Maandag 30 oktober, Vandaag moet een collega naar het ziekenhuis de afspraak is om 9, maar om 9:45 tref ik haar nog op het werk aan. Je hebt toch een afspraak om 9:00? Het blijkt dat ze uitstelt omdat ze zenuwachtig is. Maar hoe zit het dan met die afspraak? Of is er niet echt een afspraak, want het meeste gaat hier op de bonnefooi zoals ik al een aantal keer heb ervaren. Ik blijf alleen achter op het centrum, wat een rust ineens sinds lange tijd. Geen collega’s en de meiden zijn allemaal met vakantie. Ik installeer me heerlijk boven op de rooftop aan een tafeltje buiten. Wat super fijn en wat een fantastische werkplek! Weg uit dat kantoor, weg van de waaiers, maar heerlijk buiten met frisse zeewind en met uitzicht op zee. Bijzonder toch! Wat een rust nu ook om even achter elkaar te werken, zonder enige afleiding. Ik wandel ook nog even samen met Lucky een stukje over het strand, waarbij de kinderen uit de buurt meteen roepen en meelopen. Dan blijkt dat de koelkast eindelijk wordt gebracht thuis, yeaah! 2 weken after dato, is het dan zover! We kunnen weer eten inslaan en verkoeling zoeken in de koelkast. Maar goed eerst gauw naar huis om te zien of het ook echt gebeurd en dat de tricycle met onze koelkast niet ineens onderweg is verdwaald of ergens anders afgeleverd wordt. Je weet het maar nooit hier namelijk haha! Met de scooter is het een paar minuutjes naar huis. Er is onderweg altijd van alles te zien. Zo rij langs huisjes, het politiebureau, wat shopjes en het basketbalveld. Langs groepjes mensen die voor hun huis niks doen, honden die langs de weg liggen of rondlopen, haal ik tricycles in die af en aan rijden en mensen oppikken (en zomaar dus ineens omkeren, dus extra opletten haha), zie ik altijd wel basketbalteams het tegen elkaar opnemen (nummer 1 sport hier) soms met publiek en soms zonder, zie ik hoe iemand di voor zijn huis wat stokjes vlees op de BBQ grilt voor de verkoop, steekt er een loslo en kijk ik verbaasd om naar een man die met een geweer iets uit de boom probeert te schieten. Het is allemaal mogelijk hier.. De koelkast is er echt en helemaal weer gemaakt en werkend, hoe fijn eindelijk weer!

Na het avondeten word ik opgehaald door mijn collega’s. We gaan naar de avondwake van de nicht van mijn collega. De rouwperiode gaat hier iets anders. De overledene ligt wel 2 tot 3 weken opgebaard, vaak thuis. In plaats van 1 wake, is dat elke dag/avond. De gehele familie komt al die weken samen elke dag bij elkaar, daar waar het lichaam is. In dit geval ligt de overledene in het huis van haar vader. We komen aan en lopen via een smal kleipaadje naar het huis. We lopen langs het huis op, waar het wemelt van de kinderen, die rondrennen of aan tafel zitten te kaarten. We lopen langs een geprinte canvas poster met daarop de foto van de overledene, een psalmtekst uit de bijbel en datum van overlijden. We lopen verder en komen op een soort van binnentuin, waar 3 huizen rondom op aangesloten zijn. Daar woont allemaal familie bij elkaar. We volgen met zijn allen onze collega, langs alle mensen op. Ik heb echt geen idee wat te zeggen tegen iedereen en zeg maar good afternoon net als de rest, het wordt echter door de rest zo vrolijk uitgesproken dat ik niet het idee heb dat ik hier op een condoleance ben. De felgekleurde kleding geeft het ook een gezellig geheel. Geen grafstemming of droevige gezichten. Er staan 2 tafels op de binnentuin. Daar zitten de volwassenen allemaal aan, aan de ene tafel zitten ze gezellig te kaarten en andere tafel zijn ze mayong aan het spelen. We komen dan aan bij het huisje van de vader, een gedeelte is helemaal ingericht waar de overledene ligt opgebaard. Voor dit huis staat een standaard met daarop wederom de foto, gegevens van overlijden en wanneer de begrafenis zal zijn en er ligt een condoleanceboek, dit ziet er vrij herkenbaar uit. Dat maakt dat ik gelukkig weet wat te doen. Maar mijn collega voor me blijkt al geschreven te hebben voor mij. Ik loop naar binnen en sta vol verbazing en wat onwennig naar de gehele aankleding te krijgen. Mijn eerste indruk en gedachten is: jee het lijkt wel net sneeuwwitje. Een aantal dingen komen redelijk overeen, een kist op verhoging en bloemboeketten op een standaard ernaast. Het gaat echter om de algehele kitscherige en glimmende aankleding. De kist staat over de lange zijde tegen de muur aan en is wit met gouden ornamenten, de deksel van de kist staat open tegen de muur aan. De kist is van binnen geheel bekleed met witte, glanzende stof en dan niet strak gespannen, maar met lusjes en roesjes losjes gedrapeerd. Vervolgens is er een hele overkapping over de kist gemaakt. De kist staat dus eigenlijk in een soort van huisje. Die gehele overkapping is ook helemaal met witte, glanzende stof bekleed. Waarvan de randen van de stof zijn geborduurd met glimmend zilverdraad in een bloemetjespatroon. Aan beiden kanten staat een grote staande lamp, een glimmend zilverkleurige standaard met gouden randen en bovenin een glazen kelken in de vorm van een bloem. De overledene ligt er prachtig bij, gave huid, mooi opgemaakt met rood gestifte lippen, een beige mantelpak met borduursel en witte handschoentjes. Zo jong, zo knap en zo vredig. In de deksel staat een bord met de tekst ‘going home’. Het lichaam wordt echter afgedekt met een bolvormige glazen plaat, wat mij denk ik het gevoel van sneeuwwitje geeft. Het is toch een bizarre gewaarwording en bijzonder om hier te zijn op zo'n intiem en verdrietige gelegenheid.

We gaan er weer uit en gaan zitten en verschillende mensen reiken ons flesjes water aan, verpakte muffins op een schaal en schaaltjes met snoepjes. Er hangt een hele gemoedelijke, gezellige sfeer eigenlijk. Mijn collega vertelt dat ze het geaccepteerd hebben. Ze wijst de ouders aan en de kinderen van de overledene. Iedereen is er. En ze brengen dus eigenlijk na het overlijden veel tijd met elkaar door. Familie, kennissen, iedereen mag komen en gaan en hun condoleance overbrengen. Ik zie geen zichtbaar verdriet, maar ervaar eerder een gezellig en samenhorige sfeer, waar ik best van onder de indruk van ben. Er worden spelletjes gespeeld, er wordt gelachen, gegeten, gesnoept, gekletst en af en toe gaan ze even bij de overledene kijken en dat 2 weken lang. Mijn collega stelt ons voor aan de ouders, die even vrolijk en vriendelijk worden begroet. Wat zeg je dan? Is het niet gebruikelijk om toch iets van gecondoleerd te zeggen? Ik hoor het de andere niet echt doen, maar mogelijk gebeurt dat in hun eigen taal. Ik zie wel dat mijn andere collega, de vader geld toestopt. Het zou best wat kosten idd zo’n opbaring 2 weken lang en de begrafenis. Dus dat is dan wel gebruikelijk bedenk ik me, om wat geld toe te stoppen. Het geheel wordt wel geregeld door een uitvaartmaatschappij, de naam staat namelijk op alle canvasdoeken, maar ik denk niet dat ze hier echt een verzekering hebben maar dat het meer door de familie gedragen wordt. We ontmoeten ook de man van de overledene waar mijn andere collega direct even mee netwerkt omdat hij best iets zou kunnen betekenen voor de excursies voor onze vrijwilligers, altijd handig! Na een ruim half uur gaan we weer. Het is dus ook gebruikelijk om als collega’s of kennissen of wat dan ook even je gezicht te laten zien op zo’n wake. We zeggen gedag en lopen nog even langs de man van de overledene, waar we nog even terugkomen op dat het goed is om contact te hebben over het een en ander. We zeggen hem gedag en net als ik wil gaan lopen, maakt mijn collega ineens de opmerking tegen mij al lachend en wijzend naar de man: ‘hij is nu single..” Met plaatsvervangende schaamte en met een mond die openvalt van verbazing en vol tanden, waarbij ik wel door de grond wil zakken, zie ik dat de man die opmerking gauw en lachend wegwuift. Wat voelt dat voor mij vreselijk ongepast! Daar sta ik dan voorgesteld als single, aan de man op de condoleance van zijn vrouw die 2 meter verderop opgebaard ligt. De rest kan er wel om lachen. Met een vriendelijke hoofdknik zeg ik beleefd gedag, draai me om en loop gegeneerd weg. Onderweg betrap ik mezelf erop dat ik ook nog durf te denken dat de man er niet eens verkeerd uitzag.. werkelijk gedachtes zijn soms ook niet te sturen, ongepast, schaamteloos en streng spreek ik mezelf toe.

De volgende dag besluit ik om mijn kamer toch maar helemaal groen te verven, en pak ook de slaapkamer van Eva mee en een muur in de keuken. Het is de laatste paar dagen eindelijk droog, wat een verademing zeg. Hopelijk dat het huis nu ook echt goed kan drogen, want het vocht zit flink in de muren gezogen. Helaas duurt dat niet lang, want net als Eva en ik onze koelkast willen gaan vullen in de supermarkt gaat het weer stortregenen, maar gelukkig zitten we in de tricycle droog. In de supermarkt zijn de medewerkers allemaal geschminkt voor de Halloween. Dat mag dus hier gewoon in de winkels haha. We lachen ons verder rot om de inefficiënte werkzaamheden bij de kassa. De kassières staan hier overigens achter de kassa, het scannen gaat echter op zijn allertraagst. Als je geluk hebt, dan staat er een jongen direct naast die alles in liefst zo veel mogelijk plastic zakken verpakt (waar dan eerst een kartonnetje onderop gelegd wordt als stevige bodem). Zij kijken ook hun ogen uit naar ons, die gekke blanke buitenlanders die zelf hun boodschappen maar inpakken in hun zelf meegenomen katoenen tassen, alle door hen aangeboden plastic tassen wegwuivend. We kunnen alsnog niet voorkomen dat een medewerker zijn geniale oplossing laat zien aan zijn collega: hij steekt de heksenbezem door de onderkant van een plastic zak, zodat je die gemakkelijk met de handvaten kan dragen. De grote dingen die we niet in een plastic tas willen, moeten alsnog wel gemerkt worden met alsnog een plastic opgerold tasje wat dan met de naam vd winkel voorop op het artikel geplakt wordt. Dus alsnog gaan we met veel teveel plastic de deur uit.

‘S avonds wordt Eva opgehaald door haar vriend met al zijn zussen en broer. De zussen maken zich direct zorgen om mij, vind ik het niet eng om alleen thuis te blijven? Ben je dan niet bang? Iedereen blijft zich daar toch over verbazen. Eerste wat ze denken hier..

Ook de volgende ochtend ga ik nog flink met de verfroller te keer voor de tweede laag, Nu is de groene verf dan na een hele dag en deze ochtend echt helemaal op! ’s Middag ga ik weer even op weg naar het winkelcentrum. Ik word namelijk knettergek van dat beltegoed. Dat verloopt namelijk na 3 dagen, dus dat schiet voor geen meter op. Het blijkt dat een abonnement niet kan op mijn simkaart, dus dat wordt een ander nummer en ander simkaart, maar halleluja wat is dit makkelijk. Nu kan ik gewoon onbeperkt sms’en en gewoon bellen zonder dat ik eerst beltegoed hoef te halen of halverwege de verbinding verbreekt omdat het beltegoed op is. Verder koop ik nog de laatste kleine dingen voor thuis, wat nu echt gezellig en volledig ingericht wordt. Net als ik wil gaan, stortregent het, dan nog maar even noodgedwongen in deze geairconditioneerde megacentrum vertoeven. Het wordt een kledingwinkel in, want zoveel kleding heb ik namelijk niet bij me en heb al wel tekort aan shirtjes.. Ze hebben hier vooral veel van die goedkoop uitziende tshirts met opdruk. Alsof ik in de wibra loop. Maar scoor met name winterkleding haha, een lange spijkerbroek en shirt met lange mouwen, echt zo supernodig hier met die tropische temperaturen ;). De verkoper in de winkel is maar lastig serieus te nemen met zijn bebloede wang en rood uitgelopen oog en scheve mond. Het is dat hij om de haverklap Meme zegt en steeds met een broek aan komt hobbelen.

Het is vandaag een speciale dag, namelijk Allsaints day. En dat vieren ze met een traditie die ik wel erg bijzonder en mooi vind eigenlijk. Wat ze dus doen met de hele familie is picknicken op het kerkhof. Ze bezoeken hun overleden familieleden op het en nemen dan veel eten mee. Hier zien de kerkhoven er zeer bijzonder uit. Het is net een dorp van allemaal kleine huisjes. Het zijn een soort van tombes van steen gelegen in een soort van stenen huisje, mini tempeltjes bijna en afgesloten met een hek. Doordat de kist dus boven de grond ligt in een tombe, heb je dus direct mooi een lange stenen tafel waaraan ze dus gaan eten. Mocht je denken dat het een droevige bedoeling isdan zit je er helemaal naast. Het is een drukte van jewelste, in een stoet van mensen die langs allerlei bloemenkraampjes gaat, loop je dus naar je overleden familielid en met veel geklets, humor en gezelligheid worden de overledenen geëerd en herdacht. Dat is nou toch een mooie traditie?!

Tijdens het avondeten hoor ik een hoop kabaal vanuit de straat, ik denk dat er ergens een feestje is. Dus ik besluit na het eten even te kijken en dat doe ik in mijn net gekochte broek en trui. Het is namelijk niet bloedheet, hoewel je nog steeds prima in een korte broek en hemd kan rondlopen. Het is natuurlijk Halloween vandaag en de buurt is uitgelopen naar het buurtcentrum. Onderweg wordt ik door hanggroep jongeren en volwassenen direct aangesproken: hello where you going, looking for something? Blank en alleen over straat, dat is hun wereldvreemd natuurlijk dus ik moet wel hopeloos verloren zijn haha. Uit een stellage van geluidsboxen van 3 x 3 midden op straat klinkt snoeihard despacito.. Er is hier nog geen maximum gesteld aan het aantal toegestane decibel.. zelfs mijn oren die niet altijd opperbest en scherp staan afgesteld, vinden dit echt te hard..auuu. Op het overkapte binnenplaatsje wemelt het van verklede kinderen, ienieminie heksjes, dracula’s en spoken. Ik aanschouw een moeder die naarstig haar volledig in wcpapier gewikkelde mummie met plakband bij elkaar probeert te houden. Hier komt de term ladyboy ook wel iets meer naar voren, de volwassenen zijn namelijk over het algemeen niet verkleed, maar er lopen wel veel jongens erg vrouwelijk rond in hotpaints, strakke topjes en hip gestyled kapsel. Niemand kijkt er gek van op. Dan komt er een jonge vrouw naar me toe en vraagt of ik met hun wil dansen. Dat is toch superlief dat ze me uitnodigen, ze zien me natuurlijk hier zo alleen staan, wat voor hun zo ongebruikelijk is. Hoe lief is het dan dat ze je erbij vragen en erbij betrekken, ondanks dat ze je niet kennen?! We lopen naar 2 andere vrouwen en stellen elkaar voor. Het blijken allemaal buren, eentje is van het shopje waar ik zo af en toe mijn biertjes haal en de ander blijkt mijn overbuurvrouw. Wat toevallig (nou ja niet heel erg te weten dat het een straatfeest is), ik wilde al een deze dagen een keer gaan kennismaken met de overkant, dus bij deze haha. Door de muziek is geen gesprek te voeren, dus we lachen maar lief naar elkaar en dansen wat. Dan gaan we even de straat op om wat et drinken. Ze vragen me steeds wat ik wil, dance? Drink? Rest? Als ik vraag wat zij willen dan giechelen ze wat. Ik krijg wat drinken uit een soort van slushpuppy bak, voor de gelegenheid staan er wat tafels buiten op straat met eten en drinken. Eten en drinken doe je dan ook buiten de dansvloer, het is niet dat je daar dan met je biertje gaat staan dansen. Drinken doe je buiten op straat. De ene bak is donkerbruin en de ander mintgroen. Ik krijg de donkerbruine, mierzoete ijsthee maar wel koud. De vrouwen drinken hier eigenlijk niet echt alcohol, het komt wel voor. Maar deze dames houden het ook bij deze sap. Vanaf het moment dat ik gevraagd ben om hun te vergezellen, lijk ik ook wel direct onder hun hoede en verantwoordelijkheid te vallen. Ze laten me geen seconde alleen, als een van de 3 even weg moet dan wordt met de andere 2 direct afgesproken om mij in de gaten te houden. Vervolgens moet er 1 naar de wc en om mij niet alleen te laten nemen ze mij maar mee naar hun huis, 5 minuten lopen verderop. Ze willen alleen maar weten wat ik wil en houden ontzettend veel rekening met me. Even later wil ik dan ook de mintgroene sap natuurlijk even proberen, de smaak komt em bekend voor maar moeilijk te omschrijven, misschien komt zoete grenadine met melk het dichtst in de buurt. Dan gaan we weer naar de dansvloer. De kinderen nemen steeds meer af en de volwassenen steeds meer toe. De dansvloer is vol, daar houden ze wel van! En dan vooral in een\ kringetje dansen en als je dan geluk hebt dan mag je in het midden even een dansje doen onder hoop gejoel en gejuich. Iedereen wil natuurlijk ook met je dansen en ze dansen ook allemaal ubersexy, shaken met de billen en laag bij de grond, doen ze hier ook graag, jong oud het maakt niet uit. De enorm populaire little shark komt ook nog voorbij een fantastisch aanstekelijk kinderliedje wat eigenlijk vooral populair is bij de volwassenen. Je zou er eens op moeten googlen om het te zien met bijbehorend dansje, geweldig! Inmiddels is het clubje aangevuld met neven, nichten, broers en aanhangels. Ze moeten allemaal toch wat lachen als ze horen dat ik 36 en single ben, hier heb je dan op zijn minst al wel 3 kinderen in de puberleeftijd. Maar uberhaupt op deze leeftijd single zijn, dan moet er wel wat mis zijn. Alhoewel ze dat laatste allemaal meteen ontkrachten. Maar ze begrijpen er gewoon niks van dat je geen man hebt. Ik krijg een demonstratie van de waterdans, een soort uberflexibele slangedans, waarbij wordt gewezen naar mij zo van doe maar even, ehhh ja tuurlijk. Ook willen ze me steeds in het midden hebben wat ik steevast weiger. De andere doen dit maar al te graag, 3 sec onder luid applaus. Net als ik denk dat het elf uur is, blijkt het al half 1, jeetje wat vliegt die tijd. Er is nog maar klein clubje over en 1 neef is niet bij mij weg te slaan, want leeftijdverschil van 15 jaar joh waar hebben we het over??. Nu de club wel uitgebreid is met mannen, kom ik ook aan mijn biertje toe, beter dan die chemische zoete meuk haha. De dansvloer wordt nu wel iets leger.. dan ineens verandert de muziekstijl en zeggen mijn nieuwe vrienden ineens sweet dance! Sweet dance? Ja, mijn overbuurvrouw laat het wel even zien met haar man, ze pakt hem bij de schouders en hij pakt haar bij de heup, let wel met een armlengte ruimte ertussen, hahahahaha van binnen kom ik niet meer bij, schuifelen??? Really? Are you kidding me hahaha. Tuurlijk vraagt de neef of ik ook wil sweet dansen, ehh nou moet dat? Maar ik lijk niet veel kans te hebben om nee te zeggen met alle aanmoedigingen van de ander en mijn overbuurvrouw die mijn hand wel even pakt en op zijn schouder legt. Ik weet niet waar ik kijken moet en probeer ieder oogcontact te vermijden, ik moet nog oppassen dat ik het niet uitproest van het lachen. Haha daar sta ik dan op de dansvloer te schuifelen, zoals wij dat in de jaren 90 deden toen je 13 of 14 was… op een gegeven moment hou ik het niet meer uit en voel ik me zo vreselijk ongemakkelijk dat ik de neef vriendelijk bedank en de dans voortijdig afbreek. Het is ook wel mooi geweest en tijd om naar huis te gaan. Uiteraard loopt mijn overbuurvrouw met me mee naar huis (die was dus denk ik net zo lang gebleven of naar huis gegaan als ik had gewild) om te zorgen dat ik weer veilig thuis kom.

De dag erna ga ik met mijn huisgenoot Eva mee naar haar stageplek het ziekenhuis. Wat een belevenis en wat bijzonder om hier rond te lopen en dingen te zien die je anders echt nooit zal zien, tenzij je dus onverhoopt zelf een keer in het ziekenhuis belandt en hetgeen aanschouwt als een cliënt. We lopen door de ingang die ik inmiddels al ken, gaan een trap naar boven en passeren een deur die alleen voor werknemers is bedoeld. We lopen door een gang, langs kamers waar de deuren wagenwijd van openstaan vol met papieren dossiers: ontelbare dossiers, honderden denk ik wel. Stellingkasten vol, maar ook de grond staat vol met dossiers. Die bij ons of allang vernietigd zijn of gedigitaliseerd. We passeren nog wat kamers, waar soms wat kerstversiering hangt. We komen bij het kamertje van de hoofdnurse. Onder de directeur zijn 2 hoofdnurses hoofdelijk verantwoordelijk. Zij zijn dus ook verantwoordelijk voor onze vrijwilligers of studenten. We worden vriendelijk onthaald en na even wat gepraat te hebben, gaat de hoofdnurse even overleggen, waarna ik gelijk de telefoon in mijn handen gedrukt krijg. Het gaat om iets wat de stichting moet regelen en aangezien ik net ben voorgesteld als de assistent manager, wordt dat direct bij mij neergelegd. Wat een vertrouwen, prima, we pakken het op! Daarna krijg ik een rondleiding van Eva over alle afdelingen, we komen op de eerste hulp, waar iedereen eigenlijk in eerste instantie binnenkomt. De kamers en hulpmiddelen zien er vooral sterk verouderd uit voor Nederlandse begrippen. Maar het voldoet lijkt. Wel bijzonder dat het allemaal zo toegankelijk is en we gewoon daar zo rond kunnen lopen. Ondanks dat Eva er werkt, ze heeft nu tenslotte ook geen uniform aan. We lopen over een afdeling waar met name de gangen drukbevolkt zijn omdat de patiënten in hun bed op de gang liggen. Er zijn wel aparte kamers, maar daar kom je alleen als je wat meer geld hebt, dan kun je dus wat meer privacy krijgen. Heb je dat niet dan kom je dus gewoon in een polonaise van bedden in de gang terecht. Soms voldoet een veldbedje ook. De gang staat ook bomvol grote, groene zuurstoftanks van wel 1,5 meter hoog. Het geeft het geheel helemaal een bijzondere sfeer. Het heeft ook wel iets weg van een legerbasis met raketten, maar dan anders. Het is in ieder geval een drukte van jewelste. We lopen over de kraamafdeling, over de gehele lengte van de gang staan hier ook bedden met pasgeboren baby;s. De een nog kleiner dan de ander, met een superfijn gezicht en pikzwarte haren, superschattig.

In dit ziekenhuis is het zo dat de familie de verzorging van de cliënt doet, dus er ligt niet 1 persoon in het bed, maar in de meeste gevallen liggen er wel 3, 1 patiënt opgerold in een hoekje en dan nog 2 familieleden die ook een dutje doen in het bed. Dus het is daarom vooral een drukte van jewelste en een kleurrijke bedoeling van al die overvolle bedden. Daarna gaan we naar de verloskamer. Hier is het de vraag of we wel verder kunnen, omdat we nu echt meer in een behandelkamer komen. De afdelingen zijn voor iedereen natuurlijk vrij makkelijk om te komen, maar hier is dat wel even anders. Eva wordt al gauw herkend en nadat ze weten waar ik van ben, vragen ze of ik de rest ook wil zien. Als we onze slippers even omruilen voor buitenslippers en een schortje voordoen is het goed en zo staan we in de verloskamer (waar nu gelukkig geen patiënt bezig is), waar de baby’s dus allemaal ter wereld komen. Hoe bijzonder om dit te zien. Al krijg ik bij het zien van de retro bruin lederen bedden met hun ijzeren voetsteunen aan beide kanten in de mintgroene kamer met zijn roestige voetenbankjes toch een soort van associatie met een horrorkamer of heb ik nu teveel escaperooms gespeeld hahaha. Toch kan ik deze kamer niet los zien van de martelkamer van Hannibal Lecter..zou wel aan mijn referentiekader liggen. In ieder geval erg bijzonder om te mogen zien en ervaren. De staff ligt in een andere kamer wat te relaxen op bed tussen de bedrijven door. We lopen er zo langzaam weer uit, langs nog een soort van apotheek, wat slechts een klein luikje heeft van 30 cm waar je dan je bestelling kan afhalen of waar de verpleegsters ook hun medicijnen halen. En langs de operatie afdeling, waar je dan wel door 2 klapdeuren moet en waar pas echt de geur van ziekenhuis je tegemoet komt, de geur van alcohol en ontsmettingsmiddelen en de enige plek met airco. Via een zijuitgang lopen we naar buiten. Buiten staan echter ook nog wat bedden. Die zijn voor mensen die helemaal geen geld hebben, maar toch dicht bij hun opgenomen familielid willen zijn. Wat een bijzondere ervaring om zo het ziekenhuis van dichtbij te zien, net alsof je de jaren 60 binnenstapt.

De volgende dag wordt ons geduld op de proef gesteld. Ook al ben je zelf diegene die de dingen uitvoert, hier in de Filipijnen moet je gewoon 2x zoveel meer tijd uittrekken om iets voor elkaar te krijgen. Zo hadden Eva en ik bedacht dat we eerst even een brief voor haar voor het ziekenhuis konden printen, ondertekenen, af konden leveren en dan als excursie naar het nationaal park een half uur verderop konden gaan. We hadden dan ruim berekend dat we wel om 11 uur in het park zouden kunnen zijn. Opstaan neemt hier ook al iets meer tijd in beslag dan gebruikelijk. Ondanks dat ik in mijn hoofd echt wel overtuigd ben dat ik de gewone Nederlandse snelheid hanteer, de tijd op de klok,die vooruit lijkt te rennen, laat me toch steeds opnieuw de werkelijkheid zien. De dagelijkse warmte heeft toch een soort van verlammend effect misschien. Gelukkig ben je daar hier dan ook geen enkele uitzondering in als je wat later bent, het is eerder gek als je te vroeg bent. Afin, op zich gaan we nog steeds redelijk op tijd op weg. Op kantoor aangekomen blijk ik mijn laptop vergeten te zijn vanwege datzelfde verlammende effect misschien. We proberen een oude laptop daar, maar daar doen een aantal letters niet van, wat we proberen op te lossen met heel slim bedacht copy and paste van de ontbrekende letters die we dan op internet vinden. Helaas gaat het toch niet werken.. maar steeds zijn we erg vindingrijk met oplossingen. Uiteindelijk een uur later is het gelukt! Het was sneller geweest om even op en neer naar huis te gaan.. maar ja als je alles van te voren weet haha. We gaan op weg naar het ziekenhuis om de brief af te geven. We worden wederom vriendelijk onthaalt, Eva wordt nog even in de armen geknepen met bijbehorende tekst ‘healthy’, healthy. En ze wordt natuurlijk meteen zeer sexy bevonden in haar vrije tijdskleding die bestaat uit een korte broek. Zo reageert bijna elke Filippijn bij het zien van een korte broek. Ze laat vervolgens de afdeling zien waar Eva volgende week stage mag lopen: de operatiekamer. Daar lopen we zo de afdeling op, ontmoeten het team daar en het een en ander wordt uitgelegd. Dan is het eindelijk tijd om te gaan.. inmiddels is het geen 10:00, maar half 12.. oh well Philippino style ?.

Met de scooter rijden we de stad uit op weg naar Sibalom. Het is zo’n verademing steeds om die stad uit te rijden, langs die groene open velden te rijden en de bergen te zien in de verte. Prachtige natuur en Zo’n rust ineens ook. Nu we toch samen zijn kunnen we ook eindelijk de toerist uithangen en gewoon stoppen wanneer we willen om foto’s te maken. We hebben via de vriend van Eva begrepen dat we eerst naar het politiebureau moeten om ons te melden alvorens we naar het nationaal park gaan. Dat doen we dus maar braaf, als we daar binnen stappen, komen de 5 politiemensen in de veren.. we worden natuurlijk direct met ze op de foto gezet en we laten onze naam achter in een soort van logboek. Ze willen ook natuurlijk meteen weten waar we vandaan komen, waar we werken etc. De politieman vraagt direct of ik niet kan helpen met een cliënt die rondloopt en zijn eigen poep opeet, de politie weet zich geen raad meer met deze persoon die dus schijnbaar op straat rondzwerft. Ja hoor, kom maar door hahahaha. De politieman die verder toch niet veel te doen lijkt te hebben in zijn 48-urig durende shift, begeleidt ons vervolgens naar het toeristenbureau in het gemeentehuis. Daar aangekomen zijn ze er niet zo happig op om met ons mee te gaan. Het blijkt na veel grapjes en geklets later dat het veel te laat is om te gaan.. het kan wel maandag. Maandag? Vandaag is vrijdag, we willen juist nu iets doen, maandag moeten we gewoon werken haha. daarnaast is het hier dus helaas zo dat alles onder begeleiding van een gids moet. Je kan niet gewoon even naar het park rijden, wat rondlopen op eigen houtje en weer terug. Volgens hen komen we er dan nooit meer uit,. Vandaar ook dat je je moet registreren bij de politie, in geval dat je gemist wordt dan weten ze waar ze moeten zoeken haha. Hoe graag ik ook alles op de bonnefooi en op eigen houtje doe, hier komen we ondanks dat ik toch echt geprobeerd heb om het zelf te doen, daar niet onderuit. Zelf doen? Alsof je om een brood vraagt bij de slager.

Als je het hebt over cultuurverschillen dan is dat wel denk ik een van de grootste, dat alles hier begeleid is en dat wij in NL gewend zijn heel veel zelf te doen en op ons eigen kunnen te vertrouwen. Ze nemen het niet eens van je aan, lachen wat schaapachtig of blijven volhouden dat het echt niet kan, als je vraagt of je het echt niet alleen af zou kunnen. Is de weg zo moeilijk? Is het verplicht als zijnde strikte regels van het park, omdat het bijvoorbeeld beschermd is? Het antwoord blijft vaag, we zullen hoe dan ook verdwalen.. Hier wil de politie daar nu niet verantwoordelijk voor zijn nu we geregistreerd zijn, oké dat snap ik. Maar als je hen moet geloven dan is het ook echt onmogelijk om het alleen te doen, maar inmiddels na ruim een maand, heb ik echt al wel ervaren dat wat zij als voor onmogelijk houden, voor ons prima te doen is alleen. Maar als ik dat tegen hun vertel dan is het net of ik ze probeer te overtuigen dat een sinaasappel paars is, de wereld toch plat blijkt te zijn of alsof ik Chinees tegen ze praat. Ze zeggen ja, kijken je ongeloofwaardig en met veel medelijden bijna aan. Je ziet ze denken: die spoort niet helemaal of jeetje jij bent zwakbegaafd wij moeten extra goed voor je zorgen.. vaak zeggen ze dan meteen iets tegen hun collega in hun eigen taal alsof ze even overleggen wat kunnen we nu het beste doen, vervolgens zeggen ze ja en doen ze nee. Of ze zeggen nee en lachen lief en geven geen antwoord meer op vragen. Het is ook zo’n andere mindset, zo’n ander referentiekader dat ik het ook volledig begrijp dat ze zo reageren, zoveel toeristen zijn ze hier namelijk ook echt niet gewend. Het is alleen even ontdekken hoe die mindset precies is van ze en dat geeft juist de hilarische situaties en leuke anekdotes. We proberen nog of er dan niet andere activiteiten zijn die we kunnen doen. Veel verder dan de strawberry farm komen ze niet, en het is niet eens het seizoen van de aardbei.. We willen juist nu iets doen en zijn er helemaal klaar voor. Ze kijken wat naar elkaar en het valt steeds stil. We maken er maar steeds een grapje van en hebben ondertussen wel de grootste schik. Uiteindelijk beslissen we zelf maar dat we een pottenbakker gaan bezoeken die we op een poster zien staan. Zo ver weg moet het niet zijn tenslotte. We gaan eerst lunch scoren bij een plaatselijke snackbar. Het enige wat we zo snel kunnen vinden. Ze verkopen slappe, vet bedropen frietjes, met oranjekleurige, zoete mayo en gefrituurde dingen van vis en vlees, maar ze kunnen wel iets van een kaassnack maken. We nemen een lekkere smoothie erbij: mierzoet, gemaakt van felgekleurd poeder, wat dan mango en aardbei moet voorstellen met wat gemalen ijs. Oh, wat mis ik de overheerlijke verse fruitshakes, gewoon puur natuur.

We eten de vette lunch op bij de vriend van Eva, die in dit dorp werkt bij de plaatselijke radiozender. Daar willen de collega’s natuurlijk van alles weten en vooral Eva leren kennen. De airco staat hier ook volop te blazen. Omdat het stortregent moeten we even wachten. Vanwege die airco, die meteen op je spieren en adem slaat, wil ik liever buiten wachten en wat rondlopen. Maar als ze achter de reden van mijn vertrek komen, wordt direct de airco uitgezet, ondanks herhaaldelijk aangeven dat dat echt niet hoeft. Nu zitten 6 andere mensen zonder airco alleen maar omdat ik er niet tegen kan.. dat voelt toch steeds vreselijk ongemakkelijk en schaamtevol. Uiteindelijk is het droog en kunnen we weer op weg. Superleuk om zo samen op pad te zijn en het dus ook samen uit te zoeken. Het is superfijn om zo close bij de locals te leven, die alles voor je regelen, wat echt ontzettend handig is. Maar het zelf doen geeft juist soms verrassende wendingen en grappige belevenissen. We gaan op weg en weten de weg best aardig te vinden, alleen de juiste locatie nog niet. We vragen het even aan iemand. Wat blijkt: hij heeft zelf een pottenbakkerij. We mogen met hem mee. Tof! We komen in zijn huis, een klein houten huisje, de ruimte is multifunctioneel. Het dient zowel als slaapkamer, woonkamer als werkplaats. Hij laat wat werk zien, potjes, ovens en vazen. Het karakteristieke gezicht op het oventje is zijn persoonlijke handtekening op zijn werk. We mogen zelf ook even aan de slag, superleuk! Eva blijkt een verborgen talent te hebben en draait binnen no time een schaaltje in elkaar! De draaitafel moet je daarbij wel handmatig ronddraaien. Vervolgens krijgen we nog even een rondleiding bij de buren, want iedereen is hier natuurlijk pottenbakker. Dan lopen we even naar de rivier, het stuk grond waar we langs lopen is dus eigendom van hem en is al generatieslang in de familie. Hier halen ze dus hun klein vandaan, bij de rivier halen ze at steentjes. Het gaat natuurlijk om de juiste mix daarvan. Speciaal recept. Dan mogen we vervolgens nog even schuilen voor de regen. Ik vraag het telefoonnummer van de man, want hoe leuk is het om dit te kunnen toevoegen aan de lijst van excursies voor toekomstige vrijwilligers! De beste man wil er helemaal niks voor hebben en zegt dat het een kadootje is voor ons.. echt superlief. We stoppen hem toch wat geld toe.. wat hij niet wil aannemen maar wat we aan zijn kinderen moeten geven. Hij geeft aan dat hij ook nog een leuke avontuurlijke wandeling voor ons wilt gidsen, leuk we are in! See you next time!

Zaterdagochtend komen bij ons huis vroeg in de ochtend een tuinman en loodgieter om onze grot in de jungle te helpen omtoveren tot een begaanbaar huis. Wat een verademing! als een ware, avonturier, a la Buck uit de film Iceage baant hij zich gewapend met een zwaard, een weg door de jungle. De loodgieter weet ondertussen wat lekkages op te lossen en zo hopen we het vocht en schimmelprobleem een beetje op te kunnen lossen. Ik vraag mijn collega ondertussen of ze niet een masseur weet, een fysio, in ieder geval iemand die echt verstand heeft van spieren. Ik heb namelijk dankzij mijn fanatieke gesport al 2 weken erg last van mijn schouder, wat me al nachtenlang uit mijn slaap houdt en het gevoel in mijn arm wegneemt. Ondanks wat eigen gekneed, oefeningetjes kom ik er zelf niet vanaf en voel aan alles dat het nodig gekraakt moet worden. Mijn collega blijkt wat te weten en daar kunnen we zo heen als ik klaar ben. Klaar voor massage? Eh jaa, let’s go! We rijden wat door de straatjes, ik parkeer mijn scooter en kom aan bij een overdekt steegje met allerlei shopjes. Mijn collega stopt bij een oud vrouwtje die op een smal houten bankje zit. Ik denk dat ze de weg vraagt. Maar dan geeft dit oude, magere vrouwtje mij iets in mijn handen, het blijkt een stukje verse gember te zijn en ze gebaart met dat ik het in mijn hand moet klemmen. Oké, braaf als ik ben volg ik alle orders op. Ze gebaart me te gaan zitten, waarbij ik me twijfelachtig bedenk dat dit dan de masseuse moet zijn? Gaat zij dan met die magere armpjes en knokkelige smalle vingers mijn rugprobleem oplossen? Ze pakt mijn hoofd vast en plots voel ik iets op nattigs op mijn hoofdhuid druppelen en blijkt ze van alles in mijn haren te strijken. Een soort van vloeistof. Ik kijk verbaasd naar mijn collega, die lief naar me lacht. Als ik vraag wat het is, dan blijkt het aloë Vera te zijn terwijl ze me ondertussen door mijn haren wrijft. Dat voelt helemaal niet verkeerd eigenlijk. Ze draait mijn hoofd wat alvorens ze mijn ruggengraat wat langsloopt en op wat knooppunten drukt. Ze zit wel op de goede plekken, draait wat met mijn armen, schudt wat heen en weer en drukt weer wat her en der. Ze pakt nog een flesje vloeistof van het houten tafeltje naast haar en smeert mijn armen daarmee in, behendig weet ze ook de gebieden onder mijn kleding rijkelijk in te smeren met de bruine vloeistof waarvan ik me afvraag of mijn shirt niet helemaal als een bruine, gore lap eindigt. De vloeistof heeft direct een verkoelend en tintelend effect, het zal wel iets van menthol zijn. Via mijn collega laat ze weten dat ik 2 dagen niet mag douchen. Ehhh, wat? 2 dagen met dit weer niet douchen? Wat doe je me aan? Ze blijkt klaar te zijn, ik open mijn hand en wil de gember teruggeven. Ze pakt het aan, krabt wat schil weg en tekent daar vervolgens mee op mijn hoofd en mijn gezicht. Op mijn hoofd blijft ze nog even hangen en vraag ik me af of ik het goed hoor als ik briesende geluiden opvang. De geluiden matchen met de beweging van het tekenen, dus het zal toch wel echt zo zijn dat dit vrouwtje daar schuldig aan is. Ze pakt de palm van mijn hand, zet vervolgens daar met de gember een kruis op, zo ook op de ander, op mijn buik en op mijn voeten. Het ritueel is klaar. De gember moet ik 3 dagen bij mij dragen…Verbaasd en met een grote grijns stap ik verlost van geesten en negatieve energie, met een verkoeld lichaam en een stukje gember op zak weer op de scooter, haha wat een belevenis...

S avonds ga ik naar een Barangay feestje in een ander dorp met Eva en haar vriend Kent en 2 collega's van Eva. Zoals al eerder vertelt noemen ze de wijken hier Barangays, ieder Barangay blijkt 1x per jaar zijn eigen Barangayfeest te hebben, aan elke wijk is dus schijnbaar een soort van heilige gekoppeld, die op dit feest dan wordt geëerd. Dus het hele jaar door zijn er wel ergens Barangayfeestjes! Vol twijfel gooi ik mijn eigen glazen in en stap toch onder de douche, ik moet gewoon echt dringend mijn haren wassen zo kan ik toch niet uit hahaha. Het Barangayfeest is in de buurt van de basisschool, in de straat hangen overal vlaggetjes en het lijkt wel een soort van festival, op het grasveld, onder de blote hemel met veel gezellige lichtjes is het druk en met name op de dansvloer! Alle pubers zijn bij elkaar gekomen om de laatste dancemoves te laten zien onder veel gelach en gejoel. Na wat dansen en aangestaard worden door de locals lijkt het mij toch wel tijd voor een biertje. Dat kan even verderop, buiten de dansvloer waar niet zo veel mensen zijn. Toch wil de club dat dan bij iemand thuis doen, paar meter verderop. Het blijkt even lastig uitzoeken waarom dat precies is, want dat kunnen we toch hier krijgen en dan weer verder dansen? Maar dat is gevaarlijk, want bij de tent waar je het kan krijgen hangen de dronken mensen rond. Ik begrijp er niks van, we zijn toch met een hele club en het is hier toch erg druk, de dansvloer is namelijk 20 meter verderop? Maar vooral voor ons toeristen is het niet veilig want misschien gaan ze dan wel ons op de schouder tikken of aan ons hangen? Ik wil toch het fijne ervan weten en blijf maar doorvragen, wat is dan het verschil met de dansvloer? Uiteindelijk noemen ze dan dat het mogelijk op een gevecht uit kan draaien vooral met Kent omdat hij met 2 blanke is en we niet uit deze buurt komen en in al die plaatsjes is het heel erg zo dan je hartstikke veilig bent als je er vandaan komt want dan kent iedereen je, maar als buitenstaander dan is het net als een Ajaxied in het Feyenoordvak. Oké, zeg dat dan meteen dan gaan we wel naar huis van die collega om daar een biertje te drinken. Thuis aangekomen blijkt dat we nog wel hadden kunnen dansen, ik voel me verbouwereerd en schaamtevol als ik het eindelijk wat begin te begrijpen. We hadden dus te midden van de dansvloer waar iedereen is en in principe niet gedronken wordt prima kunnen zijn, maar niet dus 10 meter verderop waar alleen de dronken mannen zich ophouden. Alleen maar omdat ik een biertje wilde drinken zijn we dus nu met de hele club thuis en niet meer op het feest. Dus zij missen nu hun feestje vanwege mij, ik voel me er echt vreselijk lullig om. Als ik dat natuurlijk had geweten dan had ik dat helemaal niet gewild en liever met zijn allen blijven dansen, wat maakt mij dat hele biertje uit.. Nu willen ze ook niet meer terug en verzekeren ze me dat het echt niet erg is.. ik weet niet meer wat ik nu moet geloven. We kletsen nog wat voor het huis en drinken het biertje met op de achtergrond de muziek van het feest.

De volgende dag ga ik dan eindelijk een duik nemen in mijn achtertuin, de zee! Ik ben zo druk dat ik daar niet eens eerder de tijd voor heb genomen haha. Als ik het strand oploop dan word ik uitbundig begroet vanuit de verte door een stel mannen bij een vissersboot. Voor hun is het natuurlijk zo ongewoon om zo alleen rond te lopen, zij doen immers alles samen. Alleen en dan ook nog een buitenlander dat vraagt natuurlijk om vreselijk ongemakkelijke aandacht.. al helemaal als ik dan heel even de warmte van de zon mijn huid laat binnendringen, waarbij het hete zand als een warm, helend bad aanvoelt voor mijn pijnlijke spieren. Want wie is er nu zo idioot om je bloot te stellen aan de zon en daar alleen maar donkerder van te worden. Daar begrijpen ze hier helemaal niks van. Lang hou ik het ook niet vol.. maar het warme water van de zee, de zon, de palmbomen geeft me toch heel even een vrij, vakantiegevoel. Heerlijk zo’n achtertuin ? Later op de dag besluit ik nog even terug te gaan, ik heb namelijk zelfs nog niet een x de ondergaande zon bewonderd terwijl ik dat zo ontzettend mooi altijd vind en dat is gewoon hier bij mij om de hoek.. in diezelfde achtertuin. Maar ook nu word ik direct aangesproken door locals die op het strand zijn of ik iets zoek, of ze kunnen helpen of wat er is. Want ja nogmaals alleen het strand oplopen als blanke, dan moet je wel verdwaald zijn.. grr kan ik dan nergens gewoon heeeeel even niet aangesproken worden, gewoon heel even alleen zijn zonder dat ze naar me toe komen? Heel even wat tijd en rust voor mezelf hoe lief en behulpzaam de locals ook echt zijn.. gewoon heel even zonder begeleiding, mag dat asjeblieft?