dat de blanken niet goed gekookt zijn en niet gaar zijn, dat hele donkere mensen overcooked zijn en dus aangebrand. De Filipino daarentegen is precies goed, niet te gaar, niet te rauw gewoon precies goed haha. Elk onderonsje, grapje of gekkigheid wordt hier beklonken met een handje klap of high five. Een hoop gelach, gezelligheid en gekkigheid dus. Ze zijn vooral ook blij verrast en zeggen me: ‘you look so serieus, but you are also crazy’ hahaha. First impression ?. En we stoppen nog even voor cocosvlaai, die warm geserveerd wordt. Why not, echt al die zoetigheden hier, overal stoppen ze suiker in en de filipino’s snacken echt zowat de hele dag door muffins, cake, wafeltjes, snoepjes, vischips, bbq flavoured nootjes (uiteraard met suiker) en dan allemaal ook nog es geen meter te veel lopen… Pffff hoezo suiker en koolhydraten.

Ik word thuis afgezet en omdat er lekkage is op de badkamer, wat niet meteen opgelost kan worden, wordt mij de hoofdkraan laten zien. De auto stopt 5 meter voor het huis? Ik ben al zo gewend aan het 20 cm voor je deur afgezet worden dat ik nu wel even verbaasd ben, waarom rij je nu niet even verder? Water… wordt er nog geroepen. Nou ja, oke stap dan wel hier uit. Maar wat blijkt 2 deuren verderop, daar waar we gestopt zijn, is naast het huis van de buren een betonnen ruimte afgesloten met een geelkleurige metalen deksel, waar iedereen bij kan en naast een shop zit. Als je die deksel opendoet, dan heb je daar dus de hoofdkranen zitten van wel 5 huishouden. Ah, oke good to know. Hij stapt weer in de auto om die 5 meter verder te rijden naar de poort van mijn huis.. sorry hoor maar dat loop ik wel. Maar dat ik met mijn spullen in de stromende regen het slot probeer open te krijgen dat is dus echt not done en ik word door allen teruggefloten.. grrr dat lukt toch zelf wel en die regen wat maakt dat nu uit. Maar voor ik het weet trotseren de 2 mannen samen de regen om het slot van het hek open te krijgen. Ze weten natuurlijk niet welke sleutel dus ze staan wel even te hannesen. Veel feministisch tegengas geef ik nou ook weer niet, omdat ik toch mijn best duur gekochte gitaar op mijn rug heb. Maar regen is hier ook wel een ding.. ik zelf gebruik in Nederland al niet graag en dus eigenlijk nooit een paraplu. Hier is het notabene nog warm zelfs als het regent. Dus het voelt als een warme douche. Maar bij ieder drupje regen doet menigeen paraplu hier open klappen. Ik pak mijn slaapspullen en spullen voor morgen, want slaap nu ook op het centrum. Het is namelijk al bijna half tien savonds. Ik fabriceer nog wat eten en ga slapen.

Vandaag, vrijdag de 20e, zouden we op excursie gaan met Eva. Zij zit echter vast op een eiland, door de enorme storm en regen varen de boten niet terug naar het vasteland dus kan ze het nooit halen. Ook bij ons op het centrum gaat het enorm te keer, typhoonseason is goed merkbaar. Dat het niet doorgaat is maar beter ook, want veel te zien is er nu niet, met die grauwe lucht, woeste zee en de hemelse waterval. Voor niks zo vroeg opgestaan, ik ben echt vreselijk moe en sta mezelf toe om even een uurtje te slapen.. slaap 3 uur later word ik wakker.. De rest van de dag blijf ik gaar en niet vooruit te branden. Ik ga maar op tijd naar huis en stap om 20:00 in bed, 14 uur later om 10:00 word ik pas weer wakker. Het doet me denken aan vorig jaar koningsdag. Nu weet ik ook waarom ik zo moe ben. Deels van alle indrukken, vele nieuwe info, het acclimatiseren, het continue bezig zijn, maar nu vooral van het afkicken van alle koolhydraten, Sinds deze week probeer ik mij weer aan mijn eetgewoontes te houden. De eerste 2 weken was ik oftewel genoodzaakt (omdat er niks anders was) of wilde ik het gewoon geproefd hebben of niet onbeleefd zijn om te eten wat de pot schaft. Maar ik voel mezelf toch het lekkerste en het fitst bij mijn oerdieet. Zeker nadat mijn collega vanuit het niks ineens zei dat ik fat begon te worden after one week only (en dan zijn ze hier niet direct?). Dus ik heb de rijst (ondanks dat ik heel prima 3 x per dag rijst zou kunnen eten, zoals de Filipinos doen) afgeschaft uit mijn eetpatroon en ben weer overgeschakeld naar slechts groenten en ei tot grote zorg van mijn collega’s.

Vandaag, zaterdag, is het tijd om alle meegebrachte kaarten en foto’s van jullie op te gaan hangen. De muur is geverfd dus de aankleding kan beginnen en ik decoreer mijn kamer met jullie fantastisch leuke kaarten, lieve woorden, grappige en liefdevolle foto’s, heerlijk ruikende geurzakjes en vele geluksamuletjes en poppetjes. Zo superlief en hartverwarmend en brengt me meteen terug naar vele waardevolle momenten. Vandaag zou na herhaaldelijk vragen (waarbij het antwoord steevast is: tomorrow they will come ? de koelkast eindelijk opgehaald worden na een week ter reparatie, maar ik had al zo’n voorgevoel en ja hoor.. plannen wijzigen zich op het laatste moment.. Maandag 9:00 zijn we de eerste.. toch lastig met dat warme weer, die grijpgrage mieren en nieuwsgierige straatkatten die af en aan binnen komen lopen om eten langer dan een uur te kunnen bewaren.

Ik ga dan maar op pad naar het winkelcentrum, want heb wat dingen nodig. Het is duidelijk weekend, wat een drukte arghhh het lijkt wel uitverkoop.. rijen dik, en volle gangpaden. Hoe kunnen al die filipino’s toch al die spullen in het winkelcentrum veroorloven. Het is dat ik wat dingen echt nodig heb, maar daarna moet ik mijn boodschappen echt op de markt gaan doen om rond te kunnen komen van mijn salaris hier. Ik ga op zoek naar een navelpiercing, de mijne ben ik verloren, ik vraag me echt af, of ze die hebben en zoja waar dan. In een winkeltje vol haarstrikjes/ banden en -elastiekjes weet ik er zowaar 1 te scoren, er is 1 keus (lekker makkelijk) en kost me maar liefst 45 cent. Tijdens het passen van de sportkleding (zodat ik niet steeds op de was hoef te wachten om weer naar de sportschool te kunnen of mijn bezwete outfit steeds opnieuw aan hoef) hoor ik een bekende stem en ja hoor, wie kom ik daar tegen Eva en haar vriend wat een toeval! Het regent weer de hele dag, het is wel voor het eerst dat het koeler is, zo rond de 25 graden, daarvoor was het eigenlijk dag en nacht wel rond de 30 graden. Het is wel echt supermakkelijk nu zo op mijn eigen scooter rondtoeren, heerlijk die vrijheid. En, wat betreft verkeersregels weet ik eigenlijk niet wat ze hanteren, toeteren en gaan is wat ik ervan gemaakt heb. al sla ik dat toeteren toch het liefst over. Vanavond zou ik met 2 collega’s naar de kroeg gaan, dit is herhaaldelijk afgesproken en toegezegd, maar de Filipino zou de Filipiono niet zijn als de plannen gewoon steeds wijzigen. Mijn ene collega moet werken, de ander gaat naar de wake van haar nicht (lijken mij wederom geen dingen die je niet van te voren niet wist, toch?) Maar gelukkig zijn Eva en haar vriend, Kent bereid om mee te gaan, we gaan weer naar de lifemusic bar. We ouwehoeren wat over de Filipijnse mannen, want ook Kent vindt het onbehrijpelijk dat ik single ben, geen vrouw hoort alleen te zijn (want ja wie draagt dan mijn tas, rijdt mij rond op de scooter of doet al die taken die ik echt zelf niet kan) en hij is dan ook vastberaden om mij aan de man te helpen. We vragen wat liedjes aan en Kent grapt wat dat ik wel kan gaan zingen. Ik kom terug van de wc en hoor ineens de band mijn naam zeggen.. WTF? Dat meen je niet, grrrrr en voor ik het weet sta ik gespannen op het podium met de band een liedje van Adele met schaamte en valse noten te zingen.. Gelukkig ben ik er maar een jaar ?..

De volgende dag moet ik vroeg op, want ik mag mee met Eva en Kent naar de kerk! Kent is Filipino en woont een dorp verderop. We stappen gedrieën op de scooter en rijden 20 minuten verder naar zijn plaatsje. Daar gaan we eerst naar zijn huis, waar ik zijn ouders ontmoet. Want het hele gezin woont uiteraard zoals al eerder verteld nog bij elkaar. Ze zijn in totaal met 5 kinderen. De ouders kunnen redelijk goed Engels en zijn best modieus en open minded, de vader wil dan ook van alles weten en vraagt me het hemd van het lijf. Juist wel leuk die interesse en de drang naar meer willen weten over andere culturen. We eten nog wat, alvorens we naar de kerk gaan. Na het omkleden, rokken aan en nette kleding stappen we met de bijbel in de hand, in de auto. Om 500 meter later weer uit te stappen…. Werkelijk?? vol verbazing en verwarring stap ik uit.. Echt ongelooflijk zeg, hadden we dat nou echt niet kunnen lopen? Ik stap in, in de veronderstelling dat het even rijden is, toch wel minimaal 5 minuten ofzo.. maar niet bedenkend dat het zo dichtbij zou zijn. Je zou een meter teveel lopen hahah. De baptisten kerk is klein, meer een huis of eigenlijk een houten schuur, eigenlijk zo’n zelfde gebouw als die van de sportschool, een houten skelet met roestige metalen golfplaten. Er ligt wederom een zeer trendy betonvloer in. onlangs is er nog uitgebouwd te zien aan het verse hout en blinkende dakplaten. De inrichting is wel als in een kerk achterin, centraal in het midden staat het priesterskoor en zijn altaar. Zowel aan de linkerzijde als de rechterzijde staan houten banken, aangevuld met plastic stoelen. De kerkdienst is al begonnen en de priester begroet ons vriendelijk bij binnenkomst. Iedereen kijkt nieuwsgierig achterom.. tja 2 blanke foreigners dat zie je niet vaak in dit soort kleine buurtkerkjes. De priester gaat verder met het enthousiast vertellen van Bijbelse verhalen, ondersteund door een word-document geprojecteerd op een beamer naast hem. Het is bloedheet in de kerk, ondanks dat het gewoon open is, maar er staat geen zuchtje wind en de 2 fans dienen niet de gehele kerk met hun ronddraaiende zwoele wind. De priester gebruikte heftige handgebaren, versnellingen in zijn tempo van praten en verheft zijn stem, waarna hij steeds afsluit met een heftig knikkend amen. Waarop de rest amen zegt en meeknikt. Hij gelooft er in ieder geval heilig in en brengt het vol overgave en overtuiging zodat ik het bijna zelf zou geloven, als ik dan maar zou weten wat hij zegt. De tekst op de beamer wordt hardop door iedereen voorgelezen op dezelfde toon als mijn collega’s in de vergadering doen, het zou wel gebruikelijk zijn om dat dus zo klassikaal te doen. Vervolgens wordt er nog samen gebeden en gezongen alvorens we overgaan op de lunch, dit ter ere van de verjaardag van de zoon van de priester. Vlees, rijst en vis. Bij terugkomst in het huis van de ouders van Kent, begrijp ik dat de kerkgangers zich meteen schuldig hadden gevoeld dat er niks vegetarisch was voor mij en dat ze het niet wisten, want anders hadden ze wel wat voor mee gemaakt. Maar de volgende keer zullen ze er rekening mee houden, zo superlief hoe iedereen dat zo enorm aantrekt en het je zo enorm naar je zin wil maken. Ik word door de ouders van Kent ook voor van alles en nog wat uitgenodigd en in welkom geheten. Op moment dat we willen gaan regent het natuurlijk weer zoals het elke middag doet. De vader van Kent is zo lief om ons met de auto te brengen. Onderweg stopt hij bij een betonnen muur in de middle of nowhere, hij roept iemand verderop, die jongen komt vervolgens met 3 petflessen vol rood vloeistof aan…ah benzine. De vader vertelt me dat het pompstation nog in de maak is, dus ondertussen verkopen ze het in petflessen.. onderweg moeten we ondanks het aangevulde benzinepeil een paar keer stoppen. Iets met oud en tja dat doet die auto… de auto trekt dan voor geen meter meer, maar als hij even stopt de motor afzet en opnieuw start dan doet hij het weer..

Even daarna worden we opgehaald door mijn collega’s om een mini excursie te doen, omdat vrijdag niet door kon gaan. We gaan naar de ecofarm van Let’s care. Bij aankomst bij ons huis krijg ik de autosleutel in mijn handen gedrukt met de mededeling of ik wil rijden, want dan kan mijn collega nog wat dingen doen op kantoor… ehh ja, waarom niet dat moet toch geen probleem zijn, toch? Al rijdend vraag ik mijn collega ondertussen even naar de verkeersregels. Die zijn er eigenlijk niet echt, behalve dan dat je op moet passen voor de tricycles die plots midden op de weg stil gaan staan om iemand af te zetten of op te pikken of omdat ze ineens het stuur omdraaien. De eco farm is eigendom van let’s care en wordt beheerd door een boer die even verder op woont. Zo kunnen we ons centrum dus deels zelf voorzien van voedsel. Het is aan de rand van de stad, op het plattenland. Ik parkeer de auto aan de rand van de weg. We lopen een paadje op richting de ingang, nou ja paadje, inmiddels is het een modderpoel en zakken we tot ver boven de enkels weg. Bij iedere stap baant de dikke modder zich als een kleffe deegbal de weg tussen je tenen omhoog. We bekijken de vele groenten, planten en boomsoorten, proeven wilde druiven en wilde bessen en nemen direct wat groenten mee, zoals de bloem van de bananenboom, komkommers en dunne aubergines. Leuk om gezien te hebben, de groentes hebben wel wat weg van de Chinese groentes. Het is werkelijk net zoals schrijver Sjon Hauser in zijn boek het Filipijnse volk zeer treffend beschrijft: “de Engels sprekende Maleier met een Spaanse naam die Chinees eten eet."

Alleen eten ze dan jammer en vreemd genoeg niet met stokjes hier... maar met lepel en vork..